Esbjerg | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | Reinu de Dinamarca | ||
Estáu federáu | Dinamarca | ||
Rexón alministrativa | Dinamarca Meridional | ||
Conceyu | Esbjerg | ||
Tipu d'entidá | ciudá | ||
Nome oficial | Esbjerg (da) | ||
Nome llocal | Esbjerg (da) | ||
Códigu postal |
6700 | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 55°28′15″N 8°27′05″E / 55.4708°N 8.4514°E | ||
Altitú | 17 m[1] | ||
Demografía | |||
Población | 115 459 hab. (1r xineru 2022) | ||
Porcentaxe | 100% de Esbjerg | ||
Más información | |||
Fundación | 1868 | ||
Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||
Llocalidaes hermaniaes | Stavanger, Szczecin, Suzhou, Jyväskylä, Eskilstuna, Maniitsoq y Tórsḥavn | ||
esbjerg.dk | |||
Esbjerg ye una ciudá danesa nel suroeste de la península de Xutlandia, nel Mar de Frisia. Ye la quinta ciudá más poblada del país (71 579 habitantes en 2012) y capital del conceyu d'Esbjerg, que pertenez a la rexón de Dinamarca Meridional.
Esbjerg ye'l principal puertu de Dinamarca del Mar del Norte y la principal ciudá danesa del oeste de Xutlandia. Cuenta con una importante actividá económica, qu'inclúi comerciu, industria químico, metalurxa, industria alimentaria y pesca. Esbjerg ye coles mesmes la sede de la esploración petrolero y de gas natural de Dinamarca na plataforma del Mar del Norte. Hai una boyante actividá cultural, y la ciudá cunta con tres institutos d'educación cimera.
Esbjerg foi fundada en 1868 pa sustituyir al puertu d'Altona, en Holstein, que fuera'l puertu más importante de Dinamarca nel Mar del Norte hasta que-y foi arrampuñáu por Prusia na Segunda guerra de los ducaos. El llugar onde s'asitió la ciudá taba despobláu, pero afayáronse túmulo funerarios de la Edá del Bronce.
La zona yá yera conocida como Eysbergh dende siquier 1502. El nome paez derivar de Æsi, llugar como yera conocíu d'antiguo l'estrechu ente Esbjerg y Fanø, y que significa aproximao "abultamientu", y bjerg, que significa «monte» o «llomba».
La importancia de la pesca (Esbjerg convertir nel mayor puertu pesqueru del país), la industria alimentaria y el comerciu marítimu d'esportación provocaron una rápida crecedera de la ciudá, y el puertu tuvo que ser engrandáu en más d'una ocasión. En 1874 y 1875 el ferrocarril llegó a Esbjerg, xuniendo a la ciudá con Kolding al este, con Varde y Holstebro al norte, y con Ribe al sur.
En 1893 Esbjerg constituyó un conceyu independiente, y en 1899 concedióse-y l'estatus de ciudá comercial (købstad). Cola crecedera de la ciudá surdieron delles instituciones, como'l conceyu, fundáu en 1891, la planta de gas y bombéu d'agua (1896), Dean Danske Bank (1897), la central llétrica (1907) y l'oficina de correos (1908). Paralelamente estableciéronse na ciudá delles instituciones educatives a finales del sieglu XIX y principios del XX, por casu: una escuela téunica, una escuela de comerciu, una escuela preparatoria y un colexu pa trabayadores.
Mientres la Segunda Guerra Mundial, el movimientu de resistencia contra la ocupación alemana tuvo una actividá destacada en Esbjerg, según tamién esistieron aiciones de represalia per parte de los alemanes.
Dende los años 1960 fundáronse les ciudaes satélite de Sædding y Hjerting al noroeste, y de Rørkjær y Kvaglund al este. En 1963 la Universidá de Aalborg estableció un campus na ciudá. En 1971 inauguróse'l aeropuertu d'Esbjerg que s'atopa a 10 quilómetros del centru de la ciudá xuníu a esta por un serviciu d'autobuses con una duración de media hora.[2] Dende la década de 1970 Esbjerg convertir na base de la esploración y esplotación del gas natural y petroleu danés nel Mar del Norte, y desenvolvióse una importante industria químico y metalúrxica na ciudá, de la que la importancia de la pesca menguaba.
En 1978 creóse la Universidá del Sur de Dinamarca, con unu de los sos seis campus en Esbjerg. Cola reestructuración de los conceyos daneses de 2007, el 1 de xineru d'esi añu'l conceyu d'Esbjerg engrandar a les sos llendes actuales cola adhesión de los antiguos conceyos de Ribe y Bramming
Esbjerg foi estremada en dos causes como «la ciudá del añu». En 1997 recibió'l títulu debíu al trabayu de collaboración ente compañíes públiques y privaes que resultó, ente otres coses, na fundación de la sala de música Musikhuset, de la estatua Homes del mar de Svend Wiig Hansen y de la remodelación de l'antigua central llétrica nun conservatoriu de música. En 2006 la distinción foi concedida pol trabayu conxuntu con nuevos talentos nel deporte, la música y les artes».
Esbjerg ta hermanada coles siguientes ciudaes:[3]