Horloogiyn Çoybalsan

Horloogiyn Çoybalsan
monq. Хорлоогийн Чойбалсан
monq. ᠬᠣᠷᠯᠤ᠎ᠠ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠴᠣᠢᠢᠪᠠᠯᠰᠠᠩ
Xarici İşlər Nazirliyi (Monqolustan)[d]
1939 – 1950
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 8 fevral 1895(1895-02-08)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 26 yanvar 1952(1952-01-26)[1] (56 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi xərçəng xəstəliyi
Fəaliyyəti siyasətçi, hərbi qulluqçu
Dini ateizm
Hərbi xidmət
Döyüşlər

Təltifləri "Lenin" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni 1-ci dərəcəli "Suvorov" ordeni "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "Yaponiya üzərində qələbəyə görə" medalı "Fəhlə-Kəndli Qırmızı Ordusunun XX illiyi" yubiley medalı "Sovet Ordu və Donanmasının 30 illiyi" yubiley medalı Order of the Red Banner of Labor "Qütb ulduzu" ordeni Medal "For the Victory over Japan" of Mongolia "Suxe-Bator" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni
Monqolustan Xalq Respublikasının Qəhrəmanı Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin fəxri işçisi Badge “Participant in the battles of Khalkhin Gol”
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Horloogiyn Choybalsan (monq. Хорлоогийн Чойбалсан; 8 fevral 1895[1], Monqolustan26 yanvar 1952[1], Ulan-Bator və ya Moskva) — Monqolustan kommunist siyasətçisi və 1930-cu illərdən ölümünə qədər Monqolustan Xalq Respublikasının lideri olmuş feldmarşalı.

Həyatı və vəfatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Monqolustanın müasir tarixində bütün siyasi səlahiyyətlərə sahib olan və Monqolustanın Stalini kimi də tanınan yeganə lider idi. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra ölkənin müstəqilliyi beynəlxalq səviyyədə tanındı.[2]

1951-ci ilin sonlarında Çoybalsan böyrək xərçəngindən müalicə üçün Moskvaya getdi. 1952-ci il yanvarın 26-da orada vəfat etmişdir. Çoybalsanın cənazəsi tam hərbi şərəflə Monqolustana qaytarıldı və ona paytaxtda həm Monqolustan, həm də Sovet rəsmilərinin iştirakı ilə dövlət dəfn mərasimi verildi. O, Ulan-Batorda Altan Ulgii qəbiristanlığında dəfn edilib.

1954-cü ilin iyulunda onun cənazəsi Süxbatar meydanının şimal tərəfində, Hökumət Evinin qarşısında yeni tikilmiş Süxbaatar məqbərəsinə aparıldı. Məqbərə 2005-ci ildə sökülüb və hər iki hökmdarın cənazələri Buddist ruhanilərin nəzarəti altında təntənəli şəkildə yandırılıb və külləri Altan Ulgii qəbiristanlığında yenidən basdırılıb.[3][4]

  1. 1 2 3 4 Chorlogijn Tschoibalsan // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  2. "Horloogiyn Çoybalsan Doğum Tarihi Ne Zaman, Horloogiyn Çoybalsan Kimdir ve Kaç Yaşındadır". www.kacyasindayim.com (türk).
  3. "MOĞOLİSTAN". islamansiklopedisi.org.tr (türk). 2024-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-12.
  4. "BÜYÜK TASFİYENİN ETKİ VE SONUÇLARI BAKIMINDAN ÜLKE EKSENLİ BİRKARŞILAŞTIRMA: AZERBAYCAN VE MOĞOLİSTAN". Dergipark.org.tr (türk).