Tikə kabab

Tikə kabab

Tikə kabab, şişlik və ya şiş kabab — müxtəlif adlar altında tanınan Qafqaz, Mərkəzi Asiya və Şərqi Avropa yeməyi.^[1][2] Kababın növlərindən biri.

Etimologiya

Şiş sözü türk mənşəlidir. Bu söz öncə Krım tatar dilindən Zaporojye kazakları tərəfindən alınmışdı. Ordan bu söz rus dilinə шашлык formasında, rus dilindən isə ingilis və başqa Avropa dillərinə shashlik və ya shashlick formasında keçmiş.^[3][1][2][4]

Tikə sözünün də türk mənşəyi var. Onun prototürk dilindəki forması tikkü kimi yazılır və hissə və ya parça mənasını daşıyır. Cığatay dilində o, tikka formasında mövcud idi.^[5][6] Cığatay dilindən həmin söz Muğal sülaləsi dövründə "bişirilmiş sümüksüz ət parçaları" mənasında Hindistana gəlib.^[7]

Tərkibi

Tikə kababın hazırlanmasında qoyun ətindən, baş soğandan, göy soğandan, cəfəri və reyhan kimi göyərtilərdən, duz, sumaq, istiot kimi ədviyyatlardan istifadə olunur.

Azərbaycan mətbəxinə aid olan qarssayağı tikə kabab qoyunun ətindən və böyrəyindən hazırlanır.^[8]

Hazırlanma qaydası

Qoyun ətinin bud və ya bel hissəsindən 35-40 qramlıq tikələr kəsib duz və istiot vurulur, şişə taxılır və manqalda od üzərində qızardılır. Bəzən kababın əvvəlində yazılmış qayda üzrə basdırma hazırlanır. Kabab hazır olan kimi masaya verilməlidir. Tikə kababın yanında halqavari doğranmış soğan və ya narşərab, (yay vaxtı şişdə qızardılmış pomidor) istiot və duz verilir.^[9]

Qalereya

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Həmçinin bax

• Azərbaycan mətbəxi
• Kabab
• Təndir

İstinadlar

1. Pokhlebkin, William Vasilyevich. Natsionalnye kukhni nashikh narodov (Национальные кухни наших народов) [National Cuisines of Our Peoples] (rus). Moskva: Tsentrpoligraf. 2004 [1978]. ISBN 5-9524-0718-8.
2. Culture and Life. Union of Soviet Societies for Friendship and Cultural Relations with Foreign Countries. 1982 – Google Books vasitəsilə. The Russian term, shashlik, has an interesting etymology: it would seem natural for the word to be borrowed from one of the Caucasian languages. But no, the Georgian for it is mtsvadi, the Azerbaijani, kebab, and the Armenian, horovts. Shashlik is a Zaporozhye Cossack coinage from the Crimean Tatar sheesh (spit), brought to Russia in the 18th century, after Field-Marshal Mienich's Crimean campaign. Prior to the 18th century, the dish was called verchenoye, from the Russian vertel, spit.
3. "American Heritage Dictionary Entry: shashlik". 2022-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.
4. "Vasmer's Etymological Dictionary". starling.rinet.ru. 16 January 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 May 2017.
5. Ayto, John. The diner's dictionary : word origins of food & drink. Ayto, John., Ayto, John. (2nd). Oxford: Oxford University Press. 2012. 371. ISBN 978-0-19-174443-3. OCLC 840919592. 2019-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.
6. Davidson, Alan, 1924-2003. The Oxford companion to food. Jaine, Tom,, Vannithone, Soun (3rd). New York, NY. 2014. ISBN 978-0-19-967733-7. OCLC 890807357. 2020-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.
7. Indigenous culture, education and globalization : critical perspectives from Asia. Xing, Jun,, Ng, Pak-sheung. Heidelberg. 23 October 2015. 130. ISBN 978-3-662-48159-2. OCLC 926915075. 25 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 September 2024.
8. 1001dad Arxivləşdirilib 2014-09-12 at the Wayback Machine
9. Tikə kabab Arxivləşdirilib 2015-05-28 at the Wayback Machine