Аперацыя «Харматан»

Аперацыя «Харматан»
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Лівіі (2011), Інтэрвенцыя ў Лівіі
Рэшткі двух САУ «Пальмарыя» арміі Кадафі, знішчаных французскай авіяцыяй у ваколіцах Бенгазі, 19 мая 2011 г.
Рэшткі двух САУ «Пальмарыя» арміі Кадафі, знішчаных французскай авіяцыяй у ваколіцах Бенгазі, 19 мая 2011 г.
Дата 19—31 сакавіка 2011
Месца Лівія
Вынік Ваенная перамога Францыі, пераход французскіх сіл у падпарадкаванне камандаванню «Саюзнага абаронца»
Праціўнікі
 Францыя Лівія
Камандуючыя
Францыя Нікаля Сарказі Муамар Кадафі
Сілы бакоў
Гл. ніжэй 30 000[1]—76 000[2] чалавек
Страты
няма невядома
Агульныя страты
40[3]—48[4] мірных грамадзян загінулі

Аперацыя «Харматан» (фр.: Opération Harmattan) — кодавая назва французскай ваеннай аперацыі, якая праходзіла ў рамках у ваеннай інтэрвенцыі ў Лівіі ў 2011 годзе[5]. Названа ў гонар Харматана, сухога гарачага ветру, які дзьме над Сахарай у перыяд з лістапада па сакавік[6]. Аперацыя з’яўляецца аналагам амерыканскай аперацыі ««Odyssey Dawn»», канадскай «Мабайл» і брытанскай «Эламі»[7].

Задзейнічаныя сілы

[правіць | правіць зыходнік]

ВПС[8]:

  • 5 × Rafale 
  • 6 × Mirage 2000-5 
  • 6 × Mirage 2000D 
  • 2 × Mirage F1CR[9]
  • 6 × C135
  •  C-160G SIGINT[10]
  • E-3F AWACS

ВМФ[11]:

  • Група 473[12]:
    • Авіяносец «Шарль дэ Голь» (R91)
      • 10 × Rafale M
      • 6 × Super-Etendard
      • 2 × E-2C 
      • 2 × Dauphin 
      • 2 × Alouette III 
    • Фрыгат Courbet (F712)
    • Субмарына Améthyste(S605)[13][14]
    • 14 × Aérospatiale Gazelle
    • 4 × Eurocopter Tiger
    • 2 × Eurocopter Puma
    • 2 × Atlantique 2
19 сакавіка

У 16:00 па GMT 19 самалётаў ВПС Францыі вылецелі ў зону Бенгазі з заяўленай мэтай «абароны насельніцтва горада ад сіл Кадафі». У 16:45 і 16:59 самалёты знішчылі некалькі адзінак бранятэхнікі[15].

20 сакавіка

Французы здзейснілі адзінаццаць баявых вылетаў у зоне лівійскага канфлікту[16].

21 сакавіка

Французскі авіяносец прыбыў у зону баявых дзеянняў, палубныя самалёты пачалі здзяйсняць баявыя вылеты. Францыя пашырыла свой кантынгент, накіраваўшы дадатковыя 2 Mirage 2000-5 і 2 Mirage 2000D на ваенную базу ў Італіі.

22 сакавіка

Самалёты авіяносца «Шарль дэ Голь» далучыліся да аперацыі над Лівіяй, праводзячы разведку і патрулі. «Форбін» і «Жан Барт», якія ўжо знаходзіліся на тэрыторыі Лівіі, далучыліся да групы 473. Колькасць баявых самалётаў, разгорнутых на авіябазе 126 Solenzara, павялічылася да 20 з прыходам яшчэ двух Mirage 2000-5 і двух Mirage 2000D[17].

23 сакавіка

Сіламі 6 знішчальнікаў (2х Rafale і 4х Mirage 2000D) ВПС і ВМС Францыі, узброенымі ракетамі SCALP GP, праведзены налёт на лівійскую авіябазу ў 250 кіламетрах на поўдзень ад узбярэжжа Міжземнага мора[18].

24 сакавіка

Каля 14:30 CET самалётамі Rafale і Mirage 2000 у ходзе патрулявання паветранай прасторы Лівіі быў знойдзены самалёта лівійскіх ВПС Г-2 «Галеб». Адразу пасля яго прызямлення на авіябазе блізу горада Місурата ён быў знішчаны ракетай «паветра-зямля»[19][20].

25 сакавіка

Два Tornado ВПС Вялікабрытаніі і знішчальнікі ВПС Францыі сумесна знішчылі 7 танкаў Т-72 кадафістаў блізу горада Адждабія. Катарскія Mirage 2000, якія далучыліся да аперацыі «Світанак адысеі», і самалёты французскіх ВПС здзейснілі сумесныя разведвальныя палёты ў раёне гарадоў Місурата, Эль-Зінтан, Сірт і Адждабія. Чатыры Mirage 2000Ds ВПС Францыі знішчылі артылерыйскую батарэю ўрадавай арміі ў раёне горада Адждабія[21].

26 сакавіка

ВПС Францыі нанеслі некалькі паветраных удараў па мэтам у раёне гарадоў Эль-Зінтан і Місурата, знішчыўшы на стаянках па меншай меры 5 лёгкіх штурмавікоў Г-2 «Галеб» і два ўдарныя верталёты Мі-35[22].

27 сакавіка

ВПС Францыі і Катара правялі сумесныя патрулі і авіяцыйна-забаўляльныя місіі з авіябазы «Суда». Колькасць французскіх «Міраж-2000» на базе «Суда» павялічылася да чатырох[23].

28 сакавіка

Французы разбамбавалі арсенал боепрыпасаў у Гар’яне, за 100 кіламетраў (62 мілі) на поўдзень ад Трыпалі. Упершыню падчас аперацыі Mirage F1CR праводзілі разведвальныя місіі.

29 сакавіка

Два патрулі ВПС напалі на зенітныя ракетныя падраздяленні ў 100 кіламетрах на паўднёвы захад ад Трыпалі. Mirage 2000D і Super Etendards бамбілі ваенны склад за 30 кіламетраў на поўдзень ад сталіцы[24].

30 сакавіка

ВПС Францыі разбамбілі сілы СПА Лівіі ў раёне Сірта[24].

31 сакавіка

Францыя абвясціла аб завяршэнні сваёй ваеннай аперацыі ў Лівіі і поўным пераходзе да аперацыі «Саюзны Абаронца»[25].

Зноскі

  1. http://www.aljazeera.com/blogs/africa/2011/03/18951.html Архівавана 10 жніўня 2018.
  2. Вооружённые силы Ливийской Джамахирии
  3. "Vatican: Airstrikes killed 40 civilians in Tripoli". 31 March 2011. Праверана 31 March 2011.
  4. Gaddafi denounces foreign intervention. Al Jazeera English (20 сакавіка 2011). Праверана 20 March 2011.
  5. French Ministry of Defense declaration. Праверана 19 March 2011.
  6. Harmattan. Encyclopedica Britannica.
  7. Judd, Terri (19 March 2011). "Operation Ellamy: Designed to strike from air and sea". London: The Independent. Праверана 19 March 2011.
  8. "France Deploys About 20 Aircraft to Enforce Libya No-Fly Zone". Defense News. 19 March 2011.(недаступная спасылка)
  9. Libye : Des Mirage F1 CR entrent en piste. Zone Militaire (29 сакавіка 2011).
  10. Libye : la base aérienne de Solenzara sous haute protection. French Ministry of Defense (28 сакавіка 2011).
  11. Libye : appareillage du porte-avions Charles de Gaulle. French Ministry of Defense (20 сакавіка 2011).
  12. Libye : première mission aérienne pour la TF 473. French Ministry of Defense (22 сакавіка 2011).
  13. L’opération Harmattan. French Ministry of Defense (26 сакавіка 2011).
  14. "French nuclear submarine arrives in Malta". Malta Independent. 30 March 2011. Архівавана з арыгінала 15 March 2012.
  15. "ВВС Франции нанесли первый удар по ливийской военной технике". РИА Новости(руск.). 20110319T1958+0300Z. Праверана 2018-06-30. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
  16. Libye : poursuite des opérations. French Ministry of Defense (20 сакавіка 2011).
  17. Libye : l’opération Harmattan marquée par l’engagement de la TF473 et la montée en puissance de la BA 126. French Ministry of Defense (22 сакавіка 2011).
  18. Libye : point de situation opération Harmattan n°6
  19. ibye : point de situation opération Harmattan n°6. French Ministry of Defense (24 сакавіка 2011).
  20. "French fighter destroys Libya military jet: France". Agence France-Presse. 24 March 2011. Архівавана з арыгінала 15 чэрвеня 2013. Праверана 26 чэрвеня 2019.
  21. Libye : point de situation opération Harmattan n°7. French Ministry of Defense (25 сакавіка 2011).
  22. Libye : point de situation opération Harmattan n°8. French Ministry of Defense (26 сакавіка 2011).
  23. Libye : point de situation opération Harmattan n°10. French Ministry of Defense (27 сакавіка 2011).
  24. а б Libye : point de situation opération Harmattan n°12. French Ministry of Defense (30 сакавіка 2011).
  25. Libye : point de situation opération Harmattan n°13. French Ministry of Defense (31 сакавіка 2011).