Ali Məclis (Özbəkistan)

Özbəkistan Respublikasının Ali Məclisi
özb. Oʻzbekiston Respublikasi Olij Majlisi
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси
Senatın IV çağırışı
Qanunvericilik Palatasının IV çağırışı
Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Qanunvericilik Palatasının binası
Ümumi məlumatlar
Növü [[iki palatalı parlament]]
Palatalar Yuxarı: Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Senatı
Aşağı: Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Qanunvericilik Palatası
İdarə heyəti
Tənzilə Narbayeva
21 iyun 2019-ci il tarixindən
Nurdincon Muydinxanoviç İsmayılov
2017-ci il tarixindən
Quruluşu
Üzvlərin sayı 250 (bunlardan 100-ü Senatda, 150-i Qanunverici Palatada)
Siyasi partiyalar

Demokratik Qüvvələr Bloku (Özbəkistan)
     Özbəkistan Liberal Demokrat partiyası (53)
     Özbəkistan Demokratik partiyası "Milli Tikləniş" (36)
Müxalifət
     "Ədalat" Sosial Demokrat partiyası (24)
     Özbəkistan Xalq Demokratik Partiyası (22)

     Özbəkistanın Ekologiya partiyası(15)
Seçkilər
Səsvermə sistemi Gizli, regional parlament deputatları, bəziləri prezident tərəfindən təyin edilir.
Səsvermə sistemi Majoritar, vətəndaşların gizli səsverməsi ilə.
Sayt
Официальный сайт Сената
[1]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Özbəkistan Respublikasının Ali Məclisi (özb. Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi) — Özbəkistan Respublikasının parlamentidir, dövlət hakimiyyətinin təmsilçisi və qanunverici orqanı.

27 yanvar 2002-ci il tarixli ümumxalq konstitusiya referendumunun nəticələrinə görə, Özbəkistan Respublikası Ali Məclisi iki palatadan - Özbəkistan Respublikası Ali Məclisi Senatından (yuxarı palata) və Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Qanunvericilik Palatasından (aşağı palata) ibarətdir. 1994-cü ildə qurulduğu gündən və referenduma qədər Özbəkistan Respublikasının Ali Məclisi birpalatalı parlament idi. Hər iki palatanın səlahiyyət müddəti beş ildir. Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin sələfi 1938-1994-cü illərdə mövcud olan Özbəkistan SSR/Özbəkistan Respublikası birpalatalı Ali Sovetidir.

Aşağı palata

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qanunvericilik Palatası qanuna uyğun olaraq seçilmiş 150 deputatdan ibarətdir. Qanunvericilik Palatasında əsas şəxs Ali Məclisin Qanunvericilik Palatasının sədridir. İndi bu vəzifəni yeni seçilən Nurdincon İsmoilov tutur.[1]

Aşağı pakata deputatlarından 135-i birbaşa ümumi seçkilərdə seçilmiş, 15 yer Özbəkistan Ekoloji Hərəkatı üçün ayrılmışdı. Qanunvericilik Palatasının fəaliyyət qaydası Özbəkistan Respublikasının Konstitusiyası, "Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Qanunvericilik Palatası haqqında" qanun və digər qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilir. 2019-2020-ci illər seçkilərindən etibarən Ətraf Hərəkatı üçün yerlər artıq qorunur.[2]

2019-2020-ci il son seçkilərində yerlər aşağıdakı şəkildə paylandı:

  • Özbəkistan Liberal Demokrat partiyası — 53 yer
  • Özbəkistan Demokratik partiyası "Milli Tikləniş" — 36 yer
  • Özbəkistan Xalq Demokratik Partiyası — 22 yer
  • "Adolat" Sosial Demokrat Partiyası — 24 yer
  • Özbəkistanın Ekologiya partiyas— 15 yer

Yuxarı palata

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Özbəkistan parlamenti binası
Parlamentin qarşısında Nəvai parkı
Özbəkistan parlamentinin iclas zalı poçt markası üzərində

Senat ərazi nümayəndəlik palatasıdır və 100 senatordan ibarətdir. Ali Məclis Senatının üzvləri bərabər sayda - hər biri 6 nəfər olmaqla - Qaraqalpaqıstan Respublikası, vilayətlər və Daşkənd şəhərindən, Qaraqalpaqıstan Respublikası Jokarqi Keneşinin deputatlarının müvafiq birgə iclaslarında gizli səsvermə yolu ilə, vilayətlərin, rayonların və şəhərlərin dövlət hakimiyyəti təmsilçilərinin bu deputatlar arasından seçilir. Özbəkistan Respublikası Ali Məclisi Senatının 16 üzvü Özbəkistan Respublikasının Prezidenti tərəfindən elm, incəsənət, ədəbiyyat, istehsal, dövlət və ictimai fəaliyyətin digər sahələrində geniş praktik təcrübəyə və xüsusi xidmətləri olan ən nüfuzlu vətəndaşlar arasından təyin edilir.

Qanunvericilik Palatasının deputatı və Senat üzvü, seçki gününə qədər 25 yaşına çatmış Özbəkistan Respublikasının vətəndaşı ola bilər.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Новым спикером Законодательной палаты парламента Узбекистана избран Нурдинжон Исмоилов - ИА REGNUM". 2015-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-28.
  2. ↑ "Закон РУз. О выборах в законодательную палату Олий Мажлис". 2015-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-28.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]