Амэрыканскі псыхапат (фільм)

Амэрыканскі псыхапат
па-ангельску: American Psycho
Жанр крымінальны фільм[d][1], камэдыя жахаў[d], трылер[d], драматычны фільм, экранізацыя раману[d], слэшэр[d] і чорная камэдыя[d]
Рэжысэр
Сцэнарыст
Заснаваны на Амэрыканскі псыхапат[d][5]
Прадусар
У ролях
Кампазытар
Апэратар
Мантаж Andrew Marcus[d]
Вытворчасьць Lions Gate Entertainment[d] і Edward R. Pressman Film[d]
Распаўсюд Lionsgate Films[d][13], Netflix, Fandango at Home[d] і iTunes[d]
Дата выхаду 14 красавіка 2000, 7 верасьня 2000[14], 2 чэрвеня 2000[15] і 21 студзеня 2000
Працягласьць 102 хвіліна
Краіна
Мова ангельская мова
Бюджэт 8 000 000 $
Прыбытак 34 000 000 HK$[16], 34 266 564 $[17] і 15 070 285 $[17]
Наступны American Psycho 2[d][5]
Старонка на IMDb
Афіцыйны сайт

«Амэрыканскі псыхапат» (па-ангельску: American Psycho) — амэрыканскі сатырычны фільм жахаў 2000 году па аднайменным рамане Брэта Істан Эліса. Ролю Патрыка Бэйтмана выканаў Крыстыян Бэйл.

Прапусьціць
Увага: ніжэй знаходзіцца зьмест, які раскрывае сюжэт твору.

У 1989 годзе жыцьцё багатага 27-гадовага нью-ёрцкага інвэстыцыйнага банкіра Патрыка Бэйтмана круціцца вакол абедаў у модных рэстаранах. Ён падтрымлівае зьнешні выгляд рэспэктабэльнасьці для сваёй нявесты Эвэлін і купы багатых і паверхневых партнэраў, большасьць зь якіх ён ненавідзіць. Бэйтман апісвае матэрыяльныя атрыбуты свайго ладу жыцьця, у тым ліку ранішнюю зарадку, працэдуру ўпрыгожваньня, дызайнэрскі гардэроб і дарагую мэблю. Ён таксама абмяркоўвае сваю музычную калекцыю, імітуючы фразы, якія ён бачыў у музычных аглядах. Пад сваім сацыяльным абліччам ён пакутуе й хоча прычыніць свае пакуты іншым.

На дзелавой сустрэчы Бэйтман і ягоныя паплечнікі выстаўляюць напаказ свае візытныя карткі ў праяве павярхоўнай ганарыстасьці. Разьюшаны перавагай візытоўкі свайго калеґі Пола Алена, Бэйтман забівае бяздомнага й яго сабаку. На каляднай вечарыне Бэйтман плянуе павячэраць з Аленам, які прымае Бэйтмана за іншага калеґу. Бэйтман крыўдзіцца на Алена за яго больш багаты лад жыцьця й ягоную здольнасьць атрымліваць заказы ў Dorsia, эксклюзіўным рэстаране, у які Бэйтман ня можа патрапіць. Бэйтман маніпулюе Аленам, прымушаючы яго напіцца, і заваблівае яго ў сваю кватэру. Гуляючы «Hip to Be Square», Бэйтман чытае Алену лекцыі пра мастацкія вартасьцях песьні, перш чым забіць яго палітураванай сякерай. Пазбавіўшыся ад цела, Бэйтман ўрываецца ў кватэру Алена, дзе пакідае на аўтаадказчык Алена фальшывае паведамленьне пра тое, што Ален адправіўся ў камандзіроўку ў Лёндан. Пазьней Бэйтман дае інтэрвію аб зьнікненьні прыватнаму дэтэктыву Дональду Кімбалу.

Бэйтман прыводзіць двух самадаяк у сваю кватэру й выкладае ім сваё меркаваньне пра гурт Genesis. Пасьля таго, як яны застаюцца ўтрох, Бэйтман дастае інструмэнты, якія ён выкарыстоўвае для нанясеньня цялесных пашкоджаньняў. Пазьней яны пакідаюць яго кватэру зьбітымі й акрываўленымі.

Калеґа Бэйтмана Льюіс Карутэрс паказвае новую візытную картку, якая нагадвае Бэйтману аб картце Алена. Бэйтман спрабуе задушыць Льюіса ў прыбіральні дарагога рэстарана, але Льюіс прадпрымае спробу «прасунуцца праз канапка» і прызнаецца ў каханьні Бэйтману, які ў паніцы ўцякае. Забіўшы мадэль, Бэйтман запрашае сваю сакратарку Джын на вячэру, прапаноўваючы ёй сустрэцца зь ім у яго кватэры за выпіўкай. Калі Джын прыяжджае, Бэйтман трымае пісталет зь цьвікамі ззаду сябе, пакуль яны балбочуць. Калі ён атрымлівае паведамленьне ад Эвэлін на свой аўтаадказчык, ён просіць Джын сысьці.

Кімбал сустракае Бэйтмана за абедам і кажа яму, што ён не падазраецца ў зьнікненьні Алена. Дэтэктыў Кімбал зноў бярэ інтэрвію ў Бэйтмана й у той час, як Кімбал сілкуе свае ўласныя сумневы ў Бэйтмане, ён раскрывае, што калеґа Бэйтмана сьцьвярджае, што заўважыў Пола Алена ў Лёндане, ставячы пад сумнеў усё расьсьледаваньне. Бэйтман спачатку адчувае палёгку ад гэтай навіны, але абураецца й пачынае сумнявацца ў сабе.

Бэйтман вяртаецца на месца, дзе ў мінулы раз сустрэў прастытутку Крысьці, і просіць яе пайсьці зь ім. Спачатку яна ня вырашаецца далучыцца да яго зноў, так як яе папярэднія траўмы прывялі яе ў аддзяленьне неадкладнай дапамогі й могуць запатрабаваць хірургічнага ўмяшаньня. У рэшце рэшт ён угаворвае яе далучыцца да яго пасьля таго, як прапануе вялікую суму ґрошай і абяцае паводзіць сябе лепш. Бэйтман прыводзіць яе ў кватэру Алена, дзе ён напампоўвае наркотыкамі сваю знаёмую Элізабэт, перш чым заняцца сэксам зь ёй і Крысьці. Пасьля таго, як Бэйтман забівае Элізабэт падчас акта, Крысьці спрабуе зьбегчы й выяўляе некалькі жаночых трупаў. Аголены Бэйтман перасьледуе яе й забівае, кідаючы на яе бензапілу, калі яна бяжыць уніз па лесьвіцы.

Бэйтман разьдзірае заручыны з Эвэлін. Уначы, карыстаючыся банкаматам, ён бачыць котку, а на банкамаце адлюстроўваецца тэкст «накармі мяне бяздомнай коткай». Калі ён рыхтуецца застрэліць ката, незнаёмая мінаючы спрабуе спыніць яго, але Бэйтман страляе ў яе. Завязваецца паліцэйская пагоня. Бэйтман страляе й забівае паліцэйскіх і ўзрывае паліцэйскую машыну. Зьбегшы ў свой офіс, Бэйтман ўваходзіць не ў той будынак, дзе яго вітаюць як «містэра Сьміта». Там ён забівае ахоўніка й прыбіральніка. У офісе, які, на яго думку, належыць яму, ён хаваецца й тэлефануе свайму адвакату Гаральду Карнсу й сутаргава пакідае прызнаньне, заяўляючы, што забіў 20 або 40 чалавек.

На наступную раніцу Бэйтман наведвае кватэру Алена, каб прыбраць астанкі Алена й іншых жанчын, але яна пустуе й прадаецца. Ён прыкідваецца патэнцыйным пакупніком, але рыэлтар падманвае Бэйтмана, каб паказаць, што яна ведае: ён там ня для таго, каб купіць кватэру. Затым яна загадкава кажа яму, што кватэра не належыць Полу Алену, перш чым загадаць яму сысьці.

Дэтэктыў Кімбалл сустракаецца з Бэйтманам ў трэці раз. Хоць Бэйтман ў жаху, што яго пазнаюць, Кимбалл запэўнівае яго, што некалькі сьведак бачылі Алена ў Лёндане, і той, верагодна, проста сышоў у адпачынак на некалькі тыдняў. У той час як Бэйтман ідзе на сустрэчу са сваімі калеґамі на абед, спалоханая Джын знаходзіць падрабязныя малюнкі забойстваў і калецтваў ў офісным часопісе Бэйтмана.

Бэйтман бачыць Карнса ў рэстаране й згадвае тэлефоннае паведамленьне, якое ён пакінуў напярэдадні вечарам. Карнс прымае Бэйтмана за іншага калеґу й сьмяецца над тэлефонным прызнаньнем, як над жартам. Бэйтман адчайна высьвятляе, хто ён такі, і зноў прызнаецца ў забойствах, але Карнс запэўнівае, што гэта немагчыма, так як ён нядаўна вячэраў з Аленам ў Лёндане. Разгублены й змучаны Бэйтман вяртаецца да сваіх сяброў, дзе яны разважаюць пра тое, ці зьяўляецца Рональд Рэйган бяскрыўдным старым ці схаваным псыхапатам, перш чым зноў абмеркаваць свае варыянты вячэры. Разумеючы, што, верагодна, яго злачынствы ніколі ня будуць раскрытыя, або, што ўсе яны былі ўяўнымі, Бэйтман кажа ў заканчэньні за кадрам, што, мабыць, пазьбегне пакараньня, якога ён таемна жадае, і што ён не раскаяўся: « Маё прызнаньне нічога не значыла».

Тут скончваецца зьмест, які раскрывае сюжэт твору.

Раньняя распрацоўка

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Фільм — гэта адаптацыя сатырычнага рамана «Амэрыканскі псыхапат» Брэта Істона Эліса, які быў апублікаваны ў 1991 годзе на фоне значнай палемікі з нагоды яго ґрафічнага адлюстраваньня ґвалту над жанчынамі. Эліс быў расчараваны экранізацыяй свайго першага рамана 1987 году, менш за нуля (1985), і не чакаў, што хто-небудзь будзе зацікаўлены ў адаптацыі амэрыканскага псыхапата, што ён лічыў, магчыма, невыканальным. Тым ня менш, разьвіцьцё экранізацыі пачалося ў 1992 годзе, пасьля таго, як Джоні Дэп выказаў цікавасьць і прадзюсара Эдўарда Р. Прэсман купіў правы фільма. Прэсман, на зьдзіўленьне Эліса, быў «ацэнены» ператварэньнем амэрыканскага псыхапата ў фільм. Эліс абмеркаваў праект з рэжысэрам Ст’юартам Горданам, але палічыў, што ён непрыдатны.

Дэйвід Кронэнбэрґ і Брэд Піт адпаведна прывязаліся да прамых і зорных, і Эліс быў прыцягнуты да напісаньня сцэнара. Працэс быў складаным для Эліса; Кронэнбэрґ не хацеў выкарыстоўваць любы з матэрыялаў рэстарана або начнога клюба з рамана (які ён лічыў сумным), хацеў узбудзіць ґвалт, і даручыў сцэнарыю 65 — 70 старонак. Эліс разгледзеў кірункі Кронэнбэрґа «непастаянна» і праігнараваў іх. Праект Эліса значна адышоў ад рамана, бо ён «пажываў зь ім, як, тры з паловай гады, чатыры гады» і яму сумна. Скончылася складаная музычная пасьлядоўнасьць да «Daybreak» Бары Манілава на вяршыні Сусьветнага гандлёвага цэнтра, зьмены, якія Эліс адчуў, узорныя, як яму было сумна з матэрыялам.

Распрацоўка было працягнута праз тое, што Variety называла «літаратурную складанасьць» Амэрыканскага псыха, што зрабіла яго адаптацыяй да фільма складаным. Кронэнбэрґ быў незадаволены праектам Эліса, і да сакавіка 1994 году шукаў новы праект ад Нормана Снайдэра; Пазьней Эліс нагадаў, што Кронэнбэрґ пакінуў праект пасьля таго, як яшчэ больш не любіў праект Снайдэра. Эліс напісаў яшчэ адзін праект для Роб Вайс у 1995 годзе, але фільм зноў не спраўдзіўся. Прэсман не хацеў здымаць фільм, які абразіў бы людзей і назваў праект Эліса «цалкам парнаґрафічным». Прэсман зьявіўся на Канскім кінафэстывалі 1996 году, каб папярэдне прадаць правы на распаўсюджваньне безвынікова.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]