Амфіцэлія

† Амфіцэлія

Выява амфіцэліяса
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Amphicoelias Cope, 1878

Віды
  • A. altus Cope, 1878a typus
  • A. fragillimus Cope, 1878b

Сістэматыка
на Віківідах
Выявы
на Вікісховішчы
EOL  47459358
FW  53180

Амфіцэлія (Amphicoelias ад грэч. amphi — «з двух бакоў» і koilos — «пусты, увагнуты») — род траваедных дыназаўраў з групы заўрапод. Уключае два віды: A. altus і A. fragillimus.

Апісанне

[правіць | правіць зыходнік]
Выява пазванка з працы Э. Копа

A. fragillimus апісаны па адзіным фрагменце пазванка (які разбурыўся неўзабаве пасля ачысткі і не захаваўся дагэтуль — захаваўся толькі малюнак), таму памеры і нават само існаванне гэтага дыназаўра выклікае сумневы[1].

Калі амфіцэлія ўсё ж апісана правільна, то яе даўжыня, паводле разлікаў, складала ад 40 да 62 метраў[1][2], а маса — да 155 тон. Тады гэта не толькі самы буйны дыназаўр за ўвесь час іх існаванні, але і самае буйная з вядомых жывёл (буйней можа быць толькі сейсмазаўр, аднак яго памеры і маса таксама ўсё яшчэ застаюцца прадметам навуковых спрэчак). Амфіцэлія амаль у два разы даўжэйшая за блакітнага кіта і на 10 метраў даўжэйшая за сейсмазаўра, які стаіць на другім месцы. Аднак высунуты здагадкі пра існаванне больш масіўных дыназаўраў (напрыклад, брухаткаязаўра, які жыў у мелавым перыядзе[3]).

A. altus дасягаў больш сціплых памераў, каля 25 метраў.

У 2010 годзе была прадстаўлена праца Henry Galiano і Raimund Albersdorfer, у якой апісваўся новы від — Amphicoelias «brontodiplodocus». Знаходкі былі зроблены ў фармацыі Морысан у басейне ракі Бігхарн. Новыя знаходкі, паводле меркавання даследчыкаў, з’яўляюцца пераканаўчымі доказамі, што роды Diplodocus і Barosaurus з’яўляюцца сінонімамі роду Amphicoelias. Акрамя таго, палавы дымарфізм у знойдзеных узорах паказвае, што апатазаўр і суперзаўр таксама з’яўляюцца сінонімамі Amphicoelias[4].

Параўнанне: амфіцэлія (цёмна-чырвоная), дыпладок (зялёны), аргенціназаўр (фіялетавы), заўрапасейдон (светла-сіні), суперзаўр (аранжавы)

Зноскі

  1. ↑ а б Carpenter, K. (2006). «Biggest of the big: a critical re-evaluation of the mega-sauropod Amphicoelias fragillimus.» In Foster, J.R. and Lucas, S.G., eds., 2006, Paleontology and Geology of the Upper Jurassic Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 36: 131—138.
  2. ↑ Paul, G.S. (1994a). «Big sauropods — really, really big sauropods.» The Dinosaur Report, The Dinosaur Society, Fall, p. 12-13.
  3. ↑ Полная энциклопедия динозавров (старонка 77 — «тытаны сярод тытанаў»)
  4. ↑ Henry Galiano and Raimund Albersdorfer, 2010. Amphicoelias «brontodiplodocus» A New Sauropod, from The Morrison Formation, Big Horn Basin, Wyoming, with Taxonomic Reevaluation of Diplodocus, Apatosaurus, Barosaurus and Other Genera.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Cope, E. D. (1878a). «On the Vertebrata of the Dakota Epoch of Colorado.» Proceedings of the American Philosophical Society, 17: 233—247.
  • Cope, E. D. (1878b). «A new species of Amphicoelias.» American Naturalist, 12: 563—564. (адсканаваная копія артыкула)

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]