Mişkinski rayonu

Rayon
Mişkinski rayonu
Мишкә районы
Bayraq^[d] Gerb
55°32′03″ şm. e. 55°57′48″ ş. u.^HGYO
Ölkə	Rusiya
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	20 avqust 1930
Sahəsi	1689,11[1] km²
Saat qurşağı	UTC+05:00 Yekaterinburq vaxtı^[d]
Əhalisi
Əhalisi	21.987 nəf. (2021)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	34749
Poçt indeksi	4523ХХ
Rəsmi sayt
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mişkinski rayonu (başq. Мишкә районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.

Rayonun inzibati mərkəzi Mişkino kəndidir.

Coğrafi yerləşməsi

Ufa şəhərindən şimalda yerləşir. Rayonun ərazisi 1689,11 km² təşkil edir. İqlimi mülayim kontinentaldır. İsti və bir az quraq oln aqro iqlim regionunda yerləşir. Ərazisindən Bir çayı axır. Ərazisində əsasən boz və tünd boz meşə torpaqları yayılmışdır. Qarışıq, enliyarpaq və iynəyarpaq meşələr ərazisinin 33,1 % tutur. Ərazisindən Ufa — Yanaul, Birsk — Satka avtomobil yolu keçir.

Tarix

Mişkinski rayonu 20 avqust 1930-cu ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikası kantonları ləğv edərək yerində 48 rayon təşkil etməsi ilə təsis edilmişdir.

Əhali

Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Duvan rayonu ərazisin milli tərkibi: marilər — 71,5 %, tatarlar — 16 %, ruslar — 7,1 %, başqırdlar — 4,9 %, digər millər — 0,5 %^[3].

İnzibati-ətazi vahidləri

14 kənd inzibati vahidliyinə 77 yaşayış məntəqəsi daxildir^[4].

İqtisadiyyat

Rayon əsasən kənd təsərrüfatı üzrə ixtisaslaşmışdır. Ərazisinin 150,5min ha kənd təsərrüfatına cəlb olunmuşdur . 18,7 min ərazi otlaq sahələridir. Ətlik-südlük maldarlıq, donuzçuluq, taxılçılıq inkişaf etmişdir. Faydalı qazıntıları: gil, qum silikatları.

Sosial sfera

Rayon ərazisində 58 ümumtəhsil mərkəzi, 17 orta məktəb, musiqi məktəbi, Mişkino peşəkar uçilişi, 31 kütləvi kitabxana, 49 klub, 3 xəstəxana fəaliyyət göstərir. Burada rus və mari dillərində «Dostluq» qəzeti buraxılır.

Tanınmış şəxsləri

• Naqim Xarislamovich Aqlyamov (15avqust 1932-ci il doğumlu) — tikintitidə yenilikci, qurucusu, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1977)^[5][6].
• Mahmud Səfiyeviç Aktuqanov (25 dekabr 1924 — 24 yanvar 1971) — Böyük Vətən müharibəsi iştirakçısı, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1944)^[7][8].
• Əli Karnay (6 yanvar 1904 — 16 iyun 1943) — başqırd yazıçı, jurnalist, tərcüməçi^[9][10].
• Florid Minumulloviç Bulyakov (23 fevral 1948 — 18 yanvar 2015) — başqırd dramaturq, Başqırsıstan Xalq yazııçısı (1995)^[11][12].
• Qazi Kazıxanoviç Zaqitov (20 avqust 1921 — 23 avqust 1953) — 30 aprel 1945-ci ildə 22: 40-da Berlindəki Reyxstaq binası üzərinə qırmızı bayrağı sancanlardn biri, Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçı^[13][14].
• İşmay İştubaeviç İşkin (15 dekabr 1914 — 2 avqust 1964) — III Belarus cəbhəsinin 43-cü ordunun 126-cı atıcı diviziyasının 550-cü atıcı polkunun komandiri, kiçik leytenant, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1945)^[15][16].
• Kirey Merqen (11 iyul 1912 — 24 yanvar 1984) — başqırd yazıçısı, alim-folklorşünas, ədəbi tənqidçi, filologiya elmləri doktoru (1963), professor (1965)^[17][18].
• Anton Dmitriyeviç Kostarev (18 sentyabr 1928 — 15 avqust 1985) — maşın operatoru, "Ural" kolleksiyasının qarajının rəhbəri, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1966)^[19][20].
• Kirill Andreeviç Mixaylov (2 aprel 1983) — Rus kayakçı, Rusiyanın əməkdar idman ustası (2006)^[21][22].
• Yeqor Orsaeviç Orsaev (12 iyun 1910 — 25 sentyabr 1951) — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1945)^[23][24].
• Fanuz Faizoviç Faizov (22 iyun 1935 — 15 noyabr 2009) — qazmaçı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1981)^[25][26].
• Şamil Şərifyanoviç Həmədinurov (2 sentyabr 1950 — 14 noyabr 2014) — başqırd mügənni, Başqırstan Respublikasının Xalq Artisti (2013)^[27][28].
• Hayernas İlyasovich Çikaev (16 iyun 1925 — 27 iyul 2012) — Ufa Mühərrik İstehsalat Birliyinin çilingəri, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1980)^[29][30].

Mənbə

• Mişkinski rayonu administrasiyası

İstinadlar

1. "Республика Башкортостан. Общая площадь земель муниципального образования". 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
2. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
3. "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.
4. "Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населенных пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
5. "Аглямов, Нагим Харисламович. Сайт «Герои страны»". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
6. Они прославили Челны — Герои Социалистического Труда^{[ölü keçid]}
7. "Актуганов, Махмут Сафиевич. Сайт «Герои страны»". 2012-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
8. "Актуганов Махмут Сафиевич". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
9. "Али Карнай. Литературная карта Республики Башкортостан". 2014-02-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
10. "Сафуанов С. Г. Али Карнай". 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
11. "Литература. Культура — 450 лет в составе России". 2013-10-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
12. "Буляков Флорид Минемуллинович". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
13. "ВЫДЕРЖКИ ИЗ ДОКУМЕНТОВ о штурме рейхстага, Берлин, 30 апреля 1945 г." 2013-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
14. "Татарин на куполе Рейхстага". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
15. "Ишкинин, Ишмай Иштубаевич. Сайт «Герои страны»". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
16. "Республиканский музей Боевой Славы: Ишкинин Ишмай Иштубаевич". 2017-08-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
17. "Кирей Мэргэн. Статья в журнале «Ватандаш»". 2018-03-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
18. Кирей Мэргэн. Башкортостан:Краткая энциклопедия^{[ölü keçid]}
19. "КОСТАРЕВ Антон Дмитриевич - Башкирская энциклопедия". 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
20. "Костарев, Антон Дмитриевич". 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
21. "Участники Зимних Паралимпийских игр в Турине из Башкортостана". 2016-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
22. "Спортсмен года по версии GQ". 2017-01-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
23. "Орсаев, Егор Орсаевич. Сайт «Герои страны»". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
24. "Республиканский музей боевой Славы: Орсаев Егор Орсаевич". 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
25. "Фаизов, Фануз Фаизович". 2016-10-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
26. "Фаизов, Фануз Фаизович". 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
27. "ХАМАДИНУРОВ Шамиль Шарифьянович - Башкирская энциклопедия". 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
28. "Ушел из жизни башкирский певец Шамиль Хамадинуров". 2016-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
29. "Чикаев, Хаернас Ильясович. Сайт «Герои страны»". 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.
30. "ПОЧЕТНЫЕ ГРАЖДАНЕ г. УФЫ. Чикаев Хаернас Ильясович". 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-13.