Джозеф Баерлі

Джозеф Баерлі
англ.: Joseph R. Beyrle
Дата нараджэння 25 жніўня 1923(1923-08-25)
Месца нараджэння
Дата смерці 12 снежня 2004(2004-12-12) (81 год)
Месца смерці
Месца пахавання
Дзеці John Beyrle[d]
Грамадзянства
Род войскаў паветрана-дэсантныя войскі (у ЗША),
бранятанкавыя войскі (у СССР)
Званне старшы сяржант
Часць 506-ы парашутна-пяхотны полк 101-й паветрана-дэсантнай дывізіі (1942—1944)
1-ы гвардзейскі танкавы батальён 1-й гвардзейскай танкавай брыгады (1945)
Бітвы/войны
Узнагароды і званні
Пурпурнае сэрца Ордэн Чырвонага Сцяга Ордэн Айчыннай вайны II ступені Ордэн Чырвонай Зоркі медаль Жукава медаль «За адвагу» медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» World War II Victory Medal
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джозеф Баерлі (англ.: Joseph Beyrle; 25 жніўня 1923 — 12 снежня 2004) — амерыканскі вайсковец. Падчас Другой сусветнай вайны змагаўся спачатку ў амерыканскай арміі, а потым у РСЧА. Ягоны сын, Джон Баерлі, у 2008—2012 гадах працаваў паслом ЗША ў Расіі.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў мястэчку Маскігон (штат Мічыган, ЗША).

Пасля заканчэння ў 1942 годзе школы запісаўся добраахвотнікам у войска. Накіраваны ў 506-ы парашутна-пяхотны полк 101-й дэсантнай дывізіі. Служыў у англійскім горадзе Рамсберы, дзе яго часць рыхтавалася да адкрыцця Другога фронту. У красавіку і маі 1944 года ўдзельнічаў у двух баявых аперацыях па дастаўцы золата французскаму супраціўленню.

6 чэрвеня 1944 года, у дзень адкрыцця Другога фронту, самалёт С-47, у якім знаходзіўся Баерлі (у той час сяржант), трапіў пад абстрэл над узбярэжжам Нармандыі. Выскачыўшы з самалёта баец страціў сувязь з іншымі парашутыстамі, але ўсё ж змог падарваць электрычную падстанцыю. Вайсковец падарваў яшчэ некалькі аб’ектаў, пакуль праз некалькі дзён не трапіў у палон да немцаў.

На працягу наступных сямі месяцаў Баерлі ўтрымліваўся ў сямі розных германскіх турмах. Ён двойчы бег, але абодва разы быў злоўлены. Разам з іншымі палоннікамі сяржант спадзяваўся дабрацца да Чырвонай арміі, якая знаходзілася непадалёк. Падчас другой спробы, апынуўшыся ў Польшчы, ён і іншыя беглыя ваеннапалонныя памылкова селі ў цягнік, які ішоў у Берлін. Там амерыканец трапіў да гестапа, але неўзабаве яго перадалі вайскоўцам.

Байца накіравалі ў канцлагер у Альт-Дрэвіцы, прадмесце польскага гарадка Костшын над Одран. У пачатку студзеня 1945 года палоннік яшчэ раз бег, на гэты раз паспяхова, ідучы ў напрамку гукаў кананады 1-га Беларускага фронту. Праз пару тыдняў сяржант змог дайсці да лініі фронту і, пасля перасячэння яе, знайсці савецкую танкавую брыгаду. Выходзячы насустрач чырвонаармецам з паднятымі рукамі і пачкам цыгарэт Lucky Strike, ён паўтараў з акцэнтам: «Я — амерыканскі таварыш! Я — амерыканскі таварыш!». Баерлі, трапіўшы да саюзнікаў, угаварыў камандзіра танкавага батальёна дазволіць яму застацца і ваяваць разам з імі. У савецкіх войсках ён служыў як падрыўнік і кулямётчык[2].

Батальён, у якім ваяваў Баерлі, у канцы студзеня вызваліў той самы канцлагер, з якога ён збег. У пачатку лютага амерыканец атрымаў цяжкае раненне (трапіў пад бамбёжку Ju.87) і быў адпраўлены ў савецкі шпіталь у Ладсбергу (цяпер гэта польскі горад Гожаў Велькапольскі). У шпіталь прыехаў маршал Георгій Жукаў і, даведаўшыся пра амерыканскага дэсантніка, захацеў з ім пазнаёміцца. Баерлі папрасіў маршала дапамагчы яму вярнуцца дадому. Па загадзе Жукава вайскоўцу далі афіцыйны ліст, які ён прад’яўляў пры праверцы дакументаў па шляху ў Маскву, так як усе яго дакументы засталіся ў немцаў. У лютым 1945 года ён дабраўся да пасольства ЗША.

Ад дыпламатаў сяржант даведаўся, што ваенны дэпартамент абвясціў яго загінулым яшчэ 10 чэрвеня 1944 года. У царкве роднага горада была адслужана паніхіда, а ў мясцовай газеце быў апублікаваны некралог. Да таго, як па адбітках пальцаў пацвердзілі асобу ваеннаслужачага, Баерлі ўтрымліваўся пад аховай марскіх пяхотнікаў у гасцініцы «Метраполь».

21 красавіка 1945 года вярнуўся ў Мічыган.

Пасля вайны 28 гадоў працаваў у кампаніі «Brunswick Corporation», адкуль сышоў на пенсію на пасадзе начальніка аддзела дастаўкі.

Памёр 12 снежня 2004 года ад прыступу сардэчнай недастатковасці. Пахаваны на Арлінгтонскіх вайсковых могілках.

Сям’я

[правіць | правіць зыходнік]

У 1946 годзе ажаніўся з Джаанай Хэловел.

У Джозефа Баерлі засталіся трое дзяцей, сем унукаў і адзін праўнук. Яго сын Джон Баерлі з 2008 па 2012 год з’яўляўся паслом ЗША ў Расіі.

Памяць

[правіць | правіць зыходнік]
  • У верасні 2002 года ў выдавецтве Random House выйшла кніга Томаса Тэйлара пра Джозефа Баерлі «Simple Sounds of Freedom».
  • У жніўні 2005 года на сцяне царквы ў Кам-дзю-Монт у Францыі, дзе Баерлі прызямліўся на парашуце 6 чэрвеня 1944 года, была адкрыта мемарыяльная дошка.
  • У 2005 годзе выйшаў дакументальны фільм «Joseph and His Brothers in Arms» (аўтар сцэнарыя і рэжысёр — Ніна Вішнева).
  • У 2010 годзе на Паклоннай гары (Масква), у Рускім музеі (Санкт-Пецярбург)[3] і ў Пскоўскім Крамлі прайшлі выставы, якія прадстаўлялі дакументы аб знаходжанні Баерлі ў нямецкім канцэнтрацыйным лагеры для ваеннапалонных.

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ https://ancexplorer.army.mil/publicwmv/index.html#/arlington-national/
  2. ↑ .Ксения Дубичева, Татьяна Андреева. (2010-09-24). "Посол США в Москве открыл выставку, посвященную фантастической судьбе его отца". Российская газета. Праверана 2011-09-11.
  3. ↑ Открытие выставки в Русском музее на YouTube

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Будко А. А., Журавлёв Д. А. Спасение сержанта Байерли: уроки прошлого. // Военно-исторический журнал. — 2012. — № 2. — С.47-49.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]