Leyla Gəncər

Leyla Gəncər
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 10 oktyabr 1928(1928-10-10)[1] və ya 10 oktyabr 1924(1924-10-10)[2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 10 may 2008(2008-05-10)[3] və ya 9 may 2008(2008-05-09)[4]
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi xəstəlik
Dəfn yeri
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti opera müğənnisi
Janrlar klassik musiqi, opera
Səs tembri soprano
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Leyla Gəncər (türk. Leyla Gencer; 10 oktyabr 1928[1] və ya 10 oktyabr 1924[2], İstanbul[4] – 10 may 2008[3] və ya 9 may 2008[4], Milan[4]) — XX əsrin məşhur türk opera müğənnisi (soprano) və müəllim. Türkiyənin Dövlət artisti (1988).

"La Diva Turca"

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Opera dünyasında "La Diva Turca" (Türkiyə divası) və "La Regina" (Kraliça) kimi tanınan Leyla Gəncər karyerasının böyük hissəsini İtaliyada keçirmiş məşhur belkanto (soprano) müğənnisi idi. 1950-ci illərin əvvəlindən 1980-ci illərin ortalarına qədər və onun repertuarı yetmişdən çox hissəni əhatə edir. O, çox az kommersiya qeydləri edib, lakin onun ifalarının çoxsaylı qeyri-kommersiya qeydləri mövcuddur. Leyla Gəncər Donizettinin operalarının qəhrəmanlarına xüsusi üstünlük verirmişdir.

Uşaqlıq və gəncliyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müğənninin əsl adı Ayişə Leyla Çeyrəkgildir (türk. Ayşe Leyla Çeyrekgil). O, 1928-ci il oktyabrın 10-da Türkiyənin İstanbul şəhərinin Polonezköy kəndində anadan olub. Gələcək müğənninin anası Leksandra Angela Minakovskanın Polşa kökləri var idi. O, litvalı aristokrat ailəsindən olub, katolik inancında böyüyüb, lakin ərinin ölümündən sonra islamı qəbul edib və Atiye adını alıb. Daha sonra 1934-cü il Soyad Qanunu ilə Çeyrekgil soyadını götürən Leylanın atası Həsənzadə İbrahim bəy Safranbolu şəhərindən olan zəngin türk iş adamı olub.

Leyla Gəncər atasını çox erkən yaşlarında itirib. Boğazın Anadolu tərəfindəki Çubuklu bölgəsində böyüyüb və İstanbul Konservatoriyasında musiqi təhsili almağa başlayıb. Təhsilini yarımçıq qoyduqdan sonra italyan soprano Giannina Aranji-Lombardidən fərdi dərslər almaq üçün Ankaraya köçüb. Leyla Gəncər bir müddət Türkiyə Dövlət Teatrının xorunda oxuyub. 1950-ci ildə Ankarada Pyetro Maskanyinin Cavalleria rusticana operasında Santuzza rolunda debüt edib. Sonrakı bir neçə ildə Leyla Gəncər Türkiyədə məşhurlaşır və tez-tez ölkə hökmdarlarının rəsmi tədbirlərində çıxış edir.

Sənətə töhfəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ona nəfəs almağı və həcmini mükəmməl idarə etməyə imkan verən mükəmməl vokal texnikası (onun planları və telləri məlum olaraq qalır) və xüsusilə karyerasının ilk illərində, ən azı 1970-ci illərə qədər, nadir musiqi zəkası və qeyri-adi teatr zövqü ilə birləşən böyük bir mərkəz və əhəmiyyətli şərh keyfiyyətlərinə görə XX əsrin son böyük divalarından biri hesab olunurdu.

Sonrakı illər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Leyla Gəncər 1985-ci ildə opera səhnəsində karyerasını başa vursa da, 1992-ci ilə qədər konsert fəaliyyətini davam etdirib. 1982-ci ildən başlayaraq o, özünü gənc opera müğənnilərinə dərs deməyə həsr edib, müəllim olub, 1983–1988-ci illərdə La Skala Opera Müğənniləri Akademiyasının direktoru olub. 1997–1998-ci illərdə maestro Rikkardo Muti onu gənc müğənnilər üçün La Skala məktəbinə işə təyin edib. La Skala Opera Müğənniləri Akademiyasının bədii rəhbəri kimi o, opera tərcüməsini tədris etmək üzrə ixtisaslaşmışdır.

2007-ci ildə hələ də çox aktiv həyat tərzi keçirmiş və teatrın musiqi direktoru Maestro Rikkardo Mutinin xahişi ilə La Skalada gənc rəssamların mentoru olub.

Leyla Gəncər 2008-ci il mayın 10-da 79 yaşında Milanda vəfat edib. San Babila kilsəsində dəfn mərasimindən və Milanda yandırıldıqdan sonra onun külləri arzusuna uyğun olaraq İstanbula aparılıb və mayın 16-da Boğaziçi sularına səpələnib.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Leyla Gencer // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 IMDb (ing.). 1990.
  3. ↑ 1 2 http://www.hurriyet.com.tr/english/turkey/8909784.asp?gid=231&sz=60347.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Deutsche Nationalbibliothek Record #131351389 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]