Luis Taruc

Luis Taruc
Myembro kan Interim Batasang Pambansa para sa Sektor Agrikultural
Termino
Hunyo 12, 1978 – Hunyo 5, 1984
Myembro kan
Kamara Baha nin Filipinas
para sa Pampanga'ng Ika-2ng distrito
Termino
Mayo 25, 1946 – Hunyo 1, 1946[1]
Suminunod ki José Fausto
Sinundan ni Artemio Macalino
Personal na mga detalye
Kamundagan Hunyo 21, 1913
San Luis, Pampanga, Isla Filipinas
Kagadanan Mayo 4, 2005(2005-05-04) (edad 91)
Quezon City, Philippines
Partido politikal Democratic Alliance (1945–1949)
Partido Sosyalisata nin Filipinas (1938–1954)
Agom Feliciana Bernabe (d. 1938)
Enna Cura (d. 1946)
Gregoria Calma (d. 1952)
Mga karelasyon Francesca Taruc (makuapo)
Mga aki 1
Kasibotan Sekretaryo Heneral nin Partido Sosyalista nin Filipinas, lider militar kan United Front [2]: Script error: The function "hyphen2dash" does not exist. 
Midbid bilang Pamamayo sa Hukbalahap
(Mga) gaha Ka Luis

Si Luis Taruc (21 Hunyo 1913 - 4 Mayo 2005) sarong personang pulitikal asin komunistang rebolusyonaryo sa Filipinas. Siya an pamayo kan Hokbong Banwaan Laban Sa Hapon (o, Hukbong Bayan Laban sa Hapon, hinayokong, Hukbalahap) sa mga taon na 1942 abot 1954. An pagkadamay niya igdi sa agrupasyon na ini nagpoon kan mabuklat an mata niya sa mga problemang agraryo kan siya estudyante pa. Kan ika-2 Gerang Pangkinaban, nagbilog siya asin pinamayohan niya an Hukbalahap na maisog nakipagpulpogan sa mga mananakop na Hapon. An bagay na ini alagad dai haros binisto asin tinawan onra kan Estados Unidos. Pakagera, an grupo niya nagtumang na sa gobyerno ni Manuel Roxas na suportado kan Amerika. Kan mag-eleksyon kaidto, sa lindong kan Demokratikong Pagkasararo (Democratiuc Alliance) siya kaiba an pito niyang kaapil sa grupo ginana an pwesto sa Kamara de Representante pero dai sinda tinugotan na makatukaw sa pwesto. Pinagdesisyon kan Komisyon sa Eleksyon ini sa rason na nakamit ninda an kapangganahan huli sa terorismo. Dahel kaini, nagbalik sinda sa bukid bitbit ulit an armas sa pakilaban sa gobyerno.

An grupo ni Taruc pinaglabanan an kamawotan kan Estados Unidos na matawan an mga Amerikano kan inaapod na parity rights igdi sa Filipinas. Sa laog nin limang taon, si Taruc asin saiyang kairiba binayaan an parlyamentaryong pakikitrato kundi naglaban pwersahan paagi nin armas. Sa kagasgasan kan saindang popularidad, an Hukbalahap nakatipon nin hokbo nagbibilang 10,000 abot 15,000.

Kaamayan kan buhay

[baguhon | baguhon an source]

Si Luis Poblete Taruc namundag sa mga daing sukat na pamilya sa San Luis, Pampanga. Nagklase siya sa Unibersidad kan Manila (1932-1934) alagad dai sa sya nagtapos asin nag-ule sa saiyang lugar nagbugtak nin tindahan. Kan panahon na iyan, nadara siyang marhay kan mga kaisipan kan duwang sosyalista na iyo si Pedro Abad Santos, sarong intelektwal na mayaman asin si Juan Feleo, sarong militanteng lider na paraoma. An duwang ini iyo an mga namomoon sa hiron nin Komunismo na nagpopoon nang magbutwa kan mga taon 1930. Kan taon 1935, an mga Sosyalista asin mga Komunista nagkaoyon na magsararo sa irarom nin saro sanang partido. Sa edad na 22, nagin na siyang opisyalmente kaapil sa Partido Komunista kan Filipinas na iyo na, sa laog nin duwang dekada, saiyang pigkasibotan asin pig'ubosan kan haros bilog niyang buhay.

Nawalat na pamana

[baguhon | baguhon an source]

Kaamayan kan 1954, sinobol si Benigno Aquino, Jr., kadto hubinon pang reporter, ni Pres. Ramon Magsaysay duman ki Luis Taruc ngane saiyang makumbinsi na magsuko na. Pakatapos nin apat na bulan na negosasyon, si Taruc nagsuko sa gobyerno sa mayong kundisyon na orolay. An akto niyang ini malinaw na nag-ontok sa ngonyan inaapod na sa historya kan Filipinas na Rebelyon kan Huk. Ipighabla siya sa korte asin nasapawan nin silot na 12 taon sa preso. Kan siya mapaluwas na, pinadagos niya an paglapigot para sa Agraryong reporma. An saiyang pakikibaka para sa hustisya kan mga tios asin mga naaaping paraoma iyo an makusog na nagtolod sa mga lider kan nasyon na atubangon an problema sa daga asin sa relasyon pag'oltan kan mga paraoma asin mga kagsadiri kan mga omahan. Saindang pinasar an mga ley na maitaltag an mga inoomang daga ngane makaptan asin magin rogaring naman an mga omang inaarado kan mga paraoma.

Nagadan si Luis Taruc kan Mayo 4, 2005 huli sa atake sa puso sa St. Luke's Hosptial, ciudad nin Quezon sa edad na 91.

Masabi pa, dakul kan mga isyu na nagtolod ki Taruc asin saiyang pag'iriba na magrebelde yaon pa man giraray nagdadanay sa dakul na parte kan Filipinas.

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  • Zaide, Sonia M. (1999). The Philippines: A Unique Nation. All Nations Publishing.
  1. ↑ Naelihir kan 1946. Nagsirbe sana nin sarong semana, balik sa pamamayo kan Hukbalahap Rebellion.
  2. ↑ Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na Taruc