Mirza Ghalib

Mirza Ghalib
Vida
Nacimientu Kala Mahal (en) Traducir, 27 d'avientu de 1797[1]
Nacionalidá Imperiu mogol  (18 agostu 1810 -  21 setiembre 1857)
Raj británicu  (22 setiembre 1857 -  15 febreru 1869)
Residencia Ghalib ki Haveli (en) Traducir
Kala Kasim Khan (en) Traducir
Old Delhi (en) Traducir
Muerte Kala Kasim Khan (en) Traducir y Delhi, 15 de febreru de 1869[1] (71 años)
Familia
Padre Mirza Abdullah Baig
Madre Azatu-n-Nisa Begum
Casáu con Imrau Begum (en) Traducir (1810 – 1869)
Estudios
Llingües falaes persa
urdú
árabe
Profesor de Ismail Merathi (es) Traducir
Q64217592 Traducir
Q64217700 Traducir
Mirza Khizr Sultan
Q64217974 Traducir
Q64218260 Traducir
Altaf Hussain Hali (es) Traducir
Oficiu poeta, escritor, prosista, historiador
Influyencies Mir Taqi Mir (es) Traducir y Abdul Qader Bedil (es) Traducir
Seudónimos مرزا غالب
Xéneru artísticu gazal (es) Traducir
Creencies
Relixón imamíes (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

</ref>  foi un escelsu[2] poeta de les llingües urdú y persa mientres les postrimeras del Imperiu mogol. El so seudónimu yera Ghalib (Urdú: غالب, ġhālib significa "dominante") y Asad (Urdú: اسد, Asad significa "lleón"). El so nome honoríficu yera Dabir-ul-Mulk, Najm-ud-Daula. Mientres la so vida los mogoles fueron movíos polos británicos y finalmente fueron depuestos depués de ser vencida la Rebelión na India de 1857, eventos que Ghalib narró.[3] Ente les sos obres destacar polos varios ghazals qu'escribió a lo llargo de la so vida, que fueron interpretaos y cantaos de numberoses maneres por una tremera d'intérpretes. Ghalib, el más renombráu poeta de la yera mogola, esta consideráu unu de los poetes más populares ya influyentes del idioma urdú. A empiezos del sieglu XXI Ghalib ye bien popular non solo na India y Paquistán pero tamién ente la diáspora hindustana per tol mundu.[4]

Carrera lliteraria

[editar | editar la fonte]

Ghalib empezó a escribir poesía a la edá de 11 años. La so llingua materna yera urdú, anque na so casa tamién se falaba persa y turcu. Dende edá temprana foi educáu en persa y árabe. Cuando Ghalib empezaba la so adolescencia, un turista iranín musulmán recién convertíu (Abdus Samad, orixinalmente col nome Hormuzd, un Zoroastra) llegó a Agra. Abdus agospiar na casa de Ghalib por dos años y enseñó-y persa, árabe, filosofía, y lóxica.[5]

Poema de Ghalib.

Magar el mesmu Ghalib arguyecíase más de los sos proezas en poesía en persa,[6] güei ye más famosu polos sos ghazales n'urdú. Numberoses elucidaciones d'escoyetes de los ghazales de Ghalib fueron escrites por estudiosos urdús. La primera elucidación o Sharh foi escrita por Ali Haider Nazm Tabatabai de Hyderabad mientres el reináu del postreru Nizam de Hyderabad. Antes de Ghalib, el ghazal yera n'esencia una espresión d'un amor angustiado; pero Ghalib al traviés del ghazal espresó filosofía, los trabayos y misterios de la vida y escribió ghazales sobre munches otres temes, espandiendo llargamente l'algame del ghazal.

D'alcuerdu a les tradiciones del ghazal clásicu, na mayoría de lo versos de Ghalib, la identidá y el xéneru del ser amáu ye indetermináu. El críticu, poeta y escritor Shamsur Rahman Faruqui indica[7] que la convención de tener la "idea" d'un amante o ser amáu en cuenta de un amante o ser amáu específicu llibera al poeta, protagonista, amigu de les esixencies del realismu. La poesía sobre l'amor n'urdú dende fines del sieglu XVII d'equí p'arriba consiste principalmente de "poemes sobre l'amor" y non "poemes d'amor" nel sentíu occidental del términu.

La primer traducción al inglés de los ghazales de Ghalib foi Sonetos d'Amor de Ghalib, escritu por Sarfaraz K. Niazi[8] y publicáu por Rupa & Co n'India y Ferozsons en Paquistán. Contién la traducción completa a alfabetu llatín, esplicaciones y un léxicu completu.[9]

Cartes

[editar | editar la fonte]
Páxina d'una carta de Ghalib, de la so mano.

Mirza Ghalib yera un peracabáu escritor de cartes.[10] De l'autoría de Mirza Ghalib cúntense non solo poesíes n'urdú, sinón tamién fragmentos de prosa. Les sos cartes fueron la base del urdú popular. Antes de Ghalib, les cartes escrites n'urdú yeren bien afataes. Sicasí Ghalib escontra que les sos cartes "falaren" por aciu l'usu de pallabres y oraciones como si tuviera parolando col so llector. Según espresó Sau kos se ba-zaban-y-qalam baatein kiya karo aur hijr mein visaal ke maze liya karo (dende cientos de milles fala cola llingua de la pluma y esfruta l'allegría del alcuentru entá cuando estes separáu). Les sos cartes yeren bien informales; dacuando solo escribía al empiezu'l nome de la persona a la que diba dirixida y empezaba la carta. Tenía un bien bon humor y escribió cartes bien interesantes. Nuna carta espresó, "Main koshish karta hoon ke koi aisi baat likhoon jo padhe khush ho jaaye'" (quiero escribir llinies tales que quienquiera que les llea pueda esfrutar). Dellos estudiosos sostienen qu'entá si fuera solo peles sos cartes Ghalib ocuparía'l mesmu sitiu qu'ostenta na lliteratura urdú.

Balta de Mirza Ghalib en Delhi.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 URL de la referencia: https://pantheon.world/profile/person/Ghalib. Apaez como: Ghalib. Data de consulta: 9 ochobre 2017.
  2. ↑ «Mirza Asadullah Khan Ghalib». Brittanica. Consultáu'l 12 de xunetu de 2014.
  3. ↑ «Remembering 1857 in 2007 - The Times of India». The Times of India. Consultáu'l 20 de mayu de 2013.
  4. ↑ «Ghalib in California». Dawn. Consultáu'l 20 de mayu de 2013.
  5. ↑ «Mirza Ghalib.». Megajoin.com. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de payares de 2012. Consultáu'l 20 de mayu de 2013.
  6. ↑ Thackston, Wheeler: "A Millennium of Classical Persian Poetry," Ibex Publishers Inc. 1994, p.98
  7. ↑ «Shamsur Rahman Faruqui explains».
  8. ↑ «Dr. Sarfaraz K. Niazi».
  9. ↑ Roman transliterations con esplicación de pallabres pocu comunes
  10. ↑ «Page at». Hinduonnet.com (6 de mayu de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 2011-07-30. Consultáu'l 20 de mayu de 2013.

Bibliografía

[editar | editar la fonte]
  • Urdu letters of Mirza Asaduʼllāh Khan Galib, tr. by Daud Rahbar. SUNY Press, 1987. ISBN 0-88706-412-4.