Dúrcal

Dúrcal
Alministración
País España
Autonomíasimple Andalucía
Provincia provincia de Granada
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Dúrcal Jose Manuel Pazo Haro
Nome oficial Dúrcal (es)[1]
Nome llocal Dúrcal (es)
Códigu postal 18650 (Dúrcal), 18659 (Marchena)
Xeografía
Coordenaes 36°59′16″N 3°33′57″W / 36.9877°N 3.5659°O / 36.9877; -3.5659
Dúrcal alcuéntrase n'España
Dúrcal
Dúrcal
Dúrcal (España)
Superficie 76.61 km²
Altitú 782 m
Llenda con El Padul, Dílar, Lanjarón, Nigüelas y Villamena
Demografía
Población 7233 hab. (2023)
- 3482 homes (2019)

- 3533 muyeres (2019)
Porcentaxe 0% de provincia de Granada
Densidá 94,41 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
adurcal.com
Cambiar los datos en Wikidata
Términu municipal de Dúrcal al respective de la provincia de Granada.
Ponte de Llata, en Dúrcal.

Dúrcal ye una llocalidá y conceyu español asitiáu na parte nororiental de la contorna del Valle de Lecrín, na provincia de Granada, comunidá autónoma d'Andalucía. Llenda colos conceyos de Dílar, Lanjarón, Nigüelas, Villamena y El Padul. Otres llocalidaes cercanes son Acequias y Mondújar.

El conceyu durqueño ye una de los cincuenta y dos entidaes que componen el Área Metropolitana de Granada, y entiende los nucleos de población de Dúrcal —qu'ostenta la capitalidad comarcal del Valle de Lecrín—, Marchena y Cuesta de la Valdesa. Hai de solliñar que gran parte del so términu municipal atopar nel Parque nacional de Sierra Nevada.

La cantante y actriz madrilana Rocío Dúrcal señaló al azar nun mapa d'España esta población, que'l so nome tomaría dende entós como'l so apellíu artísticu. Por ello foi declarada Fía Adoptiva de Dúrcal y el conceyu dedicó-y una cai nel so honor y una estatua na plaza del pueblu.

La presencia del home en territoriu durqueño remontar al añu 4000 o 4500 a. de C. polos restos arqueolóxicos atopaos (vasu neolíticu de magre y folla con decoración incisa, dellos hachos de piedra apolazada, un cuchiellu de xil, etc.). Anque'l so orixe como población empezó na dómina de dominación musulmana de la península Ibérica, magar s'atoparon restos de población romana. La so condición de camín obligáu dende Granada escontra la Mariña y les sos fértiles tierres atraxeron a los árabes. La so denominación procede del árabe "Quasb", vocablu qu'alude al «cultivu de caña d'azucre», anque abonden nel so términu los güertos de llimonals y otros frutales como la zrezal. Tamién foi denomináu "Dur-al-iqlim", traducíu como "perlla del iqlim o contorna". Esto valió-y el so nomatu actual, "Dúrcal, Perlla del Valle (de Lecrín)". Tres la Reconquista llevada a cabu polos Reis Católicos los moriscos fueron espulsaos de la zona, siendo Dúrcal puntu de partida pa numberoses families en direición al norte d'África fuxendo de la presión cristiana. Mientres el s. XIX Dúrcal se conviritó na población más importante de la contorna del Valle de Lecrín, al ser zona de camín y parada de la tranvía que xunía la mariña granadina cola capital, destináu al tresporte de mercancíes provenientes del puertu de Motril escontra la capital. Dende Motril hasta Dúrcal, ésti tresporte realizar por aciu un teleféricu y yá en Dúrcal empecipiábase'l tresporte al traviés de la tranvía. La ponte Llata y el parque de la Estación ye l'apartaz que queda d'esa dómina.

Fiestes y tradiciones populares

[editar | editar la fonte]
  • San Blas, el 3 de febreru: ye'l patrón y la ermita del pueblu lleva'l so nome y ellí guardar la so imaxe, sacante mientres les fiestes patronales que se baxa en procesión a la Ilesia de la Inmaculada.el so
  • San Ramón, el 31 d'agostu: según cúntase, un personaxe del pueblu ufiertó a San Ramón celebrar fiestes nel so honor si ésti curaba a la so muyer. Ye'l copatrón del pueblu.
  • Romería de San Isidro.
  • Selmana Santa: Lo más carauterístico d'esta Selmana de Pasión tien llugar mientres la nueche del Sábadu de Gloria, na que se realicen les serenatas tradicionales onde los mozos ponen nel balcón de l'amada distintos tipos de rama árbol: lloréu "que te quiero ver" y azahar "que quiero casar",...). Tamién se produz el tradicional cuelgue del Judas. 
  • Pascua de Resurrección. Esti últimu día celébrense los hornazos, festividá tradicional del pueblu. Ye un día de comida familiar nel campu, en cortixos y nel ríu. Pa merendar tómense los hornazos acompañaos de chocolate, embutíos o pases.

Nestes fiesta realicen actividaes de munchos tipos, siendo les más tradicionales:

  • Pública de fiestes: con xigantes, cabezudos y tou tipu de xarrés.
  • Campeonatu de paulo (que ye un xuegu de cartes típicu del llugar).
  • Concursu de carocas[1]. Les carocas son murales con imáxenes y versos en quintilla creaos polos participantes, que critiquen satíricamente situaciones vivíes nel pueblu, mientres esi añu.
  • Campeonatu de mocho.(xuegu competitivu por equipos. Dos equipos compiten ente sigo por atrapar el mocho (palu en forma de fusu) que ye llanzáu al aire llevantándolo dende'l suelu onde ta sofitáu sobre dos piedres llamaes madres, y cutiéndolo cola mochera (palu más llargu que fai la función d'un bate de beísbol) ya intentáu que llegue lo más lloñe posible por que el equipu contrariu nun pueda coyer.
  • Concursos de migues y paelles.
  • Carrera de cintes a caballu.

Patrimoniu

[editar | editar la fonte]
  • Ermita de San Blas:  (s.XVI), n'honor al patrón. Tien un singular xuegu de volumes.
  • Ilesia parroquial de la Inmaculada (S.XVI): d'estilu mudéxar, destaca un llenzu del sieglu XVIlI que corona l'Altar Mayor.
  • Ponte llata: arguyu y emblema de los durcaleños, construyíu por discípulos de Eiffel y totalmente restauráu. Con unes vistes impresionantes de tola contorna.
  • Peñón de los moros: (s. XIV) antiguu castillejo de la dómina nazarí.
  • Ponte romana: d'orixe musulmán constituyía pasu obligáu nel Camín Granada- Alpujarras. De mampostería y piedra tien un solu güeyu.
  • Baños de Urquízar o Vaca Mia: baños con agües termales (25º), famosos pola composición de l'agua qu'ayuda a tratar enfermedaes renales.
  • Fuerte Márgina: (s.XIV), ruina de dómina musulmana.
  • Fonte de la plaza España (construyíu en tiempos de Sabela II, 1866)
  •  Molinos del S.XVIII pa moler granu, a lo llargo de la ribera del Ríu Dúrcal.
  • Pilar del monu
  • Ríu Dúrcal
  • Sierra de Dúrcal
  • Casa del Marqúes
  • Mezquita de Marchena
  • Xardinos del Palaciu de los Echevarría

Ciudaes hermaniaes

[editar | editar la fonte]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]


Noroeste: El Padul Norte: Dílar Nordeste: Dílar
Oeste: El Padul y Villamena Puntos cardinales Este: Lanjarón
Suroeste: Villamena Sur: Nigüelas Sureste: Lanjarón
El conteníu d'esti artículu incorpora material d'una entrada de Granadapedia, publicada en castellanu so la llicencia GFDL.