Kazimir Maleviç

Kazimir Maleviç
rus. Казими́р Севери́нович Мале́вич
Doğum adı Казиміръ Малевичъ[1]
Doğum tarixi
Doğum yeri Kiyev, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi (56 yaşında)
Vəfat yeri Leninqrad, RSFSR, SSRİ
Vəfat səbəbi prostat xərçəngi
Fəaliyyəti rəssam, heykəltaraş, rəssam-qravürçü[d], müəllim, səhnə dizayneri, kostyum dizayneri[d], boyakar[d], incəsənət nəzəriyyəçisi[d], dizayner, vizual incəsənət rəssamı, sənətşünas, pedaqoq
Janrlar səhnəqrafiya, rəssamlıq, abstraksionizm[2], natürmort[2]
Stillər suprematizm
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kazimir Severinoviç Maleviç (rus. Казими́р Севери́нович Мале́вич, pol. Kazimierz Malewicz; 11 (23) fevral 1879[3], Kiyev, Kiyev quberniyası, Rusiya imperiyası[1][2][…] – 15 may 1935[4][5][…], Leninqrad, RSFSR, SSRİ[6][7][…]) — polyak mənşəli rus-sovet avanqardist rəssamı, pedaqoq, incəsənət nəzəriyyəçisi və filosof. Müasir dövr abstrakt incəsənətin ilk təzahürlərindən olan suprematizmin banisi.

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kazimir Maleviç 23 fevral 1879-cu ildə anadan olmuşdur. Ailəsi Kiyev şəhərində "Bulonski" küçəsində yaşayıb. Atası da elə Kiyevdə dəfn olunub. Onun valideynləri və özü mənşəcə polyakdırlar. Atası Severin Maleviç və anası Lüdvika 1878-ci ildə ailə qurublar. Atası şəkər zavodunda idarəçi işləyirdi. Onların ailəsində 14 uşaq var idi. Ən böyüyü Kazimir idi. O, oxumağı, yazmağı öyrənir və 15 yaşında anası ona boya dəsti hədiyyə edir. 1895-ci ildə 17 yaşında Kiyevin Rəssamlıq məktəbinə daxil olur. 1896-cı ildə ailəsi Kurska köçür. Burada Kazimir çertyojçu kimi Kursk-Moskva dəmiryol idarəsində işləyir. 1899-cu ildə ailə qurur. 1905-ci ildə o ani dəyişiklik edir və Moskvaya köçmək istəyir, lakin həyat yoldaşı buna qarşı olduğu üçün onu uşaqları ilə birlikdə Kurskda qoyur.

Kazimir 1905–1906-cı illərdə Moskvada işləmək üçün sənədlərini verir, lakin qəbul olunmur. 1907-ci ildə onun anası Moskvaya gəlir və tanınmış kafedə idarəçi kimi fəaliyyət göstərir. Bir neçə aydan sonra o Kazimirin evini 5 otaqlı evə dəyişir və gəlinini uşaqları ilə birlikdə Moskvaya köçürür. Kazimir 3 otaqda uşaqları və həyat yoldaşı ilə yaşayır. Kazimir 1907–1910-cu ilə qədər Studiyada fəaliyyət göstərir. O, uşaqlarını görməyə gəlir, lakin uşaqlar Mixail Rafaloviçin himayəsində olurlar. Və o Sofya Rafaloviçlə 2-ci dəfə ailə qurur. Bu müddətə kimi Kazimir köhnə həyat yoldaşından xəbər ala bilmir. 1912-ci ildə o, Münhendə "Mavi atlı", 1921-ci ildə Moskva şəhərində, eləcə də başqa şəhərlərdə sərgilərdə iştirak edir.

1907-ci ildə Kazimir Maleviç Ludviq Aleksandrovnanın anası, yeməkxananın müdiri olaraq bir iş taparaq Moskvaya getdi. Bir neçə ay sonra beş otaqlı bir mənzil kirayəyə götürərək gəlininə bütün ailəsi ilə Moskvaya köçmək əmri göndərdi. Daha sonra Ludviga Aleksandrovna, Tverskaya küçəsində bir yemək otağı kirayəyə götürdü. Bu yemək otağı 1908-ci ildə Milad tətilində soyuldu. Ailənin əmlakı təsvir edildi və satıldı və Malevichlər Bryusov Lane'deki mebelli otaqlara köçdü və Ludwiga Alexandrovna Naprudny Lane'deki yemək otağını yenidən açdı. Beş otaqdan üçünü ailəsi (həyat yoldaşı və iki uşağı) ilə birlikdə Kazimir Malevich tuturdu. O vaxta qədər mübahisələr şiddətləndi və Kazimira Maleviç, hər iki uşağını da götürərək Meşçerskoye kəndinə köçdü və burada bir psixiatriya xəstəxanasında feldşer olaraq işə başladı. Oradan bir həkimlə ayrılıb, uşaqları bir xəstəxana işçisinə buraxdı.

1907–1910-cu illərdə Malevich Moskvadakı F. İ. Rerberqin studiyasında işləyir.

1907-ci ildə Moskva Rəssamlar Birliyinin XIV sərgisində iştirak etdi. MF Larionovla tanış oldum.

Kazimir Malevich uşaqlar üçün gələndə onlar təsərrüfat rəhbəri Mixail Ferdinandoviç Rafaloviçin yanında idilər. Rafaloviçin qızı Sofiya Mixaylovna Rafaloviç (Polşalı Zofia Rafałowicz) qısa müddətdə Kazimir Maleviçin qanuni arvadı oldu (Malevich ilk arvadından bir neçə il boşandı).

1909-cu ildə arvadından boşandı və atasının Maleviçin davamlı yaşamaq və işləmək üçün gəldiyi Nemchinovkada bir evi olan Sofiya Mixaylovna Rafaloviçlə (18? — 1925) evləndi.

Qara kvadrat (1915)

1924-cü ildən 1926-cı ilə qədər Leninqrad Dövlət Universitetində direktor kimi işləyir. O, həmçinin "Müasir memarlıq birliyi"nin üzvü idi. O, 3-cü dəfə 1927-ci ildə Nataliya Mançenko (1902–1990) ilə ailə qurur. 1930-cu ilin payızında Maleviç alman kəşfiyyatçısı olmaqda ittiham edilərək həbs edilir və dekabr ayına kimi həbsxanada qalır. 1933-cü ildə prostat xərçənginə tutulur.

0, 15 may 1935-ci ildə Leninqradda dunyasını dəyişir və vəsiyyətinə uyğun olaraq kremasiya olunaraq külü 21 may günü Moskva vilayətindəki Nemçinovka kəndində sevdiyi palıd ağacının altında basdırılır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 parish register.
  2. ↑ 1 2 3 Artnet. 1998.
  3. ↑ parish register.
  4. ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  5. ↑ Kazimir Severinovich Malevich (nid.).
  6. ↑ Kazimir Malevich // Encyclopædia Britannica (ing.).
  7. ↑ RKDartists (nid.).

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Kazimir Maleviç ilə əlaqəli mediafayllar var.