Cosroes IV

Cosroes IV
rey de Armenia ^(es)
Vida
Nacimientu	sieglu de IV
Muerte	Echmiadzin, 415
Familia
Padre	Varazdat
Pueblu	Dinastía arsácida de Armenia ^(es)
Oficiu	soberanu

Cosroes IV, tamién conocíu como Khosrov IV d'Armenia (n' armeniu: Խոսրով), foi un príncipe que sirvió como rei sasánida d'Armenia arsácida, que reinó mientres la segunda metá del sieglu IV y la primer metá del sieglu V, dende'l 387 hasta'l 389.

Oríxenes

Los oríxenes exautos de Cosroes IV son desconocíos. Los historiadores armenios del sieglu V, Faustu de Bizanciu y Moisés de Corene, presenten a Cosroes IV como un príncipe de la dinastía arsácida, ensin mentar la so ascendencia. Según otru historiador armeniu, Ghazar Parpetsi, que vivió ente los sieglos V y VI, que la so obra yera Historia d'Armenia, méntalu tamién como un príncipe arábidu, de la que lu noma hermanu de Vramshapuh y tíu d'Artaxies IV (Artashir IV) . Según les xenealoxíes modernes, Cosroes IV preséntase como unu de los fíos de Varasdates (Varazdat).^[1][2] Él yera l'homónimu del so antepasáu Cosroes III y tamién yera l'homónimu de los sos ancestros monarques armenios y partos que gobernaron con esti nome. Cosroes IV nació y crióse n'Armenia y sábese poco de la so vida enantes de la so realeza.

Ascensu al tronu

L'ascensu de la monarquía y el reináu de Cosroes IV ta acomuñáu col reináu de los dos últimos gobernantes romanos, los Reis d'Armenia, Arsaces III (Arshak III) y el so hermanu, Vologases III (Vagharsh III), que gobernaron xuntos como «co-reis»^[3] baxo la poderosa rexencia de Manuel Mamikonian, que la so familia yera pro-romana. Nel 386, Vologases III morrió ensin dexar un herederu y Arsaces III convirtióse nel únicu gobernante d'Armenia. Como Manuel Mamikonian morrió coles mesmes que lo fixo Vologases III, l'autoridá d'Arsaces III amenorgóse poles invasiones sasánides d'Armenia.

La invasión sasánida d'Armenia llevó al emperador romanu Teodosio I y al rei sasánida Shapur III a apautar un tratáu llamáu Paz d'Acilisene. Esto llevó al Reinu armeniu nel 387 a xebrase en dos imperios: Armenia Occidental baxo'l dominiu romanu y Armenia Oriental baxo'l dominiu sasánida.^[4] Arsaces III vio cómo tol so reinu amenorgaba a un pequeñu territoriu nel oeste d'Armenia, yá que vicía n'Ekeleac ', tamién conocíu como Ekeghiats^[5], nel que la so área de dominiu yera una llinia que diba d'Erzurum a Mush. Más llueu, nel 387, Arsaces III morrió y nun dexó herederu. Armenia occidental foi amestada y convirtióse nuna provincia del Imperiu bizantín .

Dempués de la partición d'Armenia y la muerte d'Arsaces III, munchos armenios que vivíen nel oeste d'Armenia mudáronse al este, qu'incluyía a munchos de los Nakharars.^[6] Los armenios que vivieron sol dominiu sasánida solicitáron-y a Shapur III un rei arsácida.^[7]

Shapur III allantó cola solicitú de los armenios y col so consentimientu designó a Cosroes IV como rei d'Armenia.^[8] Dempués del nomamientu de Cosroes IV, Shapur III punxo una corona na cabeza del nuevu.^[9] Cosroes IV nel so reinu caltuvo les capitales arsácides d'Artashat y Dvin.^[10] La partición d'Armenia y del reináu de Cosroes IV, marcó la última etapa de la dinastía gobernante arsácida n'Armenia.^[11]

Reináu

Ilustración de Mesrop Mashtots d'un manuscritu de 1776.

Como una señal pa estender les sos cortesíes^[12] a l'Armenia sasánida, Shapur III dio-y a la so hermana Zruanduxt^[13] a Cosroes IV por que la tomara como esposa.^[14] Zruanduxt convertir nuna reina consorte, a quien el so hermanu diéralu con Cosroes IV un gran exércitu pa protexer Armenia y tamién-y diera a Cosroes IV un tutor llamáu Zik.^[15] Cosroes IV yera un monarca veceru cristianu que gobernaba so un estáu non cristianu que la so relixón oficial yera'l zoroastrismu. Poco se sabe de la rellación de Cosroes IV con Zruanduxt. Acordies coles xenealoxíes modernes, Zruanduxt y Cosroes IV fueron los padres de dos fíos: Tigranes y Arsaces.^[16]

Nel so reináu, Cosroes IV demostrara una gran asertividá de la so autoridá real.^[17] Nel primer añu de la so realeza, Cosroes IV nomó a Sahak, fíu de Nerses, como l'Armeniu Catholicos (Patriarca).^[18] Sahak foi l'últimu patriarca gregorianu^[19] y taba emparentáu llonxanamente con Cosroes IV, una y bones la difunta güela paterna de Sahak yera la Princesa Arsácida Bambish. Bambish yera hermana del rei Tigranes VII (Tiren)^[20] y una fía del rei Cosroes III. San Mesrop Mashtotsen nel 387, por causa de la so piedá y esperiencia adquirida, foi nomáu por Cosroes IV como'l so secretariu imperial. El deber de Mesrop yera escribir en calteres griegos y perses los decretos y edictos del reinu. Restauró a munchos Nakharars al so antiguu estatus de nobleza^[21] y foi bien conocíu poles sos simpatíes escontra l'Imperiu Bizantín sobremanera con Teodosiu I y la so familia.

La bona voluntá qu'esistía ente Cosroes IV y Shapur III nun duró, yá que nel 388 morrió Shapur III. Shapur III foi asocedíu pol so fíu Bahram IV, que yera sobrín en matrimoniu de Cosroes IV. En dalgún momentu nel 389 Bahram IV, destronó a Cosroes IV y asítiase en confinamientu en Ctesifonte.^[22] Bahram IV taba insatisfechu con Cosroes IV y considerar como demasiao asertivu na so autoridá real como pa ser monarca gobernante veceru y realizó dellos actos na so realeza ensin consultar a la dinastía sasánida. Bahram IV nel 389 reemplazó a Cosroes IV, col so hermanu Vramshapuh^[23] como'l veceru sasánida d'Armenia arsácida. El destín de la esposa y los fíos de Cosroes IV dempués d'esti momentu ye desconocíu.

La lliberación de Cosroes IV del exiliu políticu ta acomuñada cola muerte de Vramshapuh^[24] o colos últimos años del reináu del so hermanu.^[25] Vramshapuh morrió nel 417.^[26] Dempués de la muerte de Vramshapuh, Sahak visitó la corte del rei Sasánida Yazdegerd I al lliberar a Cosroes IV del exiliu políticu. Yazdegerd aceptó, acordies con Sahak, lliberar a Cosroes IV de la prisión.^[27]

Cuando Cosroes IV foi lliberáu del exiliu políticu, esiste la posibilidá de que sirviera nuevamente como Rei d'Armenia dende'l 417 hasta aproximao'l 418.^[28] Pue reinar de nuevu como'l so sobrín yá qu'Artaxies IV yera demasiao mozu p'asoceder al so padre.^[29] El posible segundu reináu de Cosroes IV, puede durar hasta un añu, yá que morrió nel 418.^[30] Del 417 al 422, Armenia taba baxo'l dominiu direutu de los Nakharars y la dinastía sasánida. Artaxies IV nel 422, foi nomáu rei d'Armenia pola dinastía sasánida.

Referencies

1. Settipani, Continuities elites in Byzantium during the Dark Ages. Caucasian and princes of the Empire VIe the IXth century, p.108
2. Toumanoff, Manual genealogy and chronology for the Christian Caucasus (Armenia, Xeorxa, Albania), p.76
3. Topchyan, The Problem of the Greek Sources of Movses Xorenac’i’s History of Armenia, p.42
4. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.p.85&92
5. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.92
6. Faustus of Byzantium, History of the Armenians, Book VI, Chapter 1
7. Faustus of Byzantium, History of the Armenians, Book VI, Chapter 1
8. Kurkjian, A History of Armenia, p.108
9. Faustus of Byzantium, History of the Armenians, Book VI, Chapter 1
10. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.92
11. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.92
12. Coinage and information on Sassanid Kings, p.4
13. Faustus of Byzantium, History of the Armenians, Book VI, Chapter 1
14. Kurkjian, A History of Armenia, p.108
15. Faustus of Byzantium, History of the Armenians, Book VI, Chapter 1
16. Toumanoff, Manual genealogy and chronology for the Christian Caucasus (Armenia, Xeorxa, Albania), p.76
17. Kurkjian, A History of Armenia, p.108
18. Kurkjian, A History of Armenia, p.108
19. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.92
20. Faustus of Byzantium, History of the Armenians
21. Kurkjian, A History of Armenia, p.108
22. Kurkjian, A History of Armenia, p.108
23. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.85
24. Kurkjian, A History of Armenia, p.112
25. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.85
26. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.85
27. Kurkjian, A History of Armenia, p.112
28. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.85
29. Faustus of Byzantium, History of the Armenians, Book III
30. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, p.85

Bibliografía

• Fausto de Bizancio, History of the Armenians, 5th century
• Moisés de Corene, History of Armenia, 5th Century
• Ghazar Parpetsi, History of Armenia, 5th to 6th century
• C. Toumanoff, Manual genealogy and chronology for the Christian Caucasus (Armenia, Xeorxa, Albania), ED. Aquila, Rome, 1976
• R.G. Hovannisian, The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume I: The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, Palgrave Macmillan, 2004
• C. Settipani, Continuities elites in Byzantium during the Dark Ages. Caucasian and princes of the Empire VIe the IXth century, de Boccard, París, 2006
• A. Topchyan, The Problem of the Greek Sources of Movses Xorenac’i’s History of Armenia, Peeters Publishers, 2006
• V.M. Kurkjian, A History of Armenia, Indo-European Publishing, 2008

Enllaces esternos

• Coinage and information on Sassanid Kings (n'inglés)