Edvard Çemberlin | |
---|---|
ing. Edward Hastings Chamberlin | |
Doğum tarixi | 18 may 1899[1][2][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 16 iyul 1967[1][2][…] (68 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Elm sahəsi | iqtisadiyyat |
İş yeri | |
Təhsili |
|
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Edvard Hastinqs (Heystinqs) Çemberlin (ing. Edward Hastings Chamberlin; 18 may 1899[1][2][…], Vaşinqton – 16 iyul 1967[1][2][…], Kembric, Massaçusets) — amerikalı iqtisadçı, inhisarçı rəqabət nəzəriyyəsinin banisi, Miçiqan, Harvard və Kopenhagen universitetlərində iqtisadiyyat professoru.
Vaşinqton ştatının keşiş ailəsində anadan olub. Edvard Çemberlinin atası bir protestant keşişi idi. Edvard 1921-ci ildə Ayova Universitetini bitirdi. Bir il sonra Miçiqan Universitetində magistr dərəcəsini aldı. 1927-ci ildə Harvard Universitetində inhisarçı rəqabət mövzusunda dissertasiya müdafiə etdi. 1967-ci ildə ölümünə qədər bütün sonrakı fəaliyyətlər Harvard Universitetində müəllimliklə əlaqələndirilir. Bir il İkinci Dünya müharibəsi dövründə ABŞ Strateji Xidmətlər Bürosunda işləməyə və müharibə bitdikdən dərhal sonra Paris Universitetində bir il müəllimliyə həsr olundu. 1951-ci ildə nəzəri yeniliklərinin müddəalarını izah etmək üçün Qərbi Avropa ölkələrinə səyahət etdi.
1933-cü ildə, Çemberlini məşhur edən kitab — İnhisarçı Rəqabət Nəzəriyyəsi nəşr olundu. 1933–1962-ci illər ərzində kitab ABŞ-də 8 dəfə yenidən çap olundu. İnhisarın mahiyyətinin hərtərəfli təsvirini özündə cəmləşdirir, inhisar qiymətlərinin və inhisar mənfəətinin formalaşmasını inandırıcı təhlil etmişdir.
Edvard Çemberlinin yaradıcı və elmi tərcümeyi-halında mühüm mərhələ Harvard Universitetində iqtisadi nəzəriyyə kafedrasının müdiri seçilməsidir (1939−43), sonra Vasily Leontiyev, Elvin Hansen, Yozef Şumpeter və başqaları kimi görkəmli elm adamları da daxil idi. 1948–58-ci illərdə Harvard, The Quarterly Journal of Economics jurnalının redaktoru vəzifəsində çalışmışdır. 1965-ci ildə Amerika İqtisadi Birliyinin Fəxri Üzvü seçildi. 1967-ci ildə, onun xatirəsinə, İqtisadçıların əsərləri toplusu, İnhisarçı Rəqabət Nəzəriyyəsi: Qarşılıqlı Tədqiqat adı altında nəşr olundu.
Edvard Çemberlinin iqtisadiyyata verdiyi əsas töhfə inhisarçı rəqabət modeli sayılır, lakin 1950-ci illərin sonlarından bəri oyun nəzəriyyəsinin inkişafı ilə Çemberlin modelinin aktuallığı itdi. Pol Kruqman inhisarçı rəqabət fikirlərini beynəlxalq ticarətin nəzəri təhlili üçün istifadə etdiyi zaman ("yeni ticarət beynəlxalq nəzəriyyəsi" çərçivəsində) 1970-ci illərdə yenidən xatırlandı.