Con Vaysmüller

Con Vaysmüller
Doğum adı Peter Johann Weißmüller
Weissmüller János
Doğum tarixi
Doğum yeri Freydrof, Avstriya imperiyasının bayrağı Avstriya imperiyası
Vəfat tarixi (79 yaşında)
Vəfat yeri Akapulko,Meksika Meksika
Vəfat səbəbi Iflic
Vətəndaşlığı
Həyat yoldaşı
  • bilinmir (19391948),
  • bilinmir (19481962),
  • bilinmir (19631984)
Fəaliyyəti Üzgüçü,aktyor
Fəaliyyət illəri 1931–1976
Boyu 191 sm
IMDb ID0919321
johnnyweissmuller.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Con Vaysmüller (2 iyun 1904; Freydorf, Rumıniya - 20 yanvar 1984; Akapulko, Meksika), Amerikalı üzgüçü və kino aktyoru.[1] 1920-ci illərin Dünya üzmə çempionu olan və olimpiadalarda qızıl medal qazanan Con Vaysmüller, üzgüçülüksu polosu sahələrində ümumi altı mükafata sahibidir. 1924-ci ildə Olimpiya rekordlarını qıraraq qazandığı 100 və 400 metr sərbəst üzgüçülüyə əlavə olaraq, 4x200 estafed yarşında da birinci olan komandanın tərkibində,həmçinin su polosunda üçüncü olan Amerika komandasıyla birlikdə 3 qızıl və 1 bürünc medal qazanmışdı. Weissmuller, dörd il sonra keçiriləcək Amsterdamdakı Olimpiya oyunlarında da 100 metr sərbəst və 4x200 estafeddə də iki qızıl medal almış və 67 dünya rekordunun ardından Hollivud 12 silsiləlik Tarzan filmində baş rolu oynayamışdır.[2]

Tarzan roluyla bir fenomen yaradan Con Vaysmüller, meşədə vəhşi həyat yaşayan, ürəkli bir şəxsiyyəti canlandırmış, milyonların qəlbində taxt qurmuşdur.

Peter Con Vaysmüller olan qeyd olunan şəxsiyyətinin əsil adı, János Weißmüller'dir. Ailəsi Rumıniya mənşəli olan Con Vaysmüller, Avstriya 'nın Freydorf şəhərində doğulmuşdur. 1984-ci ildə Meksikanın Akapulko şəhərində iflic nəticəsində əbədiyyata qovuşmuşdur.

Uşaqlıq illəri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Veysmüllerin evi, Freydorf

Etnik bir Alman olan Con Vaysmüller, Piter Vaysmüllerin və həyat yoldaşı Elizabetin (née Kersch) böyük oğlu idi, Macarıstan Krallığının cənub-şərq hissəsində Alman etnik azlığı olan Banat Svabianlarına mənsubdu. Conunun Piter adlı özündən kiçik qardaşı olan,Veysmüllerin qəbul etdiyi doğum yeri Szabadfalva (Freidorf), Avstriya-Macarıstan imperiyası (Timişoara (Temeschwar), Rumıniya hissəsi) idi. Freydorfdakı Müqəddəs Roxus Kilsəsinin qeydləri göstərir ki, Peter və Elizabetin oğlu Yohan, (Weissmüller), 5 iyun 1904-cü ildə doğulduqdan üç gün sonra xaç suyuna salındı. Qanunlara uyğun olaraaq adı Con Vaysmüller olaraq razılaşdırıldı[1][3][4][5]

Con Vaysmüller
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Peter Johann Weißmüller
Weissmüller János
Doğum tarixi 2 iyun 1904(1904-06-02)[6][7][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 20 yanvar 1984(1984-01-20)[6][7][…] (79 yaşında) və ya 21 yanvar 1984(1984-01-21)[8] (79 yaşında)
Vəfat yeri
Boyu 1.90 m [9]
Çəkisi 86 kq [9]

Bir yeniyetmə kimi, Veysmüller Lake Michigan çimərliyində xilasedici kimi bir sıra işlərdə işləməzdən əvvəl Lane Texniki Kollecinin Hazırlıq Liseyində iştirak etdi. Illinois idman klubunda lift operatoru işləyərkən,Veysmüller ona gələcəkdə məşqçilik edəcək üzgüçü məşqçi Uilyam Baxrax'ın xoşuna gəldi ; 1921-ci ilin avqust ayında Veysmüller 50-yard və 220-yard məsafələrində milli birinciliyi qazandı. Xarici ölkə doğumlu olsa da, Veysmüller doğum yerini Tanneryville, Cambria şəhəri, Pensilvaniya özünün doğüm tarixini kiçik qardaşı Piter Veysmüllerin doğum tarixi olaraq verdi. Bu, Amerika Birləşmiş Ştatlarının Olimpiya komandasının bir hissəsi olmaq üçün edilmiş həmçinin ABŞ vətəndaşlığının verilməsi üçün kritik bir məsələ idi.[10]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. 1 2 "Interview with Johnny Weissmuller, Jr". germanhollywood.com. March 23, 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 30, 2018. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#invalid_param_val)
  2. Profile Arxivləşdirilib 2009-06-14 at the Wayback Machine, genealogy.ro; accessed November 12, 2015.
  3. Johnny Weissmuller profile Arxivləşdirilib 2015-03-25 at the Wayback Machine, Encyclopædia Britannica; accessed November 12, 2015.
  4. France-Presse, Agence. "Serbia: Monument to Tarzan". The New York Times. February 17, 2007. April 4, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 7, 2010. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  5. Bjelogrlic, Aleksandar (March 28, 2007) Rocky Inspires Success in Serbia.
  6. 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  7. 1 2 Johnny Weissmuller // Encyclopædia Britannica (ing.).
  8. Find a Grave (ing.). 1996.
  9. 1 2 Johnny Weissmuller Arxivləşdirilib 2017-03-26 at the Wayback Machine. espn.com
  10. Baltimore Sun[ölü keçid], Frederick N. (August 17, 2008). "From the pool to Hollywood stardom". Baltimore Sun. baltimoresun.com. Retrieved October 9, 2008.