San Salvador de Valdediós

San Salvador de Valdediós
ilesia parroquial y ilesia
Llocalización
País	España
Autonomía	Principáu d'Asturies
Provincia	provincia d'Asturies
Conceyu	Villaviciosa
Coordenaes	43°26′13″N 5°30′24″W / 43.43708°N 5.50658°O / 43.43708; -5.50658
San Salvador de Valdediós San Salvador de Valdediós (Asturies)
Historia y usu
Apertura	sieglu IX
Relixón	catolicismu
Diócesis	Archidiócesis d'Uviéu
Dedicación	Xesús
Arquiteutura
Estilu	arte mozárabe
Patrimoniu de la Humanidá
Criteriu	(i), (ii) y (iv)
Rexón	Europa y América del Norte
Inscripción	)
Web oficial

La ilesia de San Salvador de Valdediós, conocida popularmente como'l Conventín, asítiase nel valle de Valdediós, nel conceyu de Villaviciosa, xunto al Monesteriu de Santa María de Valdediós. Ye un monumentu representativu del arquiteutura prerrománica asturiana posramirense que anuncia yá l'estilu románicu.

Historia

Según la Crónica d'Albelda, escrita en 881, menciónase una intensa actividá del Rey Alfonsu III nes sos tierres d'Asturies : « ... esi príncipe restaura toles ilesies del Señor, asina como les villes y los palacios realies que s'eleven n'Uviéu. »

Nun hai certeza sobre cuándo se construyó esta ilesia atribuyéndose-y la edificación al rei Alfonsu III (que, según la tradición, depués de ser destronáu polos sos fíos mandaría construir una villa palatina nel valle de Boiges o Boides, a la que pertenecería'l templu) aunque bien pudiera ser qu'a esti monarca sólo se-y debiera la galería porticada amestada al templu tardíamente y dellos detalles ornamentales. De lo que nun cabe duda ye de la fecha de la consagración efectuada baxo'l so reináu y que quedó gravada nuna llastra de mármol na que s'afirma que sucedió “SUB ERA DCCCCXXX”, esto ye, nel añu 930 de la era augusta, equivalente al añu 892 de la nuestra era cristiana. De la solemnidá del actu da prueba'l fechu de qu'asistieren, según esa mesma inscripción, los obispos Rosendu I de Mondoñedo, Nausto de Coimbra, Sisenando de Iria, Ranulfo d'Astorga, Argimiro de Lamego, Recaredo de Lugo y Eleca de Zaragoza.

Arquiteutura

Fachada oriental.

El trazáu de la planta responde al esquema basilical de tres naves, más ancha la central, compuestes por cuatro tramos d'arcos de mediu puntu, y remataes nes sos cabeceres por sendes capielles absidiales rectangulares. Nun tien transeptu, por más que dos dependencies amestaes, una a cada unu de los sos llaos, pueden dar una impresión equivocada. A los pies de la nave central dispónse un nártex o vestíbulu al que s'amestaron dos estancies en correspondencia coles dos naves llaterales. Sobre'l conxuntu monta una tribuna a la que s'accede por una escalera interior. Sofitándose na muria sur de la ilesia construyóse más sero un pórticu qu'anuncia les galeríes porticaes que nel periodu románicu proliferaron nes ilesies castellanes. A traviés d'él accédese al interior del templu pela so puerta meridional.

Les tres naves cúbrense con bóvedes de cañón que carguen sobre los muros esteriores contrafuertaos y sobre les dos arqueríes que separten llonxitudinalmente les naves. Tán formaes aquélles por arcos de mediu puntu sofitaos por pegoyos de seición cuadrada. El pórticu llateral tamién tien bóveda de cañón, pero nesti casu reforzada por arcos faxones. Los ábsides son asinamesmo abovedaos a una altura inferior a la de la nave respeutiva.

Al esterior refléxase l'orden compositivu de la edificación: la nave central sobresaliente n'altura sobre les llaterales; los contrafuertes bien marcaos nel muru norte y na fachada occidental separtando les naves; la prollongación de la cabecera de la nave principal sobre les contigües; la espadaña cola qu'encuma l'imafronte acabada nuna almena d'estilu califal; los vanos d'accesu al nártex y al pórticu llateral, dambos baxo arcu de mediu puntu; y el gran númberu de ventanes pa proporcionar una illuminación afayadiza a toles estancies: hailes de simple aspillera, sencielles d'un solu arcu, xeminaes d'arcos visigóticos enmarcaos por un alfiz, con dolosía de tracería, y una ventana de triple arcu nel ábside central.

Bibliografía

• Fernández Conde, Francisco Javier: La época de Alfonsu III y San Salvador de Valdediós Universidá d'Uviéu. Servicio de Publicaciones 1994 ISBN 84-7468-830-2

Referencies

Enllaces esternos