Гарбаты кіт (Megaptera novaeangliae), альбо гарба́ч — воднае млекакормячае сямейства паласацікавых кітоў падатрада вусатых кітоў. Адзіны сучасны від рода гарбатых кітоў (Megaptera). Сваю назву атрымаў альбо з-за спіннага плаўніка, які нагадвае горб, альбо ад звычкі пры плаванні моцна выгінаць спіну.
Даўжыня да 16 м, маса да 40 т. Самцы крыху драбнейшыя за самак. Цела адносна кароткае і тоўстае, асабліва ў пярэдняй частцы, таму кіты здаюцца нязграбнымі. Галава буйная, ніжняя сківіца нашмат шырэйшая і некалькі даўжэйшая за верхнюю. На верхняй частцы галавы тры падоўжных шэрагі падобных на бародаўкі шышак (скурных наростаў). Яшчэ два шэрагі гузоў праходзяць з абодвух бакоў ніжняй сківіцы. Спінны плаўнік нізкі, у выглядзе гарба, грудныя плаўнікі доўгія, выгнутыя па ніжняй частцы цела. Хваставы плаўнік вельмі буйны. На брушным баку ад 12 да 36 падоўжных зморшчын. Афарбоўка цела на спіне і баках чорная, на бруху вар’іруе ад чорнай і стракатай да белай. Пласціны кітовага вуса (270—400 пар) чорныя, вышынёй да 85 см.
Распаўсюджаны ад Арктыкі да Антарктыкі. Сустракаецца ля берагоў Камчаткі, у Берынгавым праліве, у Чукоцкім, Ахоцкім і Японскім морах, а таксама ў Баранцавым моры. Трымаюцца парамі або па трое, пераважна на прыбярэжных месцах, але звычайны і ў глыбакаводных раёнах акіяна. Гарбатыя кіты мігруюць, здзяйсняючы рэгулярныя перасоўванні з месцаў зімовак і размнажэння ў цёплых водах у раёны летняга пасялення, размешчаныя ў халодных водах абодвух паўшар’яў.
Большая частка самак прыносіць дзіцянят штогод. Цяжарнасць доўжыцца 10-11 мес. Нованароджаны дасягае ў даўжыню 4,5-5 м. Лактацыя 5-6 мес. Дзіцяня спажывае да 40 л малака ў суткі; застаецца пры маці да 1 года.
Доўгі час гарбаты кіт служыў важным аб’ектам промыслу. Яго здабывалі дзеля тлушчу (8 т ад аднаго кіта), кітовага вуса, мяса і іншых прадуктаў. З прычыны рэзкага скарачэння колькасці промысел быў забаронены, від занесены ў Чырвоную кнігу МСАП.
.jpg)
