Іосіп Броз Ціта

Іосіп Броз Ціта
сербахарв.: Јосип Броз, Josip Broz
Сцяг15-ы Генеральны сакратар ЦК СКЮ
14 сакавіка 1949 — 4 мая 1980
Папярэднік Драга Марушыч
Пераемнік Бранка Мікуліч
Сцяг Старшыня Урада ФНРЮ
7 сакавіка 1945 — 14 студзеня 1953
Папярэднік Драга Марушыч як прэм'ер-міністр урада ў выгнанні
Пераемнік ён жа як Старшыня Федэральнага Выканаўчага Савета
Сцяг Прэзідэнт Югаславіі
14 студзеня 1953 — 4 мая 1980
Папярэднік Іва Рыбар (як Старшыня Прэзідыума Народнага сходу)
Пераемнік Лазар Калішэўскі (як Старшыня Прэзідыума)
Сцяг1-ы Старшыня Федэральнага Выканаўчага Савета Югаславіі
14 студзеня 1953 — 29 чэрвеня 1963
Папярэднік пасада заснавана
Пераемнік Петар Стамбаліч
Сцяг1-ы Старшыня Прэзідыума СФРЮ
16 мая 1974 — 4 мая 1980
Папярэднік пасада заснавана
Пераемнік Лазар Калішэўскі
Сцяг1-ы Саюзны сакратар народнай абароны Югаславіі
7 сакавіка 1945 — 14 студзеня 1953
Папярэднік пасада заснавана; Іван Шубашыч як міністр абароны ўрада ў выгнанні
Пераемнік Іван Гошняк
1-ы Генеральны сакратар Руху недалучэння
1 верасня 1961 года — 5 кастрычніка 1964 года
Папярэднік пасада заснавана
Пераемнік Гамаль Абдэль Насер

Нараджэнне 7 мая 1892(1892-05-07)[1][2][…]
Смерць 4 мая 1980(1980-05-04)[1][2][…] (87 гадоў)
Месца пахавання
Род Брозы[d]
Імя пры нараджэнні харв.: Josip Broz
Маці Marija Broz[d]
Жонка Pelageya Belousova[d], Lucija Bauer[d], Herta Haas[d] і Ёванка Броз[4][5][…]
Дзеці Žarko Broz[d] і Mišo Broz[d]
Веравызнанне атэізм і непрактыкуючы каталік[d]
Партыя 1) СДПХС (1910—1920)
2) СКЮ (з 1920)
Член у
Адукацыя
Аўтограф Выява аўтографа
Ваенная служба
Гады службы 1941—1980
Род войскаў Народна-вызваленчая армія Югаславіі і Югаслаўская народная армія
Званне маршал Югаславіі
Бітвы Першая сусветная вайна,Другая сусветная вайна
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іосіп Броз (сербахарв.: Јосип Броз, Josip Broz), партыйны псеўданім Ціта (сербахарв.: Тито, Tito), пасля псеўданім і прозвішча злучыліся (25 мая 1892, Кумравец, Харватыя і Славонія, Аўстра-Венгрыя — 4 мая 1980, Любляна, СР Славенія, Югаславія) — лідар Югаславіі з канца Другой Сусветнай вайны да сваёй смерці (19451980), маршал (1943).

Нарадзіўся ў сяле Кумравец у аўстра-венгерскай Харватыі і Славоніі, у сям’і харвата і славенкі. Удзельнічаў у Першай сусветнай вайне, трапіў у рускі плен. Удзельнік Грамадзянскай вайны ў Расіі (уступіў у Чырвоную гвардыю). У 1920 годзе вярнуўся на радзіму, член КПЮ. У 1935—1936 гг. — у Маскве ў Камінтэрне. З 1937 г. узначальваў КПЮ.

У 1941 годзе арганізаваў супраціўленне югаславаў нямецка-фашысцкай агрэсіі. Пад канец вайны югаслаўскі ўрад у выгнанні прызнаў Ціта вярхоўным камандуючым Народна-вызваленчай арміі Югаславіі (НВАЮ). Разам з савецкімі войскамі НВАЮ вызваляла Югаславію.

Пасля вызвалення краіны — прэм’ер-міністр і міністр замежных спраў. Выступіў супраць планаў савецкага кіраўніцтва стварэння Балканскай федэрацыі, што выклікала разрыў адносін паміж Югаславіяй і СССР.

З 1953 годзе — прэзідэнт краіны. Адносіны паміж СФРЮ і СССР нармалізаваліся пры М. Хрушчове. Ціта падтрымаў аднаўленне парадку ў Венгрыі ў 1956 г., але выступіў супраць аналагічнай акцыі Арганізацыі Варшаўскага дагавора ў Чэхаславакіі ў 1968.

Адзін з ініцыятараў стварэння Руха недалучэння, у якім Югаславія заняла віднае месца.

Зноскі

  1. а б Banac I. Josip Broz Tito // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Tito // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118622935 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
  4. Vreme 957 - Porodica Broz_ Potomci i nasledniciJosipa Broza Tita — 2009. Праверана 26 ліпеня 2019.
  5. Svi detalji svadbe Tita i Jovanke: Venčanje koje je uzburkalo svet! — 2015. Праверана 9 красавіка 2024.