Віялет Ледзюк

Віялет Ледзюк
фр.: Violette Leduc
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні фр.: Thérèse Andrée Violette Leduc[1]
Дата нараджэння 8 красавіка 1907(1907-04-08)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 28 мая 1972(1972-05-28)[3][1] (65 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменніца
Мова твораў французская
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Віялéт Ледзюк (фр.: Violette Leduc, 7 красавіка 1907, Арас, Па-дэ-Кале, Францыя ― 28 мая 1972, Факон, Ваклюз, Францыя) ― французская пісьменніца.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Віялет Ледзюк нарадзілася ў Арасе 7 красавіка 1907 года, пазашлюбная дачка Берты Ледзюк і Андрэ Дэбараля, сына сям’і з вышэйшай буржуазіі Валансьена, які адмоўвіўся прызнаць дзіця. З дзяцінства жыла ў сораме ад свайго нараджэння[5].

Віялет навучалася ў калежы Валансьена, затым у калежы Дуэ, дзе яна сустрэлася з Ізабель П., з якой у яе завязаліся гарачыя любоўныя адносіны. У каледжы Віялет Ледзюк захапілася чытаннем літаратуры: расійская класіка, Ж. Както, Ж. Дзюамель, А. Жыд, М. Пруст і А. Рэмбо[6].

У 1925 годзе Віялет зблізілася з школьнай наглядніцай і выдатнай музыкай Дэніз Эртжэс, маладыя жанчыны сталі палюбоўніцамі. Але пра іх адносіны даведаліся ў калежы, разгарэўся скандал, маладых жанчын выключылі з установы[6].

У 1926 годзе В. Ледзюк разам з маці і айчымам пераехала ў Парыж і паступіла ў ліцэй Расіна. У тым годзе яна не атрымала ступень бакалаўра і пачала працаваць прэс-сакратаркай у выдавецтве Plon. Пазней яна стала асвятляць навіны пра публікацыі выдавецтва. Яна працягвала жыць у прадмесці Парыжу з каханкай Д. Эртжэс на працягу дзевяці гадоў. Маці старалася абароніць Віялету ад пазашлюбнай цяжарнасці, а таму падтрымлівала яе гомасексуальныя стасункі[6].

У 1938 годзе яна пазнаёмілася з Марысам Саксам (будучым аўтарам рамана «Sabbat»). У 1942 годзе ён адвёз Віялету ў Нармандыю. Там яна напісала рукапіс кнігі «L'Asphyxie (Удушша). Віялета ў той час гандлявала на чорным рынку, што дазваляла ёй зарабляць на жыццё[6].

У 1939 годзе яна выйшла замуж за Жака Мерсье, старога сябра, вясельнага фатографа і мастака, але пара рассталася праз год. Віялет Ледзюк зацяжарыла, але зрабіла спарон на пяці з паловай месяцах цяжарнасці, яе ледзьве выратавалі. Гэты драматычны досвед падрабязна апісаны ў рамане «Ravages» (Спусташэнні)[7].

У 1944 годзе Віялета Ледзюк пазнаёмілася з Сімонай дэ Бавуар і ў 1945 годзе перадала ёй копію рукапісу кнігі «L'Asphyxie» (Удушша). Гэты раман атрымаў высокую ацэнку ад Сімоны дэ Бавуар, Жан-Поля Сартра, Жана Както і Жана Жэне[8].

Сяброўства і каханне Ледзюк да Марыса Сакса падрабязна апісаныя ў іншай кнізе ― «La Bâtarde» (Байстручка). Поспех гэтай кнігі быў імгненны: яна разышлася шматасобнікавым тыражом (больш за 170 000 асобнікаў)[9].

Закаханая ў Сімону дэ Бавуар, яна пачала пісаць «L'Affamée» (Прагная), паэму ў прозе, летуценны дзённік закаханай жанчыны, прысвечаны С. дэ Бавуар[8].

Пры жыцці многія раманы пісьменніцы цэнзураваліся праз дэталёвасць і смеласць апісання лесбійскага кахання. У поўнай версіі многія яе цэнзураваныя тэксты выйшлі толькі ў 2000 годзе[8].

Ледзюк захварэла на рак малочнай залозы і памерла пасля дзвюх аперацый у Факоне ва ўзросце 65 гадоў. Сімона дэ Бавуар была прызнана спадчынніцай яе літаратурных правоў і ў 1973 годзе апублікавала раман «La Chasse à l'amour» (Паляванне на каханне)[10].

Творчасць

[правіць | правіць зыходнік]

Яна з'яўляецца аўтарй вельмі смелых, па сутнасці, аўтабіяграфічных мастацкіх тэкстаў, якія парушаюць культурныя коды, каб вылучыць розныя тыпы сексуальнай і эмацыйнай маргінальнасці, настолькі, што яе творы часта шакавалі і абражалі публіку. Нягледзячы на тое, што па паходжанні і навучанні яна не належала да літаратурных колаў, яна, тым не менш, была прызнана як адна з лепшых аўтарак свайго часу, і карысталася моцнай падтрымкай Сімоны дэ Бавуар[7].

Ледзюк ― адна з пачынальніцаў аўтабіяграфічнага ці сацыялагічнага раману, зрабіла сваё жыццё асноўнай тэмай сваіх кніг. Відавочная прастата стылю, асаблівая музыкальнасць твораў надаюць ім праўдзівы, асабісты і вельмі мілы тон[11].

Творы

[правіць | правіць зыходнік]
  • L'Asphyxie, Gallimard, 1946, 196 p.
  • L'Affamée, Gallimard, 1948, 196 p.
  • Ravages, Gallimard, 1955, 477 p.
  • La Vieille Fille et le Mort suivi de Les Boutons dorés, Gallimard, 1958, 227 p.
  • Trésors à prendre, Gallimard, 1960, 320 p.
  • La Bâtarde, avec une préface de Simone de Beauvoir, Gallimard, 1964, 462 p.
  • La Femme au petit renard, Gallimard, 1965, 144 p.
  • Thérèse et Isabelle, Gallimard 1955, 1966
  • La Folie en tête, Gallimard, 1970, 602 p.
  • Le Taxi, Gallimard, 1971, 92 p.

Пасмяротныя

  • La Chasse à l'amour, Gallimard 1973, 407 p.
  • Thérèse et Isabelle, texte intégral de 1954, notes et postface de Carlo Jansiti, Gallimard, 2000, 138 p.
  • Je hais les dormeurs, illustré par Béatrice Cussol, Éditions du Chemin de fer, 2006, 57 p.
  • Correspondance 1945-1972, lettres choisies, établies, annotées et préfacées par Carlo Jansiti, Gallimard, 2007, 512 p.
  • La Main dans le sac, édition établie par Catherine Viollet, Éditions du Chemin de fer, 2014, 73 p.

Зноскі

  1. ↑ а б в г д Fichier des personnes décédées mirror Праверана 20 чэрвеня 2024.
  2. ↑ birth certificate — С. 23–100. Праверана 20 чэрвеня 2024.
  3. ↑ Violette Leduc // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ https://edencash.forumactif.org/t1184-la-tombe-de-violette
  5. ↑ Alex Hughes, Violette Leduc: Mothers, Lovers, and Language, Londres, WS Maney, 1994, 169 p.
  6. ↑ а б в г Éliane Lecarme-Tabone, «VIOLETTE LEDUC», sur universalis.fr, https://www.universalis.fr/encyclopedie/violette-leduc/
  7. ↑ а б Marine Landrot, «Violette Leduc, une écriture née du manque», sur Télérama.fr, https://www.telerama.fr/livre/violette-leduc-une-ecriture-nee-du-manque,104675.php
  8. ↑ а б в Nathalie Simon, «Violette Leduc, l'amie scandaleuse de Simone de Beauvoir», sur lefigaro.fr, 6 novembre 2013, https://www.lefigaro.fr/cinema/2013/11/05/03002-20131105ARTFIG00452-violetteleduc-l-amie-scandaleuse-de-simone-de-beauvoir.php
  9. ↑ Franziska Kutzick, «Pour une écriture de la douleur à l’ère du soupçon. L’Affamée de Violette Leduc», in: Daniel Bengsch, Silke Segler-Meßner, (éds.). Depuis les marges. Les années 1940-1960. Une époque charnière, Berlin, Erich Schmidt Verlag, 2016, p. 241-262.
  10. ↑ Isabelle Courtivron, «Violette Leduc: L'enfermée pèlerine», Les Cahiers du GRIF «Recluses vagabondes», no 39, 1988, p. 49-53.
  11. ↑ Hervé Aubron, «Bouquet de Violette», Magazine littéraire, no 537, novembre 2013.