Samora Machel

Samora Machel
presidente de Mozambique ^(es) 25 xunu 1975 - 19 ochobre 1986 ← Eduardo Mondlane ^(es) - Joaquim Alberto Chissano →
Vida
Nacimientu	Provincia de Gaza ^(es) , 29 de setiembre de 1933[1]
Nacionalidá	Portugal Mozambique
Grupu étnicu	Negru
Muerte	Mbuzini, 19 d'ochobre de 1986[2] (53 años)
Causa de la muerte	accidente aereu[3]
Familia
Casáu con	Josina Machel (1969 – 1971) Graça Machel (1975 – 1986)
Fíos/es	Josina Z. Machel
Estudios
Estudios	Waterford Kamhlaba ^(en)
Llingües falaes	portugués[4]
Oficiu	Militar y políticu
Premios	ver Premio Lenin de la Paz Orde de la Bandera Nacional Caballeru de Gran Cruz con collar de la Orde al Méritu de la República Italiana Gran Collar de la Orde del Infante Don Enrique [5] Orde Nacional José Martí Orde Sablera Girón Order of Eduardo Mondlane, 1st class  (22 agostu 1984, 17 xunu 1985) [6]
Creencies
Relixón	ateísmu
Partíu políticu	Frente de Liberación de Mozambique ^(es)

Samora Moisés Machel (29 de setiembre de 1933, Provincia de Gaza ^(es)  – 19 d'ochobre de 1986, Mbuzini), foi'l presidente de Mozambique ente 1975 y 1986. Ye consideráu como'l padre de la independencia de Mozambique.^[7]

Biografía

Llucha pola independencia

En 1951, Mozambique foi declarada provincia esterior de Portugal. En 1962, Eduardo Mondlane crea'l Frente pa la Lliberación de Mozambique (FRELIMO), d'inspiración comunista, y dase entamu a la guerra de la independencia.

En 1962, Machel habíase exiliáu na vecina Tanzania, onde se xunió a les fuercies del FRELIMO. Depués foi a Arxelia a recibir ensayamientu militar.

Ellí destacóse como organizador militar, y foi nomáu Comandante en xefe del FRELIMO en 1968.

En 1969, Mondlane foi asesináu y en 1970 Samora Machel y Marcelino Santos asumen la direición del FRELIMO.

El FRELIMO llamaba «lliberaes» a cualesquier de les zones afeutaes de dalguna forma por aiciones béliques, que cubríen cerca del 30% del territoriu mozambiqueño. Sicasí, como'l verdaderu focu de la guerra taba confináu en bolses bien delimitadas de les provincies (qu'entós se llamaben «distritos») de Cabo Delgado, Niassa y Tete y, poro, les aiciones béliques yeren esencialmente potenciales o bien llixeres na mayoría de los casos, les zones lliberaes –o meyor, les zones efeutivamente controlaes pol FRELIMO– nun teníen la dimensión qu'ésti reclamaba.

Tres la revolución del 25 d'abril de 1974, conocida como la Revolución de los Claveles, que termina cola dictadura salazarista en Portugal, los nuevos gobernantes portugueses axusten col FRELIMO la salida del Exércitu portugués de Mozambique, que la so independencia declarar pal 25 de xunu de 1975.

Afitamientu del poder

Entá antes de la independencia, sol gobiernu de transición compartíu con Portugal, el FRELIMO desmanteló toa oposición. Los antiguos militantes Lázaro Kavandame, Uria Simango, Paulo Unhai, Kambeu y Mateus Gwengere fueron deteníos, so sida d'aliase con elementos de la comunidá blanca na sulevación del 7 de setiembre de 1974 contra la entrega del poder al FRELIMO (Mateus Gwengere foi raptáu nel so exiliu en Kenia y estraditáu secretamente a Mozambique). La mesma fola de detenciones afectó a Joana Simeão que, a pesar de nunca pertenecer al FRELIMO, creara un partíu, GUMO (Grupu Xuníu de Mozambique) presuntamente de tendencia pro-occidental, que proponía un modelu basáu nel pluralismu y el mercáu llibre. Clasificaos como traidores y enemigos, fueron sometíos a un xuiciu sumariu presidíu personalmente por Machel según el modelu revolucionariu y popular».

La presidencia

Samora Machel forma'l primer gobiernu independiente. Propónse como oxetivu utilizar el socialismu como'l camín pal desenvolvimientu del nuevu país.

Tres la independencia, en xunetu de 1975, convertir en primer presidente del Mozambique independiente. A pesar del so marxismu ortodoxu, desenvolvió una política pragmática, calteniendo rellaciones col gobiernu racista sudafricano, de quien Mozambique dependía económicamente.

Foi impuesta una reforma agraria, qu'arrexuntaba los llabradores n'aldegues comunales según el modelu del koljoz y del sovjoz na XRSS. Pa esti efeutu, el nuevu réxime mozambiqueño nun refalgó utilizar los antiguos «aldeamentos», pequeñes aglomeraciones nes que l'Exércitu portugués intentara confinar la población rural, tradicionalmente esvalixa n'unidaes unifamiliares nel campu, pa sustraela a la influencia del FRELIMO nes zones del norte afeutaes pola guerra . Fondamente contraria a la manera de vida tradicional de los llabradores mozambiqueños, la reforma agraria taba basada nel conceutu de les aldegues comunales».

El cambéu de política de Machel escontra los portugueses

Machel en Berlín Este, xunto a Margot Honecker.

Ye casi consensualmente almitíu qu'una de les principales razones del colapsu de la economía mozambicana tres la independencia foi l'éxodu precipitáu de la mayoría de los cerca de 200.000 portugueses que vivíen nel país darréu antes de la Revolución portuguesa del 25 d'abril de 1974, y que dichu éxodu sería provocáu por un cambéu sópitu d'actitú per parte de Samora Machel.

N'efeutu, el gobiernu de transición que diba dirixir el país ente l'alcuerdu d'alto'l fueu (robláu'l 7 de setiembre de 1974 en Lusaka, la capital de Zambia) y la independencia (prevista pal 25 de xunu del añu siguiente) amosárase abondo conciliador. El Primer Ministru, Joaquim Chissano (que sería Presidente de Mozambique dempués de la muerte de Machel, doce años más tarde), llogró convencer a la mayoría de los blancos de que namái los que tuvieren responsabilidaes graves nes páxines más avesees de la dómina colonial podríen tarrecer el gobiernu del FRELIMO.

Un mes antes de la independencia, esto ye, a mediaos de mayu de 1975, Samora Machel entró en Mozambique pela frontera norte, dende Tanzania, y empezó un periplu con destín a la capital, nel estremu sur, onde tendría de llegar na viéspora de la independencia. A lo llargo d'esi viaxe, engafaba lliteralmente a les mases colos sos discursos, nos que repitía darréu los aspeutos más odiosos y humillantes del colonialismu dende la perspeutiva de los colonizaos. La molición instalóse pasu ente pasu ente la comunidá portuguesa, munchos miembros de la cual decidieron partir y refaer la so vida n'otres tierres.

Muerte de Samora Machel

Machel sofitaba la llucha del Congresu Nacional Africanu contra l'apartheid y yera miembru de la Llinia del Frente Antiapartheid, constituyida por Angola, Zimbabue Zambia, Namibia y Mozambique.

En marzu de 1984, robló un tratáu de seguridá col gobiernu sudafricano, no que se conoció como los Alcuerdos de Nkomati.

Esto traxo al cese del sofitu sudafricano a la guerrilla de la Resistencia Nacional Mozambicana, principal grupu opositor del réxime comunista, y una provisión d'ayuda económica nun momentu nel que la seca amenaciaba seriamente la vida media mozambicana.

Na ceremonia de la firma d'estos alcuerdos presentóse ante'l presidente sudafricano, Pieter Wellel Botha, vistíu col uniforme de Xefe de les Fuercies Armaes de Mozambique, simbolizando con ello que la firma nun suponía una derrota.

Poco dempués, l'avión soviéticu nel que volvía de Lusaka estrellóse, pereciendo tolos sos ocupantes, incluyíu'l presidente Machel. Acusar al gobiernu sudafricano d'esti fechu anque'l gobiernu de Pretoria siempres lo negó rotundamente.

Jacinto Veloso

Nacíu en Mozambique de padres portugueses, Jacinto Veloso desertó de la Fuercia Aérea Portuguesa en 1963, nel so avión, pa Tanzania, onde ingresó nel FRELIMO nel momentu que este entamaba los sos primeros ataques armaos contra la soberanía portuguesa. Dempués de la independencia, foi encargáu d'entamar y dirixir el SNASP (Serviço Nacional de Segurança Popular o «Serviciu Nacional de Seguridá Popular»), la policía política del nuevu réxime.

Referencies

1. Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Samora-Machel. Apaez como: Samora Machel. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
2. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
3. URL de la referencia: https://clubofmozambique.com/news/samora-machel-museum-commissioned-in-lobatse-botswana-214339/.
4. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
5. URL de la referencia: http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=153.
6. URL de la referencia: https://gazettes.africa/akn/mz/officialGazette/government-gazette-series-i/1984-08-22/34/por@1984-08-22. Data de consulta: 21 mayu 2023.
7. (en francés) Qui a tué Samora Machel ?. Monde diplomatique. 1 d'agostu de 2017. https://www.monde-diplomatique.fr/2017/08/CONCHIGLIA/57783. Consultáu'l 6 d'agostu de 2017. 

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Samora Machel.

Predecesor: Puestu creáu

Presidente de la República Popular de Mozambique 1975 - 1986

Socesor: Joaquim Chissano