Una declaración unillateral d'independencia (DUI) ye una variante de declaración d'independencia establecida cuando un gobiernu d'una entidá constituyente d'un estáu soberanu declárase ella mesma como estáu soberanu, ensin un alcuerdu formal col estáu del cual declara'l so secesión.
Reconocióse formalmente per primer vegada cuando Rodesia declaróse unilateralmente independiente del Reinu Xuníu en 1965 ensin alcuerdu con esti otru estáu..[1] Magar declaraciones d'independencia publicáronse dende muncho primero, considerándose la declaración d'independencia de 1776 d'Estaos Xuníos un exemplu de declaración unillateral.
Fecha | Estáu declaráu | Orixe | Independencia de facto | Reconocencia internacional | Notes |
---|---|---|---|---|---|
1776 | Estaos Xuníos | Reinu Xuníu | Sí | Sí | |
1811 | Venezuela | España | Sí | Sí | España y Venezuela llibren una guerra que dura hasta 1823. España finalmente reconocería la independencia venezolana en 1845. |
1816 | Arxentina | España | Sí | Sí | España reconoció la independencia arxentina en 1859 |
1818 | Chile | España | Sí | Sí | |
1821 | Méxicu | España | Sí | Sí | España reconoció la independencia mexicana en 1836 |
1821 | [[Imaxe:{{{bandera alies-1821}}}|20x20px|border|Bandera del Perú]] Perú | España | Sí | Sí | España reconoció la independencia peruana en 1879 |
1830 | Bélxica | Países Baxos | Sí | Sí | DUI (4 d'ochobre de 1830). Reconocida poles principales potencies europees pol Tratáu de Londres de 1839. |
1898 | Filipines | España | Non | Non Conquistada per Estaos Xuníos a España, Estaos Xuníos ocupar y convertir nun Estáu Llibre Acomuñáu hasta dexar el so indepedencia definitiva en 1946, dempués de la Segunda Guerra Mundial | |
1912 | Albania | Imperiu otomanu | Sí | Sí | |
1919 | Irlanda | Reinu Xuníu | Sí | Sí | Dempués d'una guerra ente'l nuevu estáu d'Irlanda y Reinu Xuníu roblóse un alcuerdu, el Tratáu anglo-irlandés robláu en Londres el 6 d'avientu de 1921. |
1922 | Exiptu | Reinu Xuníu | Sí | Sí | Independencia garantizada per Reinu Xuníu |
1960 | Plantía:Xeodatos Katanga | República Democrática d'El Congu | Sí | Non | Provincia congolesa biforcada. Secesión terminada pola fuercia por una Operación de les Naciones Xuníes en 1963. |
1965 | Rodesia | Reinu Xuníu | Sí | Non | Colonia británica que se gobernaba a sigo mesma. Declaró unilateralmente la independencia como Rodesia en 1965, renombrándose en Zimbabwe Rhodesia en 1979. Ganó la reconocencia internacional col nome de Zimbabue. |
1967 | Anguila | Reinu Xuníu | Non | Non Retornó a la Corona Británica en 1969. | |
1967 | Plantía:Xeodatos Biafra | Nixeria | Sí | Non | Na actualidá parte de Nixeria. |
1971 | Bangladex | Paquistán | Sí | Sí | El 26 de marzu de 1971 retresmítese una nota manuscrita, que se publicar nos periódicos el 27 de marzu que declaraba la independencia del estáu de Bangladex. Paquistán empecipia una guerra pa retomar el territoriu pero Bangladex finalmente consigue la independencia n'avientu d'esi añu cola ayuda de la India. |
1975 | Plantía:Xeodatos República de Cabinda | Angola | Non | {{Non Reclamada na actualidá por Angola | |
1983 | Plantía:Xeodatos República Turca del Norte de Xipre | Xipre | Sí | Non Estáu de facto. Reclamada na actualidá per Xipre | |
1988 | Palestina | Israel | Sí | Sí (Reconocencia de Palestina parcial) | Palestina reclama territorios ocupaos por Israel dende 1967. Na actualidá la reconocencia internacional de Palestina ye mayoritariu quitando Israel, Estaos Xuníos y la Xunión Europea. |
1990 | Transnistria | Moldavia | Sí | Non Reclamada por Moldavia | |
1991 | Somalilandia | Somalia | Sí | Non Reclamada por Somalia | |
1991 | Croacia | Yugoslavia | Sí | Sí | Fin de la Guerra de Croacia |
1991 | Eslovenia | Yugoslavia | Sí | Sí | Fin de la Guerra de los Diez Díes |
1991 | Chechenia | Rusia | Sí | Non | Na actualidá República de Chechenia, parte de Rusia |
1991 | Plantía:Xeodatos Nagorno Karabakh | Azerbaixán | Sí | Non Reclamada por Azerbaixán | |
1991 | Plantía:Xeodatos Osetia del Sur | Xeorxa | Sí | Non Reclamada per Xeorxa | |
1999 | Abkhasia | Xeorxa | Sí | Non Reclamada per Xeorxa | |
2008 | Kosovu | Serbia y Montenegru | Sí | Sí (parcial) | Reclamada por Serbia Por resolución de les Naciones Xuníes aquellos que promulgaron acoyer so la llexislación internacional y resoluciones específicos promulgaes pola Organización. Anque la reconocencia internacional ye xeneralizáu, entá hai países que se nieguen a reconocer a Kosovu como España o Rusia. |
2014 | Crimea | Ucraína | Sí | Non | Anexonada por Rusia dempués d'un referendu. Reclamada por Ucraína. |
2017 | Cataluña | España | Non | Non | La declaración d'independencia foi roblada'l 10 d'ochobre de 2017 poles fuercies independentistes, pero'l mesmu presidente de la Generalitat, Carles Puigdemont, anunció nel plenu previu que la declaración quedaba suspendida pa empecipiar un diálogu con España[2][3]. El gobiernu español riquió al presidente de la Generalitat díes dempués que respondería si declarara la independencia, lo cual nun fixo. |
La Corte Internacional de Xusticia, nuna opinión consultiva de 2010 emitida nel marcu de la cuestión de la declaración d'independencia de Kosovu, afirmó que les declaraciones unillaterales d'independencia nun son illegales según el derechu internacional.[4]