Баўска

Горад Баўска лат.: Bauska Герб Сцяг Краіна  Латвія Статус краявы горад Рэгіён Зэмгалэ Край Баўскі Каардынаты 56°24′24″ пн. ш. 24°11′15″ у. д.^HGЯO Заснаваны 1609 Плошча 6.3 км² Водныя аб’екты Ліелупэ, Мэмэлэ і Муса (рака) Насельніцтва 9348[1] чалавек (2016) Шчыльнасць 1582.9 чал./км² Часавы пояс UTC+2, летам UTC+3 Тэлефонны код (+371) 639 Паштовыя індэксы LV-3901[2] Код ATVK 0400201[3] Афіцыйны сайт bauskasnovads.lv Баўска на карце Латвіі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ба́ўска (лат.: Bauska^ⓘ, да 1920 руск.: Бауск, ням.: Marienland або Bauske) — горад, цэнтр Баўскага края Латвіі. Насельніцтва 10 393 жыхароў (2005). Плошча 6,1 км². Знаходзіцца за 66 км на поўдзень ад Рыгі ля зліцця рэк Муса і Мэмэлэ (якія ўтвараюць Ліелупэ). Найбліжэйшая чыгуначная станцыя Іецава (за 26 км). У гісторыі горада пакінулі свой след Лівонская вайна (1558—1583), Трыццацігадовая вайна (1618—1648), Паўночная вайна (1700—1721), чума 1711 года, паход Напалеона 1812 года.

Гісторыя

Гл. таксама: Баўскі замак

Баўск быў заснаваны Тэўтонскімі рыцарамі ў 1443 годзе, стаў горадам у 1511 годзе. Поўныя правы горада атрымаў у 1609.

Замак Баўска быў заснаваны ў 1456 годзе ландмайстрам нямецкага ордэна ў Лівоніі Іаанам фон Менгедэ (таксама называўся Бушэ, Бушэнбарг і Баўшкенбург). У 1625 годзе замак быў узяты шведамі, падчас Паўночнай вайны ў 1705 годзе — рускімі.

У 1705 годзе ўмацаванні замка былі разбураны, і з тых часоў ён незаселены. Захаваліся разваліны замка, а ў апошнія гады ён быў адрэстаўраваны.

У 1855 годзе ў Баўску налічвалася 6532 жыхароў. Усяго ў Баўскім павеце, Курляндскай губерні Расіі налічвалася 56804 жыхароў. У той час у горадзе знаходзіліся праваслаўная капліца, лютэранская царква, дзве сінагогі. Таксама меліся гарбарны і цагляны заводы і два бровары. Штогадовы кірмаш праводзіўся з 12 па 17 кастрычніка.

Да 1 ліпеня 2009 года горад уваходзіў у склад Баўскага раёна.

Насельніцтва

Год Колькасць 1855 6 532 [4] 2016 9 348 [5] 2017 8 700 [6] Год Колькасць 2019 8 405 [7] 2020 8 246 [8] 2021 9 840 [9] Год Колькасць 2022 9 755 [10] 2023 9 797 [11] 2024 9 811 [12]

Эканоміка, прамысловасць

Філіялы плодакансервавага і тэкстыльнага камбіната «Саўлэ».

2 бровары:

• «Bauskas alus»^[13]
• «Lodiņa alus»^[14]

Славутасці

Баўскі замак

• Баўскі замак XV—XVI стст.
• Рундальскі палац герцага Бірона. Пабудаваны ў (1736—1740) архітэктарам Барталамеа Франчэска Растрэлі
• Баўскі музей краязнаўства і мастацтва
  • Выстаўкі: Яўрэі ў Баўску; Немцы ў Баўску; Калекцыя лялек і цацак Тамары Чуднаўской; Пакой селяніна ў XIX стагоддзі
• Мемарыяльны дом-музей паэта Віліса Плуданса «Лэйніекі»
• Выстаўка машыннага музея
• Сялянскі падворак і музей сельскагаспадарчых машын
• Народны тэатр
• Праваслаўная царква на цэнтральнай плошчы
• Помнік латышскім батальёнам СС^[15];

Гарады-пабрацімы

•  Гедэмура, Швецыя
•  Каломна, Расія
•  Радзвілішкіс, Літва
•  Рыпін, Польшча
•  Хашуры, Грузія

Крыніцы

1. Колькасць жыхароў у самакіраваннях. 01.01.2016 (лат.)
2. Кніга паштовых індэксаў Латвіі — красавік 2011 (лат.)
3. Класіфікатар адміністрацыйных тэрыторый і тэрытарыяльных адзінак Латвіі — 16 лютага 2011 (лат.)
4. Бауск // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. III. — С. 207.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892896"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22132014"></a>
5. Office of Citizenship and Migration Affairs — 1990.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23012016"></a>
6. Central Statistical Bureau of Latvia Праверана 11 верасня 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566450"></a>
7. Central Statistical Bureau of Latvia Праверана 2 чэрвеня 2019.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566450"></a>
8. Central Statistical Bureau of Latvia Праверана 19 лютага 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566450"></a>
9. Central Statistical Bureau of Latvia Праверана 15 чэрвеня 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566450"></a>
10. Pilsētu (blīvi apdzīvotu) un lauku (reti apdzīvotu) teritoriju iedzīvotāju skaits reģionos, pilsētās, novados un pagastos (pēc administratīvi teritoriālās reformas 2021. gadā) – Teritoriālā vienība, Laika periods un Rādītāji — Central Statistical Bureau of Latvia. Праверана 22 снежня 2022.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a>
11. Iedzīvotāju skaits pēc tautības reģionos, pilsētās, novados, pagastos, apkaimēs un blīvi apdzīvotās teritorijās gada sākumā (pēc administratīvi teritoriālās reformas 2021. gadā) 2021 - 2022 — Central Statistical Bureau of Latvia. Праверана 2 кастрычніка 2023.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a>
12. Iedzīvotāju skaits pēc tautības reģionos, pilsētās, novados, pagastos, apkaimēs un blīvi apdzīvotās teritorijās gada sākumā (pēc administratīvi teritoriālās reformas 2021. gadā) — Central Statistical Bureau of Latvia. Праверана 19 чэрвеня 2024.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q39420022"></a>
13. Баўскас алус
14. Лодыня алус Архівавана 24 снежня 2011.
15. Латвія: у Баўску адкрылі мемарыял у гонар добраахвотных батальёнаў SS Архівавана 20 верасня 2012.

Літаратура

• Бауск // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• О. Е. Schmidt, «Schlosse Bausk und Mesotten», Митава, 1890.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Баўска
• Афіцыйны сайт Баўскага края Архівавана 11 мая 2019. (лат.) (англ.)
• Турыстычны інфармацыйны цэнтр Баўскага раёна (лат.) (руск.) (англ.) (ням.)
• Інфармацыя пра Баўск у тапанімічнай базе даных (лат.)