Lev Davídovich Landáu (rusu: Лев Давидович Ландау; 9 de xineru de 1908 (xul.), Bakú – 1 d'abril de 1968, Moscú) foi un físicu y matemáticu soviéticu, ganador del Premiu Nobel de Física en 1962.
Figura clave de la física teórica nel sieglu XX, destacó poles sos contribuciones a la mecánica cuántica colos sos estudios sobre'l estáu mistu, la teoría cuántica del diamagnetismo, la superfluidez, la teoría fenomenológica sobre líquidos de Fermi, la teoría Ginzburg-Landau sobre la superconductividá, l'efectu d'amortiguamientu de Landau sobre la formación de turbulencies en fluyíos, el polu de Landau en electrodinámica cuántica, o la teoría sobre los neutrinos. Son imprescindibles los sos diez volumes del Cursu de Física Teórica.
Mientres la Gran Purga de la década de 1930 na Xunión Soviética, Landáu foi unu de los científicos consideraos sospechosos y encarceláu en 1938, pa ser darréu lliberáu gracies a la intervención del so colega y darréu tamién premiu Nobel de física Piotr Kapitsa.
En 1962 sufrió un accidente automovilísticu, al topetar de frente con un camión. Les remortines d'esti accidente col tiempu conducir a la muerte, en 1968.[12]
Landau nació'l 22 de xineru de 1908, nel senu d'una familia xudía de Bakú (Azerbaixán, daquella parte del Imperiu rusu). El so padre yera un inxenieru de la industria petrolera local, y la so madre doctora en medicina.[13]
Bien tempranamente revelóse como un neña maravía de les matemátiques. Él mesmu dixo, yá adultu, qu'apenes podía recordar un momentu anterior en que nun tuviera familiarizáu col cálculu infinitesimal. Tales yeren les sos capacidaes que con 13 años completara los estudios d'enseñanza secundaria nel Gymnasium. Los sos padres considerar inda demasiáu nuevu p'asistir a la universidá, asina que mientres un añu asistió a la Escuela Téunica d'Economía de Bakú.[14]
En 1922, con 14 años d'edá, matricular na Universidá Estatal de Bakú. Decidió estudiar simultáneamente en dos facultaes: la de Ciencies Físiques y Matemátiques, y la de Química. Tres el so pasu pola universidá non volvíó a cursar estudios d'esta postrera, anque siguiría siendo una de les disciplines poles que caltuvo interés mientres tola so vida.
En 1924 treslladar al centru principal de la física soviética del momentu: el Departamentu de Física de la Universidá de Leningráu. Ellí trabó conocencia cola Física Teórica auténtica, consagrándose por entero al so estudiu y acabando per graduar se en 1927, con 19 años.[13] Esi mesmu añu publicaba'l so primer artículu científicu, en rellación cola teoría cuántica.[14] Darréu, Landau matricular n'estudios de posgráu nel Institutu Físicu-Téunicu de Leningráu, dirixíu entós pol físicu soviéticu Abram Ioffe, algamando'l doctoráu a los 21.
La so primer oportunidá de viaxar al estranxeru llega en 1929, gracies a una beca de viaxe del gobiernu soviéticu, complementada con una beca Rockefeller. Por cuenta de ella, mientres los dos años siguientes trabaya n'Alemaña, Suiza, Holanda, el Reinu Xuníu, Bélxica y Dinamarca. Les sos estancies más granibles van ser nes universidaes de Gotinga y Leipzig y, sobremanera, la de Copenhague, pa trabayar nel Institutu Niels Bohr de Física Teórica: tres la visita, Landau siempres se consideró a sigo mesmu como un pupilu de Bohr, y l'exemplu d'este empobinó la so actitú escontra la Física.[14] Tres Copenhague, visitó Cambridge y Zürich antes de volver a la Xunión Soviética.
Tres el so regresu, y mientres el periodu ente 1932 y 1937 dirixió'l departamentu de Física Teórica na Universidá Politéunica de Kharkiv.
Mientres los años 1943-1947 exerció como profesor na Facultá de Física de la Universidá Estatal Lomonósov de Moscú.
Foi gallardoniáu col Premiu Nobel de Física en 1962 "poles sos teoríes pioneres sobre la materia entestada, especialmente l'heliu líquidu".
Landau ellaborara una llista colos nomes de físicos a los qu'ordenara según una escala logarítmica dende 0 a 5. El valor más altu, el 0, asignar a Isaac Newton, y Albert Einstein recibió 0.5. Asignó-yos un valor de 1 a Niels Bohr, Werner Heisenberg, Paul Dirac y Erwin Schrödinger, los padres de la física cuántica moderna. Landáu evaluar a sigo mesmu con un 2.5 anque darréu asignóse un 2. David Mermin, escribiendo sobre Landáu, fixo referencia a la escala, y catalogóse a sigo mesmu como un 4,5 nel artículu La mio vida con Landáu: homenaxe d'un 4.5 a un 2.[15][16]
Esta obra ta conxuntamente escrita col físicu Evgeni Lifshitz:
Lifshiz, tres la muerte de Landau, publicó'l Cursu embrivíu de Física Teórica en dos volúmenes, que ye un compendiu de los primeres 4 volumes del Cursu:
Primeramente anuncióse van ser tres volúmenes, pero'l terceru, "Física Macroscópica", foi canceláu.
Publicación de la edición orixinal en rusu: volume 1 en 1969 y volume 2 en 1972 (coincidiendo col décimu aniversariu del accidente de Landau).
Edición n'español: Editorial MIR, Moscú, Tercer edición 1982.[2]
Edición española: Editorial MIR, Moscú. [3]
Edición orixinal en rusu: Ed. Nauka, Moscú, 1965
Edición española: Editorial MIR, Moscú. [4]
<ref>
nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Nobel