Əhməd Cövdət paşa

Əhməd Cövdət paşa
Doğum tarixi 22 mart 1822(1822-03-22)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 25 may 1895(1895-05-25)[1] (73 yaşında)
Vəfat yeri
Uşaqları
Fəaliyyəti tarixçi, siyasətçi, sosioloq, hüquqşünas

Əhməd Cövdət paşa (22 mart 1822[1], Lofça[d], Rumeli əyaləti, Osmanlı imperiyası[1][2] – 25 may 1895[1], Konstantinopol, Osmanlı imperiyası[1][2] və ya İstanbul[3]) — Osmanlı dövlətində XIX əsrdə yetişən böyük dövlət və elm adamı. Məcəlləni qələmə alaraq İslam hüququnu sağlam bir dillə kitablaşdıran şəxs.

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhməd Cevdət paşa hələ aşağı sinifdə oxuyarkən özündən yuxarı siniflərə dərs deyərdi.[4]

Fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kitabları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Tarih-i Cevdet: 12 cilttir. Osmanlı Devleti'nin 1774-1825 seneleri arasındaki tarihini anlatır.
  • Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefa: 12 kısımdır. Cevdet Paşa'nın en tanınmış eseridir. Âdem'den itibaren birçok peygamberin, İslam halifelerinin, İkinci Murad’a kadar Osmanlı padişahlarının tarihinden bahseder.
  • Tezakir-i Cevdet: Devrinin siyasi, içtimai, ahlaki cephesini anlatmıştır.
  • Ma’ruzat: Sultan İkinci Abdülhamid’e 1839-1876 yılları arasındaki tarihi ve siyasi hadiseleri takdim etmek için hazırlanmıştır.
  • Mecelle: Ahmed Cevdet Paşa başkanlığında bir hey’et tarafından hazırlanmıştır.
  • Divançe-i Cevdet: Gençliğinde yazdığı şiirleri, Sultan İkinci Abdülhamid’in emriyle bu kitapta toplamıştır.
  • Kavaid-i Osmaniye: Fuad Paşayla birlikte yazdığı dil bilgisi kitabıdır.
  • Ayrıca Belagat-ı Osmaniye – Kavaid-i Türkiye, Takvim-ül Edvar-Miyar-ı Sedad, Adab-ı Sedat fi-İlm-il-Adab, Hülasatül Beyan fi-Te’lifi’l -Kur’an, Asar-ı Ahd-i Hamidi, Hilye-i Seadet, Ma’lumat-ı Nafia adlı eserleri çeşitli mevzulardan bahsetmektedir

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Akçuraoğlu Yusuf, "Əhməd Midhəd Əfəndi", "Türk yurdu", c. III, s. 178,
  • Nəcib Asim, "Vələd Çələbi həzrətləri", "Türk yurdu", c. XII, s. 2471, A. Y.
  • Əhməd Cevdət Paşa, tərtibe-cədidi "Tarixe-Cevdət", Mətbəəyi-Osmaniyyə, İstanbul, 1302 (1886), c. I, s. 24-25.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas (alm.). / Hrsg.: M. Bernath, K. Nehring, Leibniz-Institut für Ost- und Südosteuropaforschung R. Oldenbourg Verlag, 1974.
  2. ↑ 1 2 3 4 Encyclopædia Iranica (ing.). / N. Sims-Williams, A. Ashraf, H. Borjian, M. Ashtiany USA: Columbia University, 1982. ISSN 2330-4804
  3. ↑ 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  4. ↑ 100 böyük türk. Bakı, 1991. səh.45.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]