Гаспар II дэ Каліньі

Гаспар II дэ Каліньі
фр.: Gaspard II de Coligny de Chatillon
Гаспар II дэ Каліньі. Школа Клуэ.
Гаспар II дэ Каліньі. Школа Клуэ.
граф дэ Каліньі
сеньёр дэ Шацільён
24 жніўня 1522 — 24 жніўня 1572
Папярэднік Гаспар I дэ Каліньі
Пераемнік Франсуа дэ Каліньі
адмірал Францыі
1552 — 24 жніўня 1572
Папярэднік Антуан дэ Наайлес
Пераемнік Ганарат II Савойскі
Нараджэнне 16 лютага 1519
Смерць 24 жніўня 1572 (53 гады)
Род Coligny[d]
Бацька Gaspard I de Coligny[d][2]
Маці Louise de Montmorency[d]
Жонка Charlotte de Laval[d][3] і Jacqueline de Montbel d'Entremont[d]
Дзеці Louise de Coligny[d], François de Coligny[d], Charles de Coligny[d] і Beatrix de Coligny, Comtesse d'Entremont[d]
Веравызнанне кальвінізм
Прыналежнасць Гугеноты
Званне адмірал
Бітвы
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Каліньі.

Гаспар II дэ Каліньі (фр.: Gaspard II de Coligny; 16 лютага 1519, Шаціён-сюр-Луэн, Францыя — 24 жніўня 1572, Парыж, Францыя) — французскі шляхціц і дзяржаўны дзеяч, лідар гугенотаў у часы французскіх рэлігійных войнаў.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Паходжанне

[правіць | правіць зыходнік]

Гаспар II дэ Каліньі паходзіў з старажытнага, але не занадта знатнага бургундскага роду. Род Каліньі можна прасачыць да XI стагоддзя. У часы валадарання караля Людовіка XI, яго продкі перайшлі на службу да караля Францыі.

Дзяржаўная служба

[правіць | правіць зыходнік]

У 1537 годзе Гаспар быў прадстаўлены да двару Францыска I, дзе хутка пасябраваў з маладым герцагам Франсуа дэ Гізам. Ужо ў 1543 годзе яны ўдваіх праводзілі караля на вайну, а неўзабаве пасля гэтага Каліньі ўступіў у шэрагі дзейнага войска і адразу звярнуў на сябе ўвагу мужнасцю і таленавітасцю, здольнасцю арганізаваць войскі, трымаць салдат у дысцыпліне і натхняць іх. Падчас вайны з Карлам V і Генрыхам VIII ён выказаў здольнасці і на дыпламатычнай ніве, паспеўшы шляхам перамоў пакінуць за Францыяй Булонь.

У 1547 годзе быў прызначаны генеральным палкоўнікам французскай пяхоты, з 1551 года — губернатарам Парыжу і Іль-дэ-Франс, з 1555 года — Пікардыі. У 1552 годзе прызначаны адміралам Францыі. У чыне адмірала прымаў удзел у вайне супраць Латарынгіі, дзе спрыяў заваяванню трох біскупстваў і перамозе пры Рэнці  (англ.) (бел.. Але асабліва Каліньі праславіў сябе ў гэтай вайне абаронай Сен-Кантена (1557), там ён быў узяты ў палон іспанцамі, перапраўлены ў Гент, дзе і прабыў каля двух гадоў.

Забойства Каліньі ў Варфаламееўскую ноч.

У гэты час, дзякуючы адзіноце, чытанню Бібліі, перапісцы з братам (д’Андэла), які ўжо браў актыўны ўдзел у Рэфармацыі, Каліньі далучыўся да кальвінства і пераканаў зрабіць тое ж і сваю жонку. У кастрычніку 1559 года Каліньі быў вызвалены з іспанскага палону і вярнуўся ў Францыю. На радзіме ён стаў адным з лідараў пратэстанцкага руху, прыняўшы актыўны ўдзел у Рэлігійных войнах.

Гаспар быў забіты ў Варфаламееўскую ноч 24 жніўня 1572 года.

Зноскі

  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #11867661X // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  2. ↑ Колиньи, Гаспар де-Шатильон // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1895. — Т. XVа. — С. 686–687.
  3. ↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
Статуя Адмірала дэ Каліньі, малельня Луўра.
  • Jean du Bouchet, Preuves de l’histoire généalogique de l’illustre maison de Coligny (Paris, 1661)
  • François Hotman, Vita Colinii (1575), translated as La vie de messire Gaspar de Colligny Admiral de France, (1643; facsimile edition prepared by Émile-V. Telle (Geneva: Droz) 1987).
  • L. J. Delaborde, Gaspard de Coligny (1879—1882)
  • Erich Marcks, Gaspard von Coligny, sein Leben und das Frankreich seiner Zeit (Stuttgart, 1892)
  • H. Patry, «Coligny et la Papauté,» in the Bulletin du protestantisme français (1902)
  • Arthur Whiston Whitehead, Gaspard de Coligny, Admiral of France (1904)
  • Charles Merki, L’Amiral de Coligny (1909).
  • J. Shimizu, Conflict of Loyalties: Politics and Religion in the Career of Gaspard de Coligny, Admiral of France, 1519—1572 (Geneva) 1970. Coligny’s political motivations are stressed.
  • A Paris colloquy on Admiral de Coligny and his times in 1972 resulted in a volume of essays, Actes du colloque l’Amiral de Coligny et son temps (Paris) 1974.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]