Gurú Gobind Singh | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Patna, 22 d'avientu de 1666 |
Muerte | Nanded-Waghala, 7 d'ochobre de 1708[1] (41 años) |
Familia | |
Padre | Guru Tegh Bahadur |
Madre | Mata Gujri |
Casáu con |
Mata Jito Mata Sundari Mata Sahib Kaur (es) |
Fíos/es | |
Estudios | |
Llingües falaes | Idioma panyabí oriental[2] |
Oficiu | gurú, poeta, filósofu |
Sri Gurú Gobind Singh Ji (22 d'avientu de 1666, Patna – 7 d'ochobre de 1708, Nanded-Waghala) foi'l socesor del novenu gurú Sri Guru Tegh Bahadur Sahib Ji, y fíu llexítimu del mesmu. Dirixente medieval y alto xefe políticu, militar y espiritual, y fundador de la Khalsa, o hermandá marcial qu'institucionalizó al sikhismu como un estilu de vida marcial, benevolente, non-conflictivu, tolerante y formal, y primer home qu'abolió la esclavitú y la esistencia racista de castes en tola India y Paquistán; conocíu tamién por dexar l'amiestu y aceptación de toles cultures y relixones de la India y fora d'ella. Tamién foi un gran poeta y eruditu, a quien se-y reconoz por mandar el Adi Granth na so forma final, cola collaboración de rexentes sufis, como una extracompilación al Gurú Granth Sahib.
Nomáu dende la so nacencia como Gobind Rai, foi instruyíu dende los 5 años nes llingües y la lliteratura indoiranias, perses y sánscrites. Foi entrenáu militarmente nel estilu bélicu madre Kalaripayatu, onde col tiempu apoderaría toles diverses téuniques d'esti antiguu arte bélico ya institucionalizaría el gatka (arte marcial sij), como una formación obligatorio y fundamental pa tou sij, que lo llevaríen a tomar una conducta militar.
Na so mayoría d'edá apuntaría adeptos (homes y muyeres), pa lliberar la invasión persa que yá llevaba dellos sieglos primiendo a tou estratu social, imponiendo a la población la conversión al Islam por aciu los más crueles actos de tortura y rindir tributos y ufriendes económiques al Imperiu mogol.
Mientres tola so infancia Gobind Rai foi testigu de la opresión persa sobre la población india, siendo testigu a la edá de 9 años de la execución del so propiu padre, ordenada pol emperador Aurangzeb.
Magar a Gobind Rai dende'l so infancia fuéron-y reconocíos los sos talentos. Amás portaba una gran estatura qu'a la so edá adulta esta llegó a devasar los 2.00 metros, midíos na actualidá los sos restos óseos dan una proporción exacta de 2.35 m. Gobind Rai tenía un defectu anatómicu, pos tenía los güesos húmeru, radio y ulna demasiáu grandes, tantu asina que les sos falanxes distales lleguen a tocar estiradamente la so patela (güesu de la rodía), obviamente estos defectos dáben-y una superioridá escepcional col manexu de les armes blanques, imponiendo'l so virtuosismu nel campu de batalla. A la edá de 9 años, antes de la muerte del so padre, el gurú antecesor, Gobind Rai foi electu como'l décimu y postreru gurú viviente, dau a esto titulóse-y col so nome más reconocíu como Gurú Gobind Singh.
A la edá de 16 años presidió la corte políticu-marcial sij n'Anandpur Sahib. Dende'l so presidiu Gurú Gobind Singh tuvo de cutio n'estáu de guerra, faciendo compatriotismo colos altos xefes guerreros Kali Cchela y Durga Cchela indostaníes, en contra de les autoridaes mogolas, estes anteriores obligaron a la corte sij a salir d'Anandpur en 1704, matando a más de 32.000 soldaos (ente ellos 1.270 muyeres), y a los cuatro fíos pequeños (4 y 8 años), de Gurú Gobind Singh, asesinándolos por incineración.
Una lleenda épica narra como Gurú Gobind Singh dio la muerte del emperador Aurangzeb, llanzándo-y una flecha al corazón, que percorrió la distancia trayectorial de 1 km. Al terminar cola muerte del sanguinario Aurangzeb sofitó les pretensiones del futuru emperador, Bahadur Shah (1643–1712), d'ocupar el tronu y d'abolir tou actu violentu en contra de toa relixón, dando otorgamiento a la implantación per primer vegada non-bélica del Islam. Gurú Gobind Singh foi asesináu, siendo mancáu por firida de daga nel pechu primero que pudiera persuadir a Bahadur Shah de dexar el regresu de la corte sij a Anandpur. Gurú Gobind Singh morrió nel añu de 1708 na provincia de Nanded, Maharastra, India.
El padre de Gurú Gobind Singh fundó la ciudá de Anandpur Sahib nel añu 1665, na tierra que-y regalo'l rei de Bilaspur. El Gurú treslladar a Anandpur Sahib nel añu 1672. N'abril de 1685, el cambéu de puestu la so residencia a Poanta onde s'ordenar la construcción d'un fuerte. Por cuenta de la so popularidá creciente y creencies distintes al hinduismu, el fixo munchos enemigos. Unu d'esos - el rei de Garwal, Fateh Singh, atacó'l so fuerte en setiembre de 1688. Les fuercies combinaes del Gurú y l'entós rei de los vecinos Nahan ganó a les fuercies de Fateh Singh. Poco dempués, en 1695 el xefe de los exércitos mogoles nel área, Dilawar Khan, unvió a les sos tropes sol lideralgu del so fíu p'atacar la ciudá de Anandpur Sahib. Na batalla, l'exércitu mogol foi derrotido primeru en Anandpur Sahib, y más tarde por unu de los xenerales del Gurú, nes llombes de Siwalik. Estos desarrollos empezaron a esmolecer al emperador mogol Aurangzeb, y unviólos mas tropes sol mandu del so fíu pa restaurar l'autoridá.
En 1699, el Gurú unvió cartes a tolos sos partidarios p'atender una congregación el día de Vaisakhi (festival añal de la collecha). Ellí preguntó-yos a tolos presentes que quien yera para ellos. Ellos respondieron diciendo que yera'l so Gurú. Entós el Gurú pidió si había un voluntariu que tuviera dispuestu a sacrificar la so cabeza pal so Gurú, y dempués de preguntar tres veces d'un home adelantróse y ufiertó-y el so cabeza al Gurú. El Gurú salió col home dientro d'una tienda y volvió cola so espada enllordiada de sangre. Pidió otra cabeza, y un voluntariu mas adelantróse y entró na tienda col. El Gurú volvió otra vegada con sangre na so espada. Esto asocedió tres veces más. Dempués de que'l postreru voluntariu entrara a la tienda col Gurú, tolos homes qu'ufiertaren les sos cabeces salieron de la tienda ilesos y vistíos con túniques nueves. A ellos dába-y el nome del Khalsa- The Panj Pyare (los cincos puros) y Singh (Leon),y tamién-yos daba un néctar (Amrit) que -yos purifica del pecáu, y asina entró n'esistencia la cla de los Khalsa. A la fin d'esta ceremonia, el Gurú preguntó-yos a los cincos que lu empecipie como un miembru pola creencia que tolos humanos son iguales (L'Hinduismu nesa dómina creo nel sistema de castes). Cola conversion de los cincos en Khalsa, formar na India la primer orde militar relixosa ensin castes.
Sollertáu pola influencia creciente y les idees contra'l sistema de castes, echar# peles llombes Siwalik xunir en alianza pa ganar al Gurú y sacalo del so poder. A la fin ellos decidieron pidir al emperador Aurangzeb ayuda, diciendo que'l Gurú foi responsible de romper munches regles imperiales, y que yera una amenaza pa toos nel área. Arriendes d'ello, Aurangzeb unvió a los sos xenerales Din Beg y Painda Khan, cada unu con un exércitu de 5000 homes, p'atacar y prindar la ciudá de Anandpur Sahib. De camín, los exércitos mogoles xunir colos exércitos de raxar y movíense a atacar la fortaleza del Gurú. El Gurú pela so parte, tamién recibió ayuda del exércitu de los reis vecinos amigos. Na primer batalla de Anandpur, los exércitos xuníos de los mogoles y raxar fueron derrotidos y el xeneral Painda Khan foi muertu. Dempués de la batalla, los exércitos de raxar retiráronse, pero inda llanzaron ataques pequeños sobre'l Gurú y la so xente hasta 1704 cuando dambos partíos llegaron a un alcuerdu de paz.
El Gurú, acordies con el tratáu tuvo que salir de Anandpur Sahib, movió al pueblu de Nirmoh. Mientres, el raxa Ajmer Chand ordenó a los sos unviaos pidir ayuda del entós virréi de Sirhind Wazir Khan. Los exércitos de Wazir Khan llegaron al Nimroh, y al ver que nun taba fortificada, atacaron al pueblu. Los exércitos mogoles fueron repelidos, pero'l Gurú tuvo que retirase al pueblu de Basoli pa garantizar la so seguridá y la del so siguidores.
Dempués d'esto, el virréi Wazir Khan convertir n'unu de los grandes rivales del Gurú. Cuando'l Gurú volvió al Anandpur pocu dempués dende Basoli, un exércitu sol mandu de Saiyad Khan colaba escontra la ciudá. Una vegada que llegaron, l'hermanu de Saiyad Khan díxo-y del Gurú y el so estáu como un home santu. El xeneral, al oyer esto, camudó la so posición y xunióse a les fuercies del Gurú. El mandu del exércitu pasó a manes de Ramzan Khan, quien atacó a la ciudá de Anandpur en 1704. La ciudá, que foi vacíu debíu a la collecha, foi escalada polos exércitos mogoles. Pero cuando l'exércitu volver al Sirhind, los sijs atacaron y recuperaron la riqueza robada.
El virréi Wazir Khan unvió una carta al emperador Aurangzeb qu'indicaba que'l Gurú quería atacar l'Imperiu mogol, y taba preparando una fuercia pa colar sobre Delhi. L'emperador, creyendo esto, ordenó una gran fuercia qu'incluyía los exércitos de los distritos de Kashmir, Sirhind y Lahore p'atacar Anandpur Sahib. L'exércitu llegó ellí en 1705, y establecieron un cercu alredor la ciudá. Los exércitos de raxar xunir coles fuercies mogoles y el Gurú y la so xente preparar pa batalla.
Dempués de díes de lluchar, en que los sijs que nun teníen accesu a comida o agua amás lo que foi almanecada na ciudá, Raxa Ajmer Chand unvió una carta que declaraba que si'l Gurú díbase y abandonaba la ciudá, entós nun pasaría nada a los sijs. Pa probar la veracidá de la so pallabres, el Gurú pidió que los exércitos enemigos permitaron pasar una caravana llena de dineru de la so tesorería. El raxa dixo que taba acordies con esto, pero cuando salió la caravana los exércitos atacar. La caravana que nun llevaba nada de valor foi destruyida y el Gurú negar a aceptar toles propuestes del exércitu.
Entós, l'emperador Aurangzeb unvió una carta roblada personalmente xurando en nome del Corán al Gurú. Con eso garantizába-y que nun pasaría nada al Gurú y los sos siguidores si él decidía salir de Anandpur.