Ҡытай сәнәғәт һәм коммерция банкы | |
中国工商银行股份有限公司 | |
Тип |
Асыҡ компания |
---|---|
Листинг на бирже | |
Нигеҙләнгән | |
Уранлашыуы | |
Төп фигуралар |
Чэнь Сыцин (идара рәйесе) |
Тармаҡ | |
Шәхси капитал |
▲ 3,258 трлн юань |
Әйләнеш |
▲ 939,9 млрд юань |
Операцион килем |
▲ 860,9 млрд юаней |
Килем |
▲ 348,34 млрд юань |
Милке |
▲ 35,171 трлн юань |
Капитализация |
1,726 трлн юань |
Хеҙмәткәрҙәр һаны |
439 787 (2020)[2]</ref> |
Аудитор | |
Ҡытай сәнәғәт һәм коммерция банкы Викимилектә | |
Ҡытай сәнәғәт һәм коммерция банкы (ҡыҫҡ. ICBC, ингл. Industrial and Commercial Bank of China) — Ҡытайҙың һәм донъяның иң эре коммерция банкы. Ҡытайҙың иң эре дәүләт банкыларының «Ҙур дүртәү»һенә инә. (Ҡытай банкы, Ҡытай ауыл хужалығы банкы һәм Ҡытай төҙөлөш банкы менән бер рәттән).
Банк 1984 йылда ойошторола, 2005 йылда яуаплылығы сикләнгән акционерҙар компанияһы итеп үҙгәртелә. 2006 йылдың октябрь аҙағында акцияларын асыҡ һатыуға тәүгә ҡуя һәм рекордлы $22 млрд йәлеп итә (донъя тарихында иң ҙур сумма). Ул 48,4 миллиард акция (дөйөм һандан 18 процент, шуларҙың 12 проценты Гонконг биржаһында һәм 6 процент Шанхайҙа) урынлаштыра[3][4].
2018 йылда банк алтынсы йыл рәттән Forbes компанияһы тарафынан йыл һайын баҫылып сыҡҡан Global 2000 эре асыҡ компаниялары рейтингында беренсе урынды биләй. (165,3 миллиард долларлыҡ табыш (18-се урын), 43,7 миллиард долларлыҡ саф килем (3-сө урын), 4210,9 миллиард долларлыҡ активтар (1-се урын) һәм 311 миллиард долларлыҡ капиталлаштырыу (14-се урын))[5]. Баҙар капитализацияһы буйынса Financial Times рейтингында ICBC 2015 йылда туғыҙынсы урынды биләй[6]. 2013 йылдан системалы әһәмиәткә эйә булған донъя банктарының береһе булып тора[7].
Ҡытай Коммунистар партияһы Үҙәк Комитетының 1978 йылдың декабрендә үткән 11-се өсөнсө пленаль сессияһынан һуң Ҡытай финанс системаһы үҙгәртеп ҡорола башлай. Атап әйткәндә, илдәге үҙәк банктың вәкәләттәрен коммерция эшмәкәрлеге менән бер юлы алып барған Ҡытай Халыҡ банкын бүлеү тураһында ҡарар ҡабул ителә. сығарыла. Ҡытай Халыҡ банкы үҙәк банк вәкәләттәрен һаҡлап ҡала, ә 1984 йылдың 1 ғинуарында сәнәғәт үҫешенә кредит биреү һәм депозиттар ҡабул итеү өсөн Ҡытай сәнәғәт-коммерция банкы (ICBC) ойошторола, уға Халыҡ банкыһының бөтә төбәк бүлексәләре тапшырыла. Банк эшмәкәрлегенең тәүге ун йылында уның төп күрһәткестәре йылына яҡынса 20 % тиҙлек менән үҫә: 1984 йылда депозиттар RMB170 миллиардтан 1993 йылда RMB884 млрд-ҡа тиклем үҫә, кредиттар RMB247 миллиардтан RMB1,113 триллионға тиклем. 1993 йыл аҙағына был һандар Ҡытайҙағы бөтә вкладтарҙың һәм кредиттарҙың яҡынса 40 процентын тәшкил итә[8].
ICBC-тың икенсе ун йыллығында уны махсуслаштырылған дәүләт банкынан коммерция дәүләт банкына үҙгәртеп ҡороу бара. Был, башлыса, ваҡытында түләнмәгән кредиттар өлөшөн кәметеүҙән ғибәрәт була, уларҙың күпселеге 1999—2000 йылдарҙа China Huarong Asset Management Co., Ltd. компанияһына күсерелә. Шул уҡ ваҡытта сит илдәрҙә эшмәкәрлекте киңәйтеү Гонконгта ICBC (Asia) Co., Ltd һәм Industrial and Commercial and Commercial East Asia Finance Holdings Ltd. бүлендек компанияларының барлыҡҡа килеүенән һәм 1999 йылда Люксембургта филиал асылыуынан башлана, ул 2011 йылда Европа төбәк штаб-фатиры булып китә[9]. 2004 йыл аҙағына ICBC активтары Ҡытай Халыҡ Республикаһының бөтә банк секторы активтарының 18 процентын тәшкил итә[10].
2005 йылдың октябрендә ICBC Industrial and Commercial Bank of China Limited яуаплылығы сикләнгән акционерҙар йәмғиәте булараҡ ҡабаттан теркәлә, бер йылдан һуң банк акциялары Шанхай һәм Гонконг фонд биржалары листингыһына индерелә. Банктың стратегик инвесторы булып Goldman Sachs Group, Allianz Group һәм American Express компанияларының Goldman Sachs Investment Group компаниялары һайлана. Ул банк акцияларына 3,78 млрд доллар аҡса һала[11][12].
2008 йылда ICBC Нью-Йоркта[13] филиал асҡан икенсе Ҡытай банкы була (1991 йылдан һуң)[14]. 2011 йылда Испанияла[15] һәм Пакистанда офистар асыла. 2014 йылда банк Күвейттә филиал асҡан беренсе Ҡытай банкыһы була[16]. 2015 йылда Төркиәнең TekstilBank банкы һатып алына, уның нигеҙендә Төркиәнең ICBC бүлендек компанияһы ойошторола. 2016 йылдың ноябрендә банк Рәсәйҙә депозиттар ҡабул итеүгә лицензия ала.
Акцияларҙың контроль пакеты Ҡытай Халыҡ Республикаһы хөкүмәтенә бер нисә дәүләт инвестиция компанияһы аша ҡарай. Дөйөм алғанда, ICBC-тың 500 меңдән ашыу акционеры бар, уларҙың иң эреләре:
2019 йылдың майынан директорҙар советы рәйесе Чэнь Сыцин ((Chen Siqing, 陈四清, 1960 йылда тыуған)). Быға тиклем 1990 йылдан Bank of Chinaла эшләй, шул иҫәптән рәйес һәм президент булып эшләй.
2020 йылдың июленән президент итеп Ляно Линь (Liao Lin, 1966 йылда тыуған) һайлана, 2021 йылдың мартынан ул шулай уҡ генераль директор (CEO) вазифаһын биләй. Быға тиклем 1989 йылдан China Construction Bank-та эшләй, шул иҫәптән вице-президент һәм финанс хәүефе буйынса баш директор була[17].
ICBC Ҡытайҙың банк секторының бишенсе өлөшөн контролдә тота. 2014 йыл аҙағына ҡарата уның 17 460 бүлексәһе була[18], уларҙа 440 мең кеше эшләй (2020 йыл).
Эшмәкәрлегенең төп төбәге булып Ҡытай Халыҡ Республикаһы тора, уға банктың килеменең һәм активтарының 90 проценттан ашыуы тура килә. Шул уҡ ваҡытта сит ил эшмәкәрлегенең яртыһы КХР-ҙың Гонконг һәм Макао махсус административ төбәктәренә тура килә. КХР-ҙан тыш, банк юань буйынса 7 илдә — Сингапур, Люксембург, Катар, Таиланд, Канада, Аргентина һәм Рәсәйҙә клиринг операциялары үткәрә: Банктың сит илдәрҙәге селтәренә 49 илдең 426 ойошмаһы инә, шулай уҡ Көньяҡ Африка Стандарт банкы менән партнерлыҡ аша Африканың тағы 20 илендә бар[19].
2020 йылдың аҙағына активтар структураһында 33,35 триллион юандың 18,6 триллионы бирелгән кредиттарға (шуларҙың 60 проценты-корпоратив), 8,6 триллионы инвестицияларға (шуларҙың 8 триллионы облигациялары), 3,5 триллионы үҙәк банкыларҙа ҡулаҡса һәм балансҡа тура килә. Депозиттарҙың күләме 25,14 триллион юань тура килә (52 % корпоратив).
2020 йылда килем структураһында 800 миллиард юандан алынған таҙа процент килеме 647 миллиард юань (процент килеме 1,093 триллион юань, сығымы 446 миллиард) тәшкил итә, 131 миллиард юан хеҙмәттәр һәм комиссиялар өсөн йыйымдар килтерә.
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Табыш, млрд | 107,5 | 126,7 | 193,1 | 181,6 | 257,4 | 310,2 | 309,4 | 380,7 | 470,6 | 529,7 | 578,9 | 634,9 | 668,7 | 641,7 | 675,7 | 725,1 | 776,0 | 800,1 | 939,9 |
Саф килем, млрд | 2,473 | 2,311 | 33,70 | 49,26 | 81,52 | 110,8 | 129,4 | 166,0 | 208,4 | 238,7 | 263,0 | 276,3 | 277,7 | 279,1 | 287,5 | 298,7 | 313,4 | 317,7 | 348,3 |
Активтар, трлн | 5,279 | 5,671 | 6,454 | 7,509 | 8,684 | 9,757 | 11,79 | 13,46 | 15,48 | 17,54 | 18,92 | 20,61 | 22,21 | 24,14 | 26,09 | 27,70 | 30,11 | 33,35 | 35,17 |
Үҙ капиталы, млрд | 170,5 | 163,0 | 253,4 | 466,5 | 538,4 | 602,7 | 673,9 | 820,4 | 956,7 | 1125 | 1274 | 1531 | 1789 | 1970 | 2127 | 2330 | 2,676 | 2894 | 3258 |
2021 йыл йомғаҡтары буйынса ICBC-ның саф килеме 350,2 млрд юань тәшкил итә, йылына 10,2 % арта. Банктың операция кереме йыллыҡ иҫәпләмәлә 7,6 процентҡа артҡан һәм 860,9 миллиард юань тәшкил итә. Кореяның континенталь өлөшөндә бирелгән юанда бирелгән кредиттарҙың күләме 2,12 триллион юанға етә (яҡынса 334 миллиард АҠШ доллары). Был, 2020 йыл менән сағыштырғанда, 243,3 миллиард юанға күберәк. 2021 йылдың аҙағына сәнәғәт секторына бирелгән ҡапланмаған кредиттар күләме 2 триллион юандан артып китә, уҙған йыл менән сағыштырғанда 319,7 миллиард юаньға артҡан[27].