Берастэчка

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Берасьцечка (неадназначнасьць).

Берастэчка
укр. Берестечко
Капліца Сьвятой Тэклі
Герб Берастэчкі Сьцяг Берастэчкі
Першыя згадкі:	1445
Магдэбурскае права:	24 чэрвеня 1559
Краіна:	Украіна
Вобласьць:	Валынская
Раён:	Гарохаўскі
Плошча:	1,98 км²
Вышыня:	200 м н. у. м.
Насельніцтва (2022)
колькасьць:	1630 чал.[1]
шчыльнасьць:	823,23 чал./км²
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Тэлефонны код:	+380-3379
Паштовы індэкс:	45765
КОАТУУ:	0720810300
Геаграфічныя каардынаты:	50°21′0″ пн. ш. 25°7′0″ у. д. / 50.35° пн. ш. 25.11667° у. д. / 50.35; 25.11667Каардынаты: 50°21′0″ пн. ш. 25°7′0″ у. д. / 50.35° пн. ш. 25.11667° у. д. / 50.35; 25.11667
Берастэчка на мапе Ўкраіны Берастэчка
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://berestechko.miskrada.org.ua/

Берастэчка (па-ўкраінску: Берестечко) — места ў Гарохаўскім раёне Валынскай вобласьці Ўкраіны, на рацэ Стыры. Насельніцтва на 2022 год — 1630 чал. Знаходзіцца за 47 км ад Луцку, за 28 ад чыгуначнай станцыі Гарохаў.

Этымалёгія назвы

Паводле адной з вэрсіяў, паселішча атрымала сваю назву ў гонар беларускага места Берасьце, перасяленцы зь якога былі ягонымі заснавальнікамі. Аднак найбольш імаверным зьяўляецца зьвязак тапоніму зь берастам (адмена вяза).

Гісторыя

• 1445: першы пісьмовы ўспамін пра сяло Берасткі Перамыльскай воласьці ў грамаце вялікага князя Казімера; у складзе Вялікага Княства Літоўскага.
• XV — пач. XVI стагодзьдзяў: валоданьне Багавіцінаў, пазьней перайшло да Пронскіх.
• 24 чэрвеня 1559: атрымала Магдэбурскае права.^[2]
• 1565/66: у Валынскім ваяводзтве.
• 1569: згодна з умовамі Люблінскай уніі перайшло ў Каралеўства Польскае.
• 1585—1654: у Берастэчку дзейнічаў арыянскі збор, у сяр. XVII ст. места было галоўным цэнтрам арыянства на Валыні.
• 1629: у Берастэчку было 389 дымоў, у 1648 року іхная колькасьць скарацілася да 315.^[2]
• 28 чэрвеня — 10 ліпеня 1651: каля Берастэчка войскі Рэчы Паспалітай разьбілі казацкія загоны Багдана Хмяльніцага і войска ягонага хаўрусьніка Ісьляма III Ґэрая; у гонар гэтае перамогі ў месьце збудавалі касьцёл.
• 1690: Томаш і Ян Карчэўскія фундавалі ў Берастэчку кляштар трынітарыяў.
• 1765: перайшло да Замойскіх, якія пачалі будаўніцтва замка.
• кан. XVIII ст.: у Берастэчку дзейнічала царква, працавалі аптэка, лесапільня, гарбарныя прадпрыемствы.
• 1795: у выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі; валоданьне Плятэраў.
• 1921: згодна з Рыскай мірнай дамовай увайшло ў склад міжваеннай Польскай Рэспублікі.
• 1939: у складзе Ўкраінскай ССР.

Насельніцтва

• 1629 — 2300 чал.^[2]
• кан. XVIII ст. — 2853 чал.^[2]
• 2-я пал. XIX ст. — 3726 чал.^[3]
• 1968 — 2,9 тыс. чал.^[4]
• 1991 — 2,1 тыс. чал.^[5]
• 2001 — 1904 чал.

Славутасьці

• Капліца Сьв. Тэклі (XVII ст.)
• Касьцёл Найсьв. Тройцы (XVII ст.)
• «Мураваны стоўп» на магіле А. Пронскага (XVI ст.)
• Царква Сьв. Тройцы (пач. ХХ ст.)

• 
  Касьцёл Найсьв. Тройцы
• 
  «Мураваны стоўп»
• 
  Царква Сьв. Тройцы

У літаратуры

У «слаўным месьце Берастэчка» адбываюцца падзеі паэмы Янкі Купалы «Бандароўна».^[6]

Крыніцы

1. http://db.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2022/zb_Сhuselnist.pdf
2. ^ Валерый Грынявецкі. Берастэчка // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 313
3. Beresteczko // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XV, cz. 1: Abablewo — Januszowo. — Warszawa, 1900. S. 103
4. Берестечко // Большая советская энциклопедия, 3-е изд.: в 30 т. / Гл. ред. А.М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1969—1978.
5. Берестечко // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В. П. Шишков. — М.: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с.: ил. ISBN 5-85270-262-5.
6. Янка Купала. Бандароўна, 1913

Вонкавыя спасылкі

Берастэчка — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў