Аперацыя «Эламі»

Аперацыя «Эламі»
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Лівіі (2011), Інтэрвенцыя ў Лівіі
Tornado GR4 атакуе лівійскі баявы карабель у марской базе Аль-Хумс, 20 мая 2011 г.
Tornado GR4 атакуе лівійскі баявы карабель у марской базе Аль-Хумс, 20 мая 2011 г.
Дата 19 сакавіка — 31 кастрычніка 2011
Месца Лівія
Вынік Ваенная перамога Вялікабрытаніі
Праціўнікі
 Вялікабрытанія Лівія
Камандуючыя
Вялікабрытанія Дэвід Кэмеран Муамар Кадафі
Сілы бакоў
Гл. ніжэй 30 000 чалавек[1]
Страты
21—35 байцоў SAS загінулі[2][3]
1 лётчык загінуў у аўтакатастрофе ў Італіі[4] 		невядома
Агульныя страты
48 мірных грамадзян загінулі і 150 паранены[5]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аперацыя Эламі (англ.: Operation Ellamy) — ваенная аперацыя Узброеных сіл Вялікабрытаніі супраць Лівіі, якая праходзіла ў рамках замежнай інтэрвенцыі ў гэтую краіну. Удзел Вялікабрытаніі, як і астатніх краін НАТА, у лівійскім канфлікце быў абгрунтаваны імкненнем абараніць мірнае насельніцтва, не дапусціўшы новых ахвяр сярод яго. Таксама мэтай ставілася падтрымка паўстанцкіх сіл у барацьбе з урадам Кадафі. Уся інтэрвенцыя праходзіла з адабрэння ААН.

Задзейнічаныя сілы

[правіць | правіць зыходнік]
  • Паветраная група: 6 самалётаў Panavia Tornado, 12 самалётаў Eurofighter Typhoon, 1 самалёт ДРЛА Boeing E-3 Sentry і 1 Raytheon Sentinel, 2 самалёты-дазапраўшчыкі Vickers VC10 і Lockheed TriStar (RAF), 2 верталёты Westland Lynx.
  • Марская група: фрэгат HMS Westminster (F237), фрэгат HMS Cumberland (F85), падлодка HMS Triumph (S93).
  • Базы: RAF Akrotiri, RAF Marham, RAF Lossiemouth, RAF Coningsby, RAF Fairford, RAF Lakenheath, RAF Mildenhall (апошнія тры выкарыстоўваліся амерыканскімі ВПС).
  • Іншыя сілы: 4 сакавіка 2011 года ў раёне горада Хандра (за 20 міль на захад ад Бенгазі) былі затрыманы 8 брытанскіх спецназаўцаў SAS, якія мелі пры сабе зброю і абсталяванне для шпіянажу[6]; пасля перамоваў, яны былі вывезены з краіны на борце карабля HMS «Humberland»[7]. Акрамя таго, па звестках The Daily Telegraph, яшчэ да пачатку бітвы за Трыпалі да наземнай аперацыі падключыўся SAS[8][9]. Брытанскія вайскоўцы і супрацоўнікі MI-6 дапамагалі лівійскім паўстанцам у планаванні і падрыхтоўцы штурму Трыпалі[10].

Храналогія

[правіць | правіць зыходнік]
  • 19 сакавіка: брытанскія самалёты з авіябазы RAF Marham[11] і RAF Akrotiri[12] здзейснілі першыя ўдары па вайсковых урадавых аб’ектах у Лівіі. Адна з брытанскіх падлодак выпусціла некалькі ракет «Тамагаўк» па лівійскіх сістэмах СПА[13]. Была атакавана Місурата[14].
  • 20 сакавіка: брытанскія ВПС разам з амерыканскімі і французскімі сіламі здзейснілі шэраг авіябамбардзіровак такіх гарадоў, як Адждабія[15] і Бенгазі[16][17], знішчыўшы да 70 адзінак тэхнікі і разбіўшы адну танкавую калону.
  • 23 сакавіка: камандуючы ВПС Вялікабрытаніі Грэг Бэгвел заявіў, што ВПС Лівіі больш не існуюць як баяздольная арганізацыя. Неглядзячы на гэтае паведамленне, лівійская авіяцыя яшчэ працягвала выконваць баявыя задачы[18].
  • 24 сакавіка: ВМФ Вялікабрытаніі нанеслі ракетамі «Тамагаўк», запушчанымі з борта падлодкі HMS Triumph, удары па мэтам СПА Лівіі[19].
  • 25 сакавіка: два Tornado ВПС Вялікабрытаніі і знішчальнікі ВПС Францыі сумесна знішчылі 7 танкаў Т-72 кадафістаў блізу горада Адждабія.
  • 28 сакавіка: знішчальнікі Panavia Tornado ВПС Вялікабрытаніі знішчылі два лівійскіх танка і дзве бронемашыны каля Місураты. На працягу раніцы самалёты ВПС Вялікабрытаніі атакавалі склады з узбраеннем каля горада Себха на поўдні Лівіі[20].
  • 28 сакавіка: Вялікабрытанія далучылася да апперацыі «Саюзны абаронца».
  • 2 красавіка: ВПС Вялікабрытаніі знішчылі некалькі самалётаў на аэрадроме блізу Місураты і два танкі ў Сірце[21].
  • 3 красавіка: брытанскія Tornado знішчылі дзесяць бронемашын у раёне Сірта.
  • 4 красавіка: падчас чарговых бамбардзіровак Сірта брытанцы знішчылі адзін танк і некалькі зенітак.
  • 9 красавіка: Tornado знішчылі два танкі ў Адждабіі і пяць у Місураце[22].
  • 18 красавіка: брытанскія Tornado знішчылі пазіцыі артылерыі лаялістаў.
  • 12 мая: ля Місураты адбыўся першы бой ВМФ Брытаніі пасля Фалклендскай вайны. HMS Liverpool трапіў пад агонь берагавой батарэі, і ў выніку адказнага агню брытанцаў пазіцыі ўрадавай арміі былі знішчаны[23].
  • 19 мая: брытанскія ВПС атакавалі марскую базу блізу Місураты, знішчыўшы некалькі лодак[24].
  • 20 мая: брытанскія ВПС знішчылі некалькі пускавых установак у Трыпалі.
  • Лета: павялічылася актыўнасць ВМФ Вялікабрытаніі. Узмацнілася патруляванне вод Лівіі. Баявыя караблі здзейснілі серыю абстрэлаў узбярэжжа. Ваенна-марскія сілы былі задзейнічаны ў баях за Злітэн, дзе яны ажыццяўлялі падтрымку наступлення сухапутных сіл паўстанцаў.
  • 22 жніўня: група з 17 байцоў SAS уступіла ў бой з лівійскай арміяй у адным з раёнаў Трыпалі. Страціўшы некалькі чалавек параненымі і забітымі, брытанскія вайскоўцы вымушаны былі адступіць[25].
  • 31 кастрычніка: абвешчана аб завяршэнні ваеннай аперацыі НАТА і яго саюзнікаў на тэрыторыі Лівіі.

Заўвагі

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ http://www.aljazeera.com/blogs/africa/2011/03/18951.html Архівавана 10 жніўня 2018.
  2. ↑ Спецназ войск НАТО активно действует в Дамаске и Алеппо Архівавана 13 снежня 2018.
  3. ↑ Дорогой британский спецназ возвращается домой. Потери признаны «неприемлемыми»
  4. ↑ Airman killed in road accident in Italy Архівавана 25 ліпеня 2011 года.
  5. ↑ Gaddafi denounces foreign intervention. Al Jazeera English (20 сакавіка 2011). Праверана 20 March 2011.
  6. ↑ "Группа британского спецназа SAS со «шпионским» оборудованием захвачена в плен в Ливии". Газета.Ru. Праверана 2018-06-30.
  7. ↑ "Британский спецназ, плененный ранее в Ливии, покинул страну; Лондон готовит ещё одну «группу дипломатов»". Газета.Ru. Праверана 2018-06-30.
  8. ↑ К поискам М.Каддафи подключился спецназ Её Величества Архівавана 13 снежня 2011. // "РБК" от 25 августа 2011
  9. ↑ Harding, Thomas (2011-08-24). "Libya: SAS leads hunt for Gaddafi". telegraph.co.uk [брытанская англійская]. 0307-1235. Праверана 2018-06-30.
  10. ↑ "The Telegraph: британские военные помогали ливийским повстанцам в подготовке штурма Триполи". Газета.Ru. Праверана 2018-06-30.
  11. ↑ "TARGET LIBYA: RAF reveals Marham jets' 3,000-mile mission, as aircraft prepare to deploy to Italy", edp24.co.uk, 20 March 2011, Архівавана з арыгінала 27 верасня 2016, Праверана 9 кастрычніка 2019
  12. ↑ Libya update. Ministry of Defence (20 сакавіка 2011).
  13. ↑ "Британская подлодка выпускает ракеты "Томагавк" по ливийским системам ПВО - Минобороны". РИА Новости(руск.). 20110320T0130+0300Z. Праверана 2018-06-30. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
  14. ↑ "U.S., British ships launch Operation Odyssey Dawn". CBS News. 19 March 2011.
  15. ↑ Military Operations | RAF Tornados attack Libyan armoured vehicles. UK Ministry of Defence (20 лютага 2007). Архівавана з першакрыніцы 23 ліпеня 2012. Праверана 25 March 2011.
  16. ↑ Gadhafi vows 'long war' after US, allies strike Libyan targets from air and sea(недаступная спасылка). StarTribune.com. Архівавана з першакрыніцы 23 сакавіка 2011. Праверана 20 сакавіка 2011.
  17. ↑ "Remains of Gaddafi's force smolders near Benghazi". Reuters. 20 March 2011. Архівавана з арыгінала 22 сакавіка 2011. Праверана 9 кастрычніка 2019.
  18. ↑ "Libya air force 'unable to fight'". BBC News [брытанская англійская]. 2011-03-23. Праверана 2018-06-30.
  19. ↑ "British submarine launches further strikes on Libyan air defence systems". GOV.UK(англ.). Праверана 2018-06-30.
  20. ↑ March 28th Updates(недаступная спасылка). LibyaFeb17.com (28 сакавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2011.
  21. ↑ PM Visits RAF Crews Deployed on Operations. Ministry of Defence (5 красавіка 2011). Праверана 5 April 2011.
  22. ↑ "Libya: RAF Tornados destroy seven Libyan tanks". BBC News Online. 9 April 2011. Архівавана з арыгінала 9 красавіка 2011. Праверана 9 April 2011.
  23. ↑ Reporting from the Fleet Архівавана 16 кастрычніка 2017.. Navy News (7 November 2011). Retrieved on 16 August 2013.
  24. ↑ RAF Strikes Gaddafi's Navy. Ministry of Defence (20 мая 2011). Праверана 29 May 2011.
  25. ↑ По данным из Триполи, серьезные потери понесла здесь группа британского спецназа

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]