Xustinianu II

Xustinianu II
emperador bizantino ^(es) 705 - 11 avientu 711 ← Tiberiu III - Filípico → emperador bizantino ^(es) 14 setiembre 685 - 695 ← Constantino IV - Leoncio →
Vida
Nacimientu	Constantinopla, 669 ^(greg.)[1]
Nacionalidá	Imperiu Bizantín
Muerte	Sinop, 11 d'avientu de 711 ^(greg.)[2] (41/42 años)
Causa de la muerte	decapitamientu
Familia
Padre	Constantino IV
Madre	Anastasia
Casáu con	Eudokia ^(es) Teodora
Fíos/es	Tiberio ^(es) Anastasia of Constantinople ^(en) [3]
Hermanos/es	Heraclius
Pueblu	Dinastía heracliana ^(es)
Estudios
Llingües falaes	griegu antiguu[4]
Oficiu	políticu
Creencies
Relixón	cristianismu

Xustinianu II (en griegu: Ιουστινιανός Β´ [Ioustinianos II], llatín: Justinianus II; Constantinopla, 669 - Damatris, 4 de payares de 711), emperador de los romanos mientres dos periodos separaos, de 685 a 695 y de 705 a 711, con un periodu entemediu nel que poder recayó en manes de dos xenerales usurpadores: Leoncio y Tiberiu III.

Tamién conocíu como Rhinotmetos (Ρινότμητος: "ñariz cortada"), Xustinianu yera fíu del anterior emperador Constantino IV y de Anastasia.,^[5] que mandara tullir a los sos hermanos Heraclio y Tiberiu,^[6] como forma d'asegurar l'ascensión al tronu de Xustinianu a la so muerte. En 685, con 16 años d'edá, Xustinianu asocedió al so padre ensin aparente oposición^[7] . A pesar de los sos relevantes talentos y cualidaes pal exerciciu del poder, tenía un sentíu despóticu y cruel de l'autoridá imperial. En reinando mientres diez años, foi depuestu, tullíu y exiliáu, retornando al poder diez años dempués, pa ser finalmente asesináu.

Vida

Primer reináu (685-695)

El so primer reináu (685-695) empezó con bones perspectives. Por cuenta de les victories del so padre Constantino IV, les fronteres orientales del Imperiu yeren estables y el califa Abd al-Malik pagaba un tributu al emperador. Xustinianu II llogró que los Omeyes aumentaren el valor del tributu que lu pagaben, según recuperar parte del control de Xipre.^[8] Per otru llau alcordó col Califatu Omeya el repartu de los ingresos procedentes de les provincies d'Armenia y Iberia.

La paz n'Oriente brindó a Xustinianu la posibilidá de dirixir la so atención escontra los Balcanes. Yá en 687/88 tresfirió tropes de caballería dende Asia Menor a Tracia pa someter a búlgaros y eslavinios que s'asitiaren en tierres del Imperiu. A la cabeza d'esti exércitu, entamó una gran campaña contra los eslavos nos años 688 y 689. Dempués d'un choque colos búlgaros avanzó en direición a Tesalónica. La marcha d'esta campaña indica la situación reinante entós nos Balcanes: pa llegar de Constantinopla a Tesalónica, l'Emperador tuvo qu'abrir camín al traviés d'un territoriu ocupáu polos eslavos, con fuertes contingentes militares. Consideróse un gran ésitu bélicu la fienda que consiguió abrir hasta Tesalónica.^[9] Celebró la so victoria con una entrada solemne nesta ciudá, la segunda del Imperiu, y realizó donaciones a la Ilesia de San Demetrio, patronu de Tesalónica.

Política de deportaciones

Los prisioneros eslavos que se llograron en diches campañes fueron reasentados nel thema de Opsikion (Anatolia) onde contribuyeron a repoblar les zones qu'habíen quedáu afaraes nes guerres contra los árabes. Esta política tuvo escelentes resultancies al contribuyir a la reactivación económico y demográfico de bona parte del Imperiu. Amás, les tribus eslaves asitiaes agora en Opsikion formaben una lleva militar de 30 000 homes.^[10]

L'asentamientu d'eslavos n'Asia Menor foi la más importante, pero non la única midida de política colonizadora naquella dómina. Tamién se treslladó a los mardaítas, un rapazu pueblu de cristianos movíos polos invasores musulmanes qu'habitaba nes llendes orientales del Imperiu y que, emprestando antaño un bon serviciu a los bizantinos na so llucha contra los árabes, había alloriáu pasando, adulces, al serviciu d'aquéllos, a qu'entraren en territoriu imperial p'asitiase como marineros nel Peloponeso, na islla de Cefalonia, na ciudá portuaria de Nicópolis, nel Epiru y tamién na rexón d'Attalia; en Panfilia, na mariña sur d'Asia Menor. Finalmente, Xustinianu II tresplantó a los habitantes de Xipre a la rexón de Cícico, que sufriera enforma mientres l'asediu de Constantinopla y qu'escarecía sobremanera de marinos esperimentaos.

El treslláu de los xipriotes afectó sensiblemente los intereses del Califatu, y yá que Xustinianu II, consciente de la so superioridá, refugó con faigo de menos les oxeciones del califa Abd al-Malik, volver# a entamar la guerra. Ente 692 y 693 l'emperador llanzó una fallida campaña contra los árabes, en que les nueves tropes eslaves pasar al enemigu. Ello tuvo de resultes la grave derrota de los bizantinos cerca de Sebastópolis,^[11] n'Armenia, perdiendo los bizantinos lo que los restaba d'esti territoriu. Siguiendo l'exemplu bizantín, los árabes asitiaron a estos tránsfugas en Siria y utilizáronlos como soldaos nes futures lluches contra l'Imperiu.

Organización territorial

A lo llargo del reináu de Xustinianu II estendió la reordenación de l'alministración territorial imperial en themes, evolucionando cada vez más n'Asia Menor y estendiéndose a ciertes rexones de la península balcánica. Un documentu de Xustinianu II, fecháu'l 17 de febreru de 687, menta, amás de los dos exarcas d'Italia y África, los cinco themas que los sos estrategues tomen parte nes sesiones del conseyu imperial: el thema européu de Tracia y los themas asiáticos de Opsikión, de los Anatólicos, de los Armeniacos según el thema marítimu de los Caravisianos. Ente que los themas d'Asia Menor remonten a la dómina de Heraclio, el thema de Tracia foi fundáu baxu Constantino IV, en defensa contra los búlgaros. So Xustinianu II surdió'l thema de la Hélade, na Grecia central.

La renovación interior que vive l'Imperiu bizantín dende'l sieglu VII consiste primero de too na puxanza d'una clase llabradora fuerte y na formación del nuevu exércitu stratiota, esto ye, el fortalecimientu del minifundiu, una y bones los stratiotas establecíos yeren tamién propietarios del so pequeñu terrenal. Por regla xeneral, el fíu mayor yera'l qu'asocedía al stratiota nel exerciciu del serviciu militar y que coles mesmes heredaba los bienes militares amestaos a la obligación d'emprestar serviciu. Los demás descendientes constituyíen un escedente de llabradores llibres, a los cualos ufiertaba un natural campu d'aición la bayura de tierres baldías, pudiendo'l llabrador igualmente aportar a la categoría de stratiota. El campesinado llibre y los stratiotas convertir nel puntal de la política de defensa del Imperiu bizantín.

Política relixosa

Xustinianu II foi un príncipe bien creyente. Nes inscripciones numismátiques atribuyíase'l nome de servus Cristi y foi'l primeru de los emperadores bizantinos en grabar la efixe de Cristu nel aviesu de les monedes. tamién s'estremó por escorrer a los maniqueos.

Mientres el so reináu celebró un conceyu (691/2), nel que se completaron les decisiones dogmátiques de los dos conceyos ecuménicos anteriores, el quintu del añu 553 y el sestu del añu 680/1 con una amplia serie de cánones, siendo por ello conocíu col nome de Quinisextum, que tamién ye llamáu Conceyu Trulano pol llugar onde se celebraben les sesiones: la sala cupulada o sala trullos del palaciu imperial de Constantinopla.

Los 102 cánones del conceyu regulen diverses cuestiones relatives a la organización eclesiástica y al ritu, dando especial importancia a la elevación y afitamientu de la moral ente'l pueblu y ente'l cleru. Al censurar dellos usos y costumes, inmorales o d'orixe paganu, ufiértennos interesantes nociones sobre la vida popular de la dómina. Asina por casu informa de que se celebraben entá fiestes paganes antigües, ente elles la fiesta de Brumalia, na cual homes y muyeres amarutaos y mazcaraos circulaben peles cais; que mientres la vendimia cantaben cantares n'honor de Dionisos, o que cuando había lluna nueva, llevantábense fogueres delantre de les cases y los mozos saltaben percima. Tanto éstes como munches otres costumes procedentes de dómines paganes se proscriben agora; a los estudiantes de la Escuela Cimera de Constantinopla prohíbese-yos, ente otres coses, entamar representaciones teatrales.

Sicasí, el mayor significáu históricu del Conceyu Quinisextum correspuende a aquelles decisiones que ponen de manifiestu les diverxencies de los dos ilesies, la oriental y l'occidental; apenes se llegara a un alcuerdu dogmáticu una década antes, nel Sestu Conceyu ecuménicu. Asina por casu, almítese'l matrimoniu de los sacerdotes y refúgase espresamente l'ayunu sabáticu romanu.

Ente les disposiciones de dichu Conceyu atopáronse la de proclamar la igualdá ente los patriarcaos de Roma y Constantinopla, según la consagración de práutiques carauterístiques de la Ilesia oriental. Nun resulta, pos, sorprendente que'l Papáu refugara les decisiones del Quinisextum; anguaño la Ilesia católica sigue ensin consideralo como conceyu ecuménicu, anque la Ilesia ortodoxa sí.

L'emperador unvió un mandatariu a Roma encargáu de detener al papa Sergio y trae-y a Constantinopla pa presenta-y ante'l tribunal imperial. Sicasí, l'autoridá imperial n'Italia había ablayáu, y la posición del papa consolidárase. La milicia de Roma, y especialmente la de Rávena, oponer con tal énfasis a les pretensiones del unviáu imperial qu'ésti tuvo qu'apelar a l'arrogancia del Papa pa poder salvar la vida. Esti desafíu al poder imperial quedó impune, yá que pocu dempués Xustinianu II yera destronáu.

Fin del primer reináu

La política de la dinastía heracliana, que fizo de la pequeña propiedá de los stratiotas y de los llabradores llibres la principal pilastra del Imperiu, nun foi del presto de l'aristocracia bizantina. So Xustinianu II, la política gubernamental tomó un carís antiaristocrático bien acusáu, y la naturaleza sópito y provocatible del nuevu Emperador que nun reculaba ante l'empléu de la fuercia, llevó la oposición a una situación estrema. Xustinianu II nun reculaba ante la violencia, sinón que respondía con más violencia entá, y llegó a amenaciar a l'aristocracia con ser totalmente aniquilada si nun s'avenía a la política imperial.

Xustinianu II cavó la so tumba política al llevar a cabu una dura política fiscal pa costear les suntuoses construcciones coles que quería emular al so tocayu'l gran Xustinianu. Ello convirtió-y nuna figura tremendamente impopular. El so tesoreru Esteban, un eunucu persa, y el logoteta públicu, el monxu Teodoto, recurrieron a la tortura y a la prisión col fin de procurase'l dineru necesario pa les obres. Tanto capataces como trabayadores yeren azotaos y lapidados si nun taben al altor de les esixencies del Emperador. La resultancia foi'l engrandecimiento, ente otres munches construcciones, del palaciu imperial: fixo llevantar dos sales inmenses y suntuoses que comunicaben la sala del tronu, el llamáu Chrysotriclinium, col palaciu de Dafne, un de les cualos recibió'l nome de Lausiacos y la otra el de Triclinio de Xustinianu.

Finalmente, en 695 l'enfastiáu pueblu constantinopolitano remontóse. A la revuelta, dirixida polos Azules, llueu se xunieron los militares, y l'estratega del thema de la Hélade, Leoncio, foi proclamáu emperador, en cuantes qu'Esteban y Teodoto fueron abasnaos peles cais de Constantinopla y linchaos.

Nun golpe de mano, Xustinianu foi prindáu, y Leoncio procedió con él d'una manera que daquella se consideraba misericordiosu: toyéron-y la ñariz (d'onde provién el so llamatu) y desterráron-y al Quersoneso (Crimea), na creencia de que naide con tan grotesca apariencia podría volver gobernar. Nel añu 698 Leoncio foi derrocáu por Tiberiu III, que lu sustituyó na Corona, zarró-y nun monesteriu y ordenó que tamién-y cortaren la ñariz.

Destierru (695-705)

Nin l'exiliu nel llonxanu Querson nin la cruel mutilación pudieren aselar l'espíritu inquietu de Xustinianu. Disconforme col so destín, pensaba na so torna y na vengación. La deposición de Leoncio en 698 animó-y particularmente: la so actitú fíxose cada vez más sospechosa, de manera que les autoridaes llocales de Querson decidieron unvia-y a Constantinopla pa enfrentase a la xusticia del nuevu emperador, Tiberiu III. Alvertíu a tiempu, Xustinianu fuxó y abellugóse en primer llugar na corte de los jázaros, Fanagorias, na entrada del mar d'Azov; en 703 casóse cola hermana de Busir Glavan, jagan (soberanu) de los jázaros, que tomó'l nome de Teodora.^[12][13]

En Constantinopla, el comportamientu de Xustinianu espertaba cada vez mayor molición; una delegación del emperador Tiberiu presentar na corte jázara pa esixir la estradición de Xustinianu. Col fin de nun alteriar les bones rellaciones col Imperiu, Busir decidió corresponder a la demanda del gobiernu bizantín y trató d'asesinar al so cuñáu, xera qu'encamentó a dos de los sos oficiales, Papatzys y Balgitzin. Xustinianu, sollertáu pola so muyer de la intriga, esgañó coles sos propies manes a los dos jázaros y fuxó nun bote pesqueru. Saleó hasta Querson, onde axuntó a los sos partidarios, y dempués de munches aventures, llegaron a la mariña occidental del mar Negru.^[14] Ellí entró en contautu col kan de los búlgaros, Tervel, y aseguróse el so sofitu en cuenta de promeses de dineru y de la entrega d'una corona de César.

Na seronda de 705 apaeció ante Constantinopla acompañáu de Tervel, a la cabeza d'un considerable exércitu búlgaru-eslavu. Sicasí, esti exércitu nun pudo nada contra les muralles de Constantinopla. Tres díes pasaron ensin resultancia, y les pretensiones de Xustinianu al tronu fueron contestaes con burlles y sarcasmos. Entós, Xustinianu introducir de nueche en Constantinopla, con dellos atrevíos compañeros, al traviés del tubu d'un acueductu. La ciudá, sorprendida, foi presa de llerza, Tiberiu fuxó dexando'l campu llibre al so coraxosu rival. Xustinianu, que non yá tenía enemigos en Constantinopla, sinón tamién adeptos, pudo ocupar el palaciu imperial y xubió al tronu de los sos padres per segunda vegada, dempués de diez años d'exiliu.

Segundu reináu (705-11)

Mientres seis años (705-11) gobernó nuevamente na ciudá a veres del Bósforo l'emperador de la ñariz cortada, agora con una prótesis nasal d'oru. Xustinianu compartió'l tronu cola so esposa Teodora que foi traida dende'l reinu jázaro a Constantinopla dempués del golpe d'Estáu, trayendo consigo un fíu que naciera mentanto. Este recibió'l nome de Tiberiu y foi alzáu a coemperador. El kan de los búlgaros, Tervel, recibió'l so títulu de César, y antes de retornar al so país apináu de magníficos regalos, recibió l'homenaxe del pueblu constantinopolitano, sentáu nun tronu al llau del Emperador.

Esti segundu reináu carauterizar pol establecimientu d'un réxime de terror. Xustinianu, mediu alloriáu pola mutilación, les humildaciones y los diez años de destierru, llevó a cabu una brutal vengación.^[15] Empezó mandando executar a los sos socesores nel tronu, los xenerales usurpadores Leoncio II y Tiberiu III, que los sos pescuezos fueron apatayaos hasta la muerte nel Hipódromu ante'l enfervorizado populacho. Les sos cabeces fueron clavaes en piques, y les siguientes en cayer fueron les de dellos altos oficiales, qu'acabaron colgaos de les muralles de Constantinopla. Como castigu por coronar a Leoncio, el patriarca de Constantinopla, Kallinikos I, foi depuestu y sacáron-y los güeyos.

Pero estes fueron solo les primeres víctimes del terror sistemático instauráu pa terminar colos enemigos del emperador. Tolos sos opositores, según aquellos sospechosos de selo, fueron escorríos y esterminaos. Teníu por una roxura vengatible insaciable, escaeció na so ceguera los sos deberes más urxentes para col Estáu, desoyó la guerra colos enemigos del Imperiu y consumió toles sos fuercies nel bracéu agotador colos sos enemigos internos, reales o imaxinarios.

Los árabes beneficiar d'esta situación. Nel añu 709 asediaron Tiana, una de les fortaleces más importantes de la rexón fronteriza con Capadocia. L'exércitu bizantín que-yos fixo frente yera insuficiente y taba mal empobináu, una y bones los homes meyor capacitaos fueren víctimes del terror. Foi derrotáu, por cuenta de lo cual Tiana, escosada pol asediu enllargáu y privada de toa esperanza, rindir al enemigu. Los árabes nun paecen atopar la menor oposición mientres les sos incursiones a Cilicia en 710 y 711, y pudieron ocupar delles fortaleces. Un pequeñu destacamentu árabe atrever a avanzar hasta Crisópolis, a la vista de Constantinopla.

Mentanto l'Emperador, non satisfechu de les execuciones masives na capital, mandó entamar una espedición de castigu contra Rávena, en vengación pola actitú contraria que los ravenenses adoptaren contra él a lo llargo del so primer gobiernu. La ciudá tuvo que soportar un selvaxe saquéu, los sos ciudadanos más distinguíos fueron encadenaos y llevaos a Constantinopla pa ser executaos ellí, ente que al so obispu fuéron-y sacaos los güeyos. Sicasí, el contenciosu con Roma no referente a les decisiones del Quinisexto foi resueltu de manera pacífica: a finales del añu 710, el Papa Constantín I, convidáu pol Emperador, treslladar a Constantinopla onde foi recibíu colos máximos honores.

El reináu tiránicu de Xustinianu provocó otru llevantamientu contra él. Entá viendo cómo en Rávena españaba una nueva rebelión a finales de 710 y principios de 711 magar la espedición de castigu de 709, Xustinianu unvió una espedición similar contra Querson, el llugar del so exiliu. Ellí l'axuste de cuentes tenía de ser inda más cruel qu'en Rávena, pero finalmente costó-y la cabeza a Xustinianu. L'exércitu y la flota imperiales mandaos a esterminar a la población remontar sol lideralgu d'un oficial armeniu llamáu Bardanes, que foi proclamáu emperador. Xustinianu atopar naquel momentu de camín a Armenia y foi incapaz de tornar a tiempu pa defender la ciudá. Foi arrestáu y executáu nes contornes de la ciudá de Damatrys, en Bitinia, n'avientu de 711. La so cabeza foi unviada como troféu a Bardanes,^[16] y unviada a Rávena pa la so pública exhibición, ante l'allegría de los sobrevivientes del cruel saquéu.

Al oyer la noticia de la muerte de Xustinianu; la madre de Xustinianu tomó al so fíu de seis años, el coemperador Tiberiu y llevar a la ilesia de Santa María en Blaquernas, tratando d'evitar que fuera asesináu. Sicasí los homes de Bardanes arrincaron al neñu del altar, sacar de la ilesia y una vegada fora asesinar, poniendo asina fin a la dinastía de los Heráclidas.

Bibliografía

• Cabrera Muñoz, Emilio. Historia de Bizancio. Ariel, Barcelona, 1998. ISBN 84-344-6599-X
• Georg Mayer, Franz. Bizancio. Siglo XXI, Madrid, 1974. ISBN 83-323-0158-2
• Norwich, John Julius. Corta historia de Bizancio. Cátedra, Madrid, 2000. ISBN 84-376-1819-3
• Ostrogorsky, Georges. Historia del Estado Bizantino. Akal, Tres Cantos, 1983. ISBN 84-7339-695-2
• Treadgold, Donald Warren. A History of the Byzantine State and Society. Stanford University Press, 1997. ISBN 0-8047-2630-2
• Treadgold, Donald Warren. Corta historia de Bizancio. Paidós, Barcelona, 2001. ISBN 84-493-1110-1.
• Vasiliev, Alexander. Historia del Imperio Bizantino. Iberia, Barcelona, 1946. ISBN 84-7082-095-8

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Xustinianu II.
• Biografía de Xustinianu II Archiváu 2009-09-18 en Wayback Machine

Referencies

1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 120174952. Data de consulta: 13 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
2. Identificador de persona en The Peerage: p52656.htm#i526558.
3. Afirmao en: The Peerage. Llingua de la obra o nome: inglés. Autor: Darryl Lundy.
4. «idRef» (francés). Agencia Bibliográfica de Enseñanza Superior. Consultáu'l 10 mayu 2020.
5. Alesander Kazhdan. Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press. ed.1991,p.501 ISBN 978-0-19-504652-6
6. Alexander Canduci. Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors,p.198. Pier 9.2010, ISBN 978-1-74196-598-8
7. Kazhdan, p. 1084"
8. R.Scott Moore. Constantine IV (668 -685 A.D.), De Imperatoribus Romanis (1997)
9. George Ostrogorsky. History of the Byzantine state. New Brunswick, N.J.: Rutgers University Press.1957, ISBN 0-8135-0599-2, p. 116-122
10. Ostrogorsky, p. 116-122
11. Norwich, pg. 330
12. Ostrogorsky, p. 124-126
13. J. B. Bury. A History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene. Vol. II, MacMillan & Co. 1889, p. 358
14. Norwich, pg. 336
15. Norwich, pg. 339
16. Canduci, p. 199

Predecesor: Constantino IV	Emperador del Imperiu bizantín 685 - 695	Socesor: Leoncio
Predecesor: Tiberiu III	Emperador del Imperiu bizantín 705 - 711	Socesor: Filípico