Sputnik | |
---|---|
Ölkə | |
Şüar | Telling the Untold, Говорим то, о чём другие молчат |
Yayım formatı | rəqəmsal radio[d] |
Başlama tarixi | 10 noyabr 2014 |
Koordinatlar | 55°44′15″ şm. e. 37°35′25″ ş. u.HGYO |
Sahibi | Rusiya hökuməti |
Rəhbərlik | Dmitri Kiselyov, Marqarita Simonyan |
Canlı yayım | radiosputnik.ria.ru |
Sayt | sputnikglobe.com |
Sputnik (rus. спутник; peyk), əvvəlki adları ilə Rusiyanın Səsi, RIA Novosti — dövlətə məxsus[1] rus xəbər agentliyi və radio yayım xidməti. 10 noyabr 2014-cü ildə Rusiya hökumətinə məxsus "Rossiya Seqodnya" xəbər agentliyi tərəfindən yaradılıb.[2][3] Baş ofisi Moskvada olan Sputnik Vaşinqton, Qahirə, Pekin, Paris, Berlin, Madrid, Montevideo və Rio-de-Janeyroda regional ofisləri mövcuddur.[4] Sputnik özünü qlobal siyasət və iqtisadiyyata fokuslanmış və beynəlxalq auditoriyaya yönəlmiş kimi təsvir edir.[5]
Sputnik akademiklər və jurnalistlər tərəfindən tez-tez Rusiyanın təbliğat vasitəsi kimi təsvir edilir.[15] 2016-cı ildə The New York Times-dan Neil MakFarquhar yazırdı ki: "Mütəxəssislərin fikrincə, dezinformasiya və ya Rusiya dezinformasiyasının əsas məqsədi hadisələrin rəsmi versiyasını, hətta hadisələrin həqiqi versiyasının olması fikrini də sarsıtmaqdır. Bu bir növ siyasi iflicdir". Rusiya hökuməti bu iddiaları rədd edib.[16] 2019-cu ilin əvvəlində Facebook özünü müstəqil xəbər saytları kimi göstərən, lakin əslində Sputnik əməkdaşlarının nəzarəti altında olan yüzlərlə səhifəni platformasından sildi.[17]
Sputnik ingilis, ispan, polyak və serbcə də daxil olmaqla 31 dildə reportaj və şərhləri əks etdirən xəbər saytlarını idarə edir.[18] Veb saytlarda hər gün 800 saatdan çox radio yayım materialı yerləşdirilir və onun xəbər xidməti 7/24 xidmət göstərir.[19][20]
Sputnik 2022-ci ilin fevralında (RT ilə birlikdə) Rusiyanın Ukraynanı işğalından sonra Avropa İttifaqında qadağan edildi.[21] Texnologiya şirkətləri və sosial media xidmətləri Sputniki platformalarından çıxararaq işğala cavab verdi, fransız, alman və yunan kimi bir çox versiya isə fəaliyyətini dayandırdı.
Because of the centralisation of statue authority and greater state influence over the media in Russia as compared to the EU, it is relatively easy for Moscow to project a coherent and unified interpretation of events. For Russia, an important vehicle is the state-owned Sputnik and associated RIA Novosti media and news outlets, as well as the RT news and internet channel, which, besides the Russian version, is broadcast in English, French, German, Spanish and Arabic.
The emphasis on disorientation appears in the literature on modern Russian propaganda, both in inward-focused applications and in its international propaganda outlets, Sputnik and RT (formerly, Russia Today). Here, the purpose is not to convince the audience of any particular truth but instead to make it impossible for people in the society subject to the propagandist’s intervention to tell truth from non-truth.
The propaganda apparatus proper consists of four means: media, social media, political communication and diplomacy, and covert active measures, all tied together in a coordinated manner. The main international media channel is the RT broadcaster and website, formerly known as Russia Today. It is complemented by Sputnik radio and website, news and video agencies, and the Russia Beyond the Headlines news supplement, making up a news conglomerate operating in almost 40 languages.
Almost all important media in Russia are state controlled and used to feed Russian audience with Kremlin propaganda. For international propaganda Kremlin uses agencies like RT and Sputnik. Both are available in many language variations and in many countries (Hansen 2017). Aim of this propaganda is to exploit weak spots and controversial topics (in our case migration to the EU) and use them to harm integrity of the West (Pomerantsev and Weiss 2014).
When it comes to overt reach, the Russian government openly funds English-speaking outlets, such as Sputnik News and RT. These outlets serve as a frequent source of pro-Kremlin disinformation both according to scholars, fact-checkers and Western authorities (BBC, 2019; Elliot, 2019; Thornton, 2015).
For comparative purposes, we also included two prominent Russian news sites which have featured in European policy discussions around disinformation, namely Russia Today (RT) and Sputnik. These Russian state-backed organisations are clearly different from sites that engage in for-profit fabrication of false news, but both independent fact-checkers and the EU’s European External Action Service East Stratcom Task Force have identified multiple instances where these sites have published disinformation.