Gualberto Villarroel

Gualberto Villarroel
45. presidente de Bolivia 20 avientu 1943 - 22 xunetu 1946 ← Enrique Peñaranda - Néstor Guillén Olmos →
Vida
Nacimientu	Villa Rivero ^(en) , 15 d'avientu de 1908
Nacionalidá	Bolivia
Muerte	La Paz, 21 de xunetu de 1946 (37 años)
Sepultura	Cementerio General de Cochabamba ^(es)
Estudios
Llingües falaes	castellanu
Oficiu	políticu, oficial

Gualberto Villarroel López (15 d'avientu de 1908, Villa Rivero ^(en)  – 21 de xunetu de 1946, La Paz) foi un militar y políticu bolivianu, presidente de la Xunta Militar de Gobiernu (1943-1944), presidente provisional (1944-1945) y presidente constitucional (1945-1946).

Un reformista, dacuando evaluáu poles sos simpatíes fascistes, otres polos sos venceyos col presidente arxentín Juan Domingo Perón y los sos alegatos de tercer posicionismo. Pero sobremanera ye recordáu pola so tráxica muerte, el día qu'una alteria deponer del poder, asesinándolo y depués colgando públicamente'l so cadabre.

Biografía

Gualberto Villarroel nació na Villa Rivero el 15 d'avientu de 1908. Ingresó al Colexu Militar del Exércitu d'onde egresó como subteniente. Villarroel foi un héroe de la Guerra del Chaco (1932-1935) contra Paraguái. Dempués de la crisis económica boliviana sofitó la dictadura militar de David Toro Ruilova y Germán Busch Becerra (1936-1939).

Dempués del suicidiu del coronel Busch n'agostu de 1939, el partíu amestáu a los intereses mineros (conocíos como La Rosca) trunfa nes urnes col xeneral Enrique Peñaranda. Villarroel yera parte de los más nuevos oficiales militares fascistes que dieren sofitu a Busch y a Toro.

El 20 d'avientu de 1943, el mayor Gualberto Villarroel lideró un golpe d'estáu contra'l presidente Peñaranda, y convirtióse de facto nel presidente de Bolivia. Asitió como'l so ministru de Gobiernu al Xeneral Alfredo Pacheco Iturri. Promulgó un númberu de reformes fondes, incluyíes la reconocencia a los sindicatos y el derechu a pensión y al retiru voluntariu y l'abolición permanente del pongueaje y mitaje (maneres de servidume instauraos mientres la Colonia, sieglos tras). Tamién realizó'l deséu de Busch de crear una asamblea indíxena, la primera d'esti tipu na hestoria d'América Llatina, y instituyó reformes sociales. En virtú de la promulgación de la nueva Constitución de 1945, foi escoyíu presidente constitucional pa un periodu de 6 años.

Fundó'l movimientu nacionalista-militar Razón de Patria.^[1]

Nel frente internacional, Villarroel atopó terribles torgues, pola reticencia del gobiernu d'Estaos Xuníos en reconoce-y como presidente de Bolivia, por cuenta de qu'en el so gabinete atopábense partidarios del MNR, partíu que nesi entós yera consideráu por dalgunos como simpatizante nazi.

Asesinatu

El 21 de xunetu de 1946 foi derrocáu por una alteria, que lo sacó del Palaciu de Gobiernu pa darréu abasnar pola plaza mientres yera apuñaláu y cutíu cruelmente, y una vegada muertu colgar na plaza Murillo, en La Paz xunto con trés de los sos collaboradores: Luis Uría de la Oliva (el so secretariu priváu), el capitán Waldo Ballivián (el so edecán) y Roberto Hinojosa (direutor del periódicu Cume).

Nun soi enemigu de los ricos, pero soi más amigu de los probes.

Gualberto Villarroel^[2]

Referencies

1. falanxismu bolivianu-y-3- «L'estrañu aportar del falanxismu bolivianu», artículu nel sitiu web Memoria Azul del 30 d'abril de 2007.
2. «Evo Morales: “Nun soi enemigu de los ricos pero sí, más amigu de los probes”», artículu nel diariu Territoriu Digital del 22 de xineru de 2010.

Predecesor: Enrique Peñaranda

Presidente de Bolivia 20 d'avientu de 1943 - 21 de xunetu de 1946

Socesor: Néstor Guillén Olmos