Ninón Sevilla | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | L'Habana, 10 de payares de 1929[1] |
Nacionalidá |
Cuba Méxicu |
Llingua materna | Español cubanu |
Muerte | Ciudá de Méxicu, 1 de xineru de 2015 (85 años) |
Sepultura | Panteón Jardín (es) |
Causa de la muerte | infartu de miocardiu |
Estudios | |
Llingües falaes |
Español cubanu castellanu mexicanu |
Oficiu | rumbera (es) , actriz, actriz de cine, actriz de televisión |
Premios |
ver
|
Nominaciones |
ver
|
IMDb | nm0786465 |
Emelia Pérez Castellanos (10 de payares de 1929, L'Habana – 1 de xineru de 2015, Ciudá de Méxicu)[2][3] conocida artísticamente como Ninón Sevilla, foi una actriz de cine y televisión, baillarina, vedette y rumbera mexicana d'orixe cubanu.
Ninón empezó la so carrera en centros nocherniegos y espectáculos de la so Cuba natal. En 1946 llega a Méxicu de la mano del direutor y productor Fernando Cortes. En 1946 realiza la so primer película en Méxicu, Carina de cielu. En 1948 estelariza la so primer película, Revancha, del cineasta Alberto Gout, con quién va formar una célebre mancuerna cinematográfica nuna serie de películes memorables del llamando Cine de rumberas de la Dómina d'oru del cine mexicanu, tales como Sensualidá (1951), Nun niego'l mio pasáu (1951), Aventura en Ríu (1952) y la memorable cinta Aventurera (1949), considerada pola crítica como la obra cume del cine de rumberas.[4] Amás de Gout, tamién contribuyeron a la rellumanza de Sevilla cineastes como Emilio Fernández en Victimas del pecáu (1950), Julio Bracho en Llévame nos tos brazos y Gilberto Martínez Solares en Mulata (1954), ente otros. L'ésitu de les cintes de Sevilla llevólu a algamar popularidá en países como Francia y Brasil. Tres dellos años d'ausencia, l'actriz retomó la so carrera artística nos años 1980s, permaneciendo vixente al traviés de les telenoveles mexicanes hasta la so muerte.
Emelia Pérez Castellanos[5] nació en L'Habana, Cuba, el 10 de payares de 1929.[2][6] Foi criada por una tía y pola so güela nel Centru de L'Habana. La so güela yera una muyer con gran devoción católica y matricular nun colexu de monxes, onde Ninón sintió vocación relixosa y pensó en convertise en monxa misionera. Sicasí, llueu afayó la so habilidá pa la danza. Por cuenta de que la so familia nun vía con bonos güeyos la so pasión pola danza, empezó a baillar a les escondidielles y buscóse un nome artísticu. Adoptó'l so nome artísticu n'homenaxe a la llexendaria cortesana y escritora francesa Ninon de Lenclos. Empezó a baillar con ésitu en centros nocherniegos y cabarés de Cuba.[7] Más tarde, empezó a trabayar nel coru de los comediantes cubanos Mimí Cal Nananina y Leopoldo Fernández Tres Patinos nel Teatru Martí de L'Habana. Nesi entós faía pareya con un baillarín llamáu Horacio. Sevilla tamién participó nun casting entamáu pol cineasta Juan Orol en Cuba p'atopar a la so nueva musa nel Cine mexicanu. Sicasí la rumbera Rosa Carmina foi finalmente la escoyida pol direutor.
Ninón llegó a Méxicu contratada pol empresariu, productor y direutor puertorriqueñu Fernando Cortés pa trabayar nel Teatru Llíricu de la Ciudá de Méxicu. Eventualmente buscar pa formar parte del espectáculu encabezáu por Libertad Lamarque. Debutó nesta compañía nel Teatru Degolláu en Guadalajara. L'ésitu del so númberu musical foi tal, que superó n'aplausos a la mesma Lamarque.[8] Nun tardó en vela nun espectáculu nel Teatru Llíricu'l productor de cine Pedro Arturo Calderón (unu de los dueños de los estudios de cine Producciones Calderón), quien-y ufiertó trabayar nel mediu fílmico. El so debú cinematográficu foi con un pequeñu rol na cinta Carina de cielu (1946), protagonizada por María Elena Marqués y Antonio Badú. A partir d'esi momentu, Ninón convertir n'artista esclusiva de Producciones Calderón. Ninón participa con pequeños roles en películes como Pecadora (1947), con Emilia Guiú y Señora tentación (1948), xunto a David Silva. Llogra'l so primera estelar na cinta Revancha (1948), onde alternó per primer vegada col cantante y compositor Agustín Lara, con quien formó pareya cinematográfica en dos cintes más: Coqueta (1949) y Perdida (1950). Revancha amás marcó l'entamu de les sos collaboraciones fílmicas col direutor Alberto Gout, quién contribuyó a consolidala como una de les grandes figures erótiques del cine mexicanu. La cinta Aventurera (1950), tamién de Gout, ye considerada pola crítica como la obra maestra del llamáu Cine de rumberas mexicanu.
So la batuta de los Calderón, la direición de Gout y guiones d'Álvaro Custodio, Sevilla filmó otres cuatro cintes más: Sensualidá (1950), al llau de Fernando Soler; Nun niego'l mio pasáu (1951), xunto a Roberto Cañedo; Muyeres sacrificaes (1952), con Roberto Cañedo, y Aventura en Ríu (1953), filmada en Brasil, onde Ninón yera un verdaderu ídolu. Tuvo ufiertes de parte d'estudios como Metro-Goldwyn-Mayer y Columbia Pictures pa trabayar en Hollywood, pero nun-y interesaba trabayar nos Estaos Xuníos.[9]
Amás de Gout, otros direutores tamién contribuyeron a la rellumanza de Sevilla. Emilio "L'Indiu" Fernández dirixir na esitosa y revesosa cinta Víctimes del pecáu (1951). Julio Bracho tamién la dirixe nel melodrama tropical en Llévame nos tos brazos (1953). Na cinta Mulata (1954), Ninón compartió creitos con Pedro Armendáriz, y llogró que fuera la primer producción del cine mexicanu n'incluyir argumentos basaos na santería y otres tradiciones y elementos de la cultura afrocubana.
Les cintes de Sevilla tamién causaron raxón en mercaos como Francia, onde dalgunes d'elles fueron oxetu de reseñes y afalagos de figures como François Truffaut y otros críticos de la revista Cahiers du Cinéma.
En 1954 l'actriz conclúi la so rellación profesional colos Calderón. En 1955 realizó la so única intervención na comedia musical cola cinta Club de señorites, xunto al cómicu Joaquín Pardavé. Les cintes Amor y pecáu (1955) y Yambaó (1956) marcaron la so asociación profesional col direutor Alfredo B. Crevenna y l'actor Ramón Gay. Amás, Yambaó tamién foi la so primer cinta filmada a colores y un intentu d'asitiala nel mercáu estauxunidense. En 1959 cierra'l so ciclu de películes del xéneru de rumberas cola cinta Muyeres de fueu, tamién dirixida por Crevenna.
Col cayente del cine de rumberas, Ninón Sevilla retirar de la industria. L'últimu filme de la so primer etapa cinematográfica foi la comedia musical española Zarzuela 1900. A partir del so matrimoniu y posterior viudez, Sevilla anició na ciudá de Nueva York mientres 15 años.[10]
Ninón Sevilla retornó al cine en tornando a Méxicu en 1981, de la mano del realizador Mario Hernández, un eternu almirador so, quien la convenció de estelarizar la cinta estrenada en 1984 Nueche d'antroxu. La película ye una especie d'homenaxe que'l direutor realiza a l'actriz. Gracies a esta cinta, ganó'l Ariel a la Meyor Actriz del Añu. Amás d'una apaición especial na cinta sobre Benny Moré (Güei como ayeri, 1987), Ninón intervieno en curtios papeles n'otres películes d'Hernández. La so última cinta foi Rumbera caliente (1989).
Ninón Sevilla debutó en televisión en 1964, con un pequeñu papel na telenovela Xuiciu d'almes. Depués del resurdimientu de la so carrera, realizó un pequeñu rol na telenovela Tú eres mi destino. L'actriz incorporar de llenu al xéneru a partir de la so participación en Rosa selvaxe, al llau de Verónica Castro, en 1987. A ésta, síguen-y hestories como Cuando llega l'amor (1989), Las secretas intenciones (1992), María la del barrio (1995), La usurpadora (1998), Rosalinda (1999), Amarte es mi pecado (2004), y Qué guapu amor (2012), ente otres. Nel mediu de les telenoveles, Ninón interpretó a muyeres allegres, humildes y de clase baxa. Al igual que figures como Silvia Derbez, Meche Barba y Carmen Salinas, l'actriz foi un elementu indispensable nes trames de vecindá de les telenoveles mexicanes.
Ninón Sevilla sostuvo un romance mientres dellos años col productor cinematográficu Pedro Arturo Calderón. Casóse col médicu cubanu José Gil, de quien enviudó pocu dempués. Tuvo un únicu fíu, el músicu Genaro Lozano.
Ninón Sevilla finó'l 1 de xineru de 2015, a los 85 años d'edá nel Hospital Ánxeles Roma de la Ciudá de Méxicu, de resultes d'un paru cardiaco. La rumbera había estáu internada dende díes anteriores por causa de una neumonía. Los sos restos mortales fueron depositaos nel Llote de los Actores del Panteón Xardín de la Ciudá de Méxicu. Sobrevíve-y el so únicu fíu, Genaro Lozano.[13][14][15]