Жанна Уладзіміраўна Фрыске | |
---|---|
руск.: Жанна Владимировна Фриске | |
Імя пры нараджэнні | руск.: Жанна Владимировна Копылова |
Род дзейнасці | спявачка, мадэль, свецкая львіца, кінаактрыса, вядучая, актрыса, тэлевядучая, фотамадэль |
Дата нараджэння | 8 ліпеня 1974[1] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 15 чэрвеня 2015[1] (40 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Муж | Дзмітрый Андрэевіч Шэпелеў[d] |
Дзеці | Platon Shepelev[d] |
Альма-матар | |
Член у | |
Аўтограф | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Жанна Уладзіміраўна Фрыске (народжаная — Капылова[2]; 8 ліпеня 1974, Масква, СССР — 15 чэрвеня 2015, Балашыха[3], Маскоўская вобласць, Расія) — расійская эстрадная спявачка, тэлевядучая і кінаактрыса. З 1996 па 2003 год — салістка групы «Блестящие». Наступная сольная кар’ера Фрыске працягвалася дзесяць гадоў (па 2013 год).
Нарадзілася 8 ліпеня 1974 года ў Маскве, адна з двойні. Брат памёр неўзабаве пасля нараджэння з-за генетычнага захворвання.
Вучылася ў сярэдняй школе № 406 Маскоўскага раёна Пярова (выпуск 1991 года). Удзельнічала ў школьнай самадзейнасці. Займалася мастацкай гімнастыкай і акрабатыкай, наведвала балетную студыю і школу бальных танцаў[4].
Пасля заканчэння школы спрабавала паступіць на філасофскі факультэт МДУ, але не прайшла экзамены; каб не губляць год, паступіла ў МДУ на факультэт культуразнаўства, адкуль перайшла на факультэт журналістыкі, аднак не скончыла яго[5]. Непрацяглы час працавала менеджарам па продажах офісных мэбляў[4].
У 1996 годзе пачала творчую кар’еру ў папулярным музычным гурце «Блестящие». Першым часам у якасці мастацкага кіраўніка займалася пастаноўкай танцаў і стварэннем сцэнічных вобразаў, затым стала вакалісткай[6]. За час працы Фрыске ў гурце запісана 4 дыскі і выпушчана 3 канцэртныя праграмы. Партнёркай Фрыске па гурце была Вольга Арлова, сяброўства з якой Фрыске працягвала да канца жыцця.
У 2001 годзе, будучы ў складзе «Блестящих», выпусціла дэбютны сольны кліп на кампазіцыю «Лячу ў цемру» («руск.: Лечу в темноту»), зняты Раманам Прыгунавым[7].
У 2003 годзе ўдзельнічала ў рэаліці-шоу «Апошні герой-4», у якім дайшла да фіналу. Адразу пасля вяртання з вострава, дзе праходзілі здымкі, Фрыске заявіла аб сыходзе з гурта і пачатку сольнай кар’еры[8].
У 2004 годзе выйшаў першы фільм з яе ўдзелам, экранізацыя фантастычнага рамана Сяргея Лук’яненка «Начны дазор», дзе Жанна сыграла ролю ведзьмы Алісы Доннікавай, палюбоўніцы Завулона. Большую частку эпізодаў з яе ўдзелам выразалі (у прыватнасці, працяглую сцэну кахання). У працягу фільма («Дзённы дазор») персанажу Фрыске была адведзена значная роля. У кастрычніку 2004 года прайшлі здымкі кліпа на песню «Ла-ла-ла», напісаную Андрэем Губіным.
У чэрвені 2005 года быў зняты кліп на кампазіцыю «Дзесьці летам» («руск.: Где-то летом»). Увосень таго ж года выйшаў адзіны сольны альбом «Жанна». Саўнд-прадзюсарамі альбома выступілі кампазітар і прадзюсар спявачкі Андрэй Грозны і Сяргей Харута. Прэзентацыя дыска адбылася 4 кастрычніка ў забаўляльным комплексе «Мяцеліца».
Найлепшую і найбольш недаацэненую ў сваёй кар’еры песню Фрыске, на думку крытыка Барыса Барабанава, запісала ўжо пасля сыходу з гурта, у 2009 годзе, разам з Таняй Цярэшынай — «Вестэрн» на вершы Noize MC.
У кастрычніку 2007 года прайшлі здымкі кліпа на песню «Я была», а ў ліпені 2008 года выйшла відэа на кампазіцыю «Жанна Фрыске» («руск.: Жанна Фриске»). У тым жа годзе Фрыске прыняла ўдзел у праекце «Ледніковы перыяд 2», дзе каталася ў пары спачатку з Віталём Новікавым, а затым з Максімам Марыніным.
У сакавіку 2010 года ў пракат выйшаў фільм «Пра што кажуць мужчыны?» («руск.: О чём говорят мужчины?», дзе Фрыске сыграла саму сябе[9]. Выканала галоўную жаночую ролю ў дэтэктыве «Хто я?» («руск.: Кто я?»)
У маі 2011 года Фрыске агучыла персанажа па імі Холі Дэлюкс у рускім дубляжы мультфільма «Тачкі 2». 29 верасня таго ж года адбылася прэм’ера песні «Ты побач» («руск.: Ты рядом»), запісанай сумесна з рэперам Джыганам. У лістападзе пад кіраўніцтвам Паўла Худзякова прайшлі здымкі кліпа на гэтую кампазіцыю, а 4 снежня ў гандлёвым комплексе «Гарбушкін двор» адбылася прэзентацыя відэа. У снежні Фрыске сумесна з італьянскай спявачкай Ін-Грыд запісала песню «Падае снег» («руск.: Падает снег»).
У 2011—2012 гадах Фрыске была вядучай першых двух сезонаў рэаліці-шоу «Канікулы ў Мексіцы» на тэлеканале MTV, пасля чаго яе замяніла Алёна Ваданаева.
У ліпені 2012 года спявачка выпусціла сінгл «Назаўжды» («руск.: Навсегда»), прадзюсаваннем якога заняўся лэйбл ChinKong Production. У канцы верасня пад кіраўніцтвам Паўла Худзякова на гэтую кампазіцыю быў зняты відэакліп.
У 2016 годзе ў сетку трапілі 8 невядомых запісаў (усяго 25) Фрыске, якія былі запісаныя ў перыяд з 2006 па 2013 гады.
У 2016 годзе быў створаны дабрачынны праект «Жанна Фрыске — я побач» у памяць пра спявачку.
У 2017 годзе выйшаў зборнік песень «Жанна Фрыске — я побач». У яго ўвайшлі 23 кампазіцыі, выкананыя сябрамі і калегамі спявачкі.
Падчас усёй творчай дзейнасці Фрыске яе прадзюсарамі з’яўляліся Андрэй Грозны і Андрэй Шлыкаў.
Жанна Фрыске даведалася аб сваёй хваробе праз некалькі месяцаў пасля родаў[10]. На галаўныя болі пачала скардзіцца ў пачатку чэрвеня 2013 года, неўзабаве пасля нараджэння сына Платона. Праходзіла лячэнне ў ЗША і Германіі[11]. Восенню таго ж года Фрыске перастала з’яўляцца на публіцы і размяшчаць актуальныя фатаграфіі ў Instagram. 15 студзеня 2014 года СМІ апублікавалі першыя паведамленні пра хваробу[12]. 20 студзеня сям’я і блізкія ў заяве на афіцыйным сайце Фрыске пацвердзілі, што яна цяжка хворая[13]. Па тлумачэнні бацькі Фрыске, у яе была дыягнаставана гліабластома, неаперабельная пухліна галаўнога мозгу. Дыягназ пацвердзіў анколаг Міхаіл Давыдаў[14]. Са студзеня 2014 года яна знаходзілася на лячэнні ў клініцы Нью-Ёрка Memorial Sloan Kettering Cancer Center[15].
Расійскі Першы канал правёў збор сродкаў на лячэнне спявачкі. На 24 студзеня 2014 года было сабрана 66 447 800 рублёў (~ 864000 $)[16]. Яшчэ на рахунак Русфонда было пералічана 1 307 615 рублёў. Сама Жанна Фрыске на сайце Русфонда падзякавала ўсім, хто аказаў ёй дапамогу. Рэшта сабраных сродкаў павінна была пайсці на лячэнне анкахворых дзяцей, якія стаяць у чарзе. 30 студзеня аб дапамозе Фрыске ў сваім відэазвароце паведаміла Шэрон Осбарн. У студзені 2016 года стала вядома, што больш за 20 млн рублёў, пералічаных Русфондам на лячэнне Фрыске, былі выкрадзеныя.
З лета 2014 года Фрыске пасля працяглага лячэння праходзіла рэабілітацыю ў Юрмале, Латвія, дзе адзначыла свой 40-ы дзень нараджэння. Працягнула курс лячэння ў Кітаі. У кастрычніку спявачка вярнулася ў Маскву, адмовілася ад інваліднага крэсла і пачала рухацца самастойна[17].
7 лютага 2015 года ў выпуску праграмы «Сегодня вечером», прысвечаным гадавіне XXII Алімпійскіх гульняў у Сочы, па тэлефоне прагучала адно з апошніх інтэрв’ю спявачкі, а вядучы Андрэй Малахаў паведаміў пра тое, што Фрыске аднавіла лячэнне ў лос-анджэлескай клініцы. Пазней яна працягнула лячэнне ўжо ў Маскве, у Расійскім анкалагічным навуковым цэнтры імя М. М. Блахіна. У ходзе лячэння стан спявачкі паступова пагаршаўся, апошнія тры месяцы жыцця яна знаходзілася ў коме і 15 чэрвеня 2015 года а 22:07 у сваім доме ў падмаскоўнай Балашысе памерла ва ўзросце 40 гадоў. Развітанне прайшло 17 чэрвеня ў канцэртнай зале Crocus City Hall. Адпяванне адбылося 18 чэрвеня ў Богаяўленскім саборы ў Ялохаве. Пахавана на Мікола-Архангельскіх могілках.
Вонкавыя выявы | |
---|---|
Мама Вольга, Жанна, бабуля Паўліна, сястра Наталля і бацька Уладзімір | |
Бацькі Жанны Фрыске | |
Цяжарная Жанна Фрыске |
Падчас працы ў гурце «Блестящие» Фрыске сустракалася з прадзюсарам групы Андрэем Грозным. Разам з сыходам з групы яна рассталася і з прадзюсарам. У 2009 годзе Андрэй Грозны зрабіў ёй прапанову рукі і сэрца, але Фрыске не пагадзілася[28], так як у яго быў іншы раман, і дзяўчына ўжо была цяжарная ад яго[29]. Яны працягвалі працаваць разам над песнямі, канцэртам. У 2011 годзе спынілі і працоўныя адносіны[30].
У 2004—2005 гадах у Фрыске быў раман з акцёрам Дзмітрыем Дзюжавым[31].
Фактычны муж — тэлевядучы Дзмітрый Шэпелеў. Сын — Платон Шэпелеў (нар. 7 красавіка 2013). Хросная маці Платона — спявачка Вольга Арлова[32][33][34][35].
У сям’і Фрыске быў прыватны дом плошчай 393 м². На 37 сотках у катэджным пасёлку «Лужкі-2» у Істрынскім раёне, прэстыжным прыгарадзе Масквы ў 30 кіламетрах ад МКАД па Новарыжскай шашы. Ён быў набыты на грошы спявачкі, аднак пры жыцці, паводле звестак яе бацькі, яна ў ім ніводнага разу не пабывала. Увесну 2018 года Істрынскі суд пастанавіў выставіць дом на таргі, у сакавіку таго ж года судовыя прыставы апячаталі яго. Усе атрыманыя грошы павінны быць перададзеныя Русфонду ў сувязі з тым, што раней Пяроўскі суд Масквы загадаў спагнаць са спадчыннікаў Фрыске суму ў памеры 21 633 214 рублёў, сабраную на яе лячэнне. Станам на май 2019 года дом быў выстаўлены на продаж за 64 000 000 рублёў, у аб’яве паведамлялася, што фактычная плошча дома — 550 метраў пры заяўленай у дакументах 393, што «дом будавалі для сябе, старанна і з любоўю выбіралі толькі найлепшае, з вялікім запасам устаноўлены ўсе інжынерныя сістэмы найлепшых еўрапейскіх вытворцаў». Таксама Жанне належала гарадская кватэра ў раёне Прэсні[36][37][38].
Пасля смерці Фрыске СМІ адзначалі, што яна ўваходзіла ў лік нямногіх расійскіх выканаўцаў, якія здолелі пераадолець эстрадную стэрэатыпнасць і стаць у грамадстве самастойнай вядомай медыяперсонай. Гэтаму спрыялі не толькі шлягеры, музыка, яркія кліпы, досціп, індывідуальная манера трымацца на сцэне, але і ўдзел у папулярным рэаліці-шоу «Апошні герой». Там Фрыске першай з выканаўцаў топавых жаночых поп-гуртоў падпусціла тэлекамеру на максімальна блізкую адлегласць, дазволіла сабе здымацца без грыму і макіяжу, свядома адмовіўшыся ад усіх пераваг, якія дае тэлебачанне. Прывабнымі для гледачоў апынуліся яе акцёрскія ролі, якія сталі працягам эстраднага амплуа, — перш за ўсё ў камедыі «Пра што кажуць мужчыны», дзе Фрыске са смехам, «сапраўднай велікадушнасцю і тонкай самаіроніяй абыграла сваё рэнамэ фатальнай прыгажуні, якое склалася». Прадэманстраваўшы парадыйную версію сябе-тэлеперсоны і ўладаркі мужчынскіх фантазій, Фрыске, паводле ацэнкі крытыка Барыса Барабанава, паказала «менавіта той градус розуму і самаіроніі, якога баяцца мужчыны ў жанчынах».
Падчас позняй цяжарнасці, даведаўшыся пра цяжкае захворванне, рызыкуючы здароўем, прыняла рашэнне пакінуць дзіця. У ходзе дабрачыннага марафону Першага канала і Русфонда змагла сабраць каля 70 млн рублёў, — частка гэтай сумы пайшла на лячэнне дзяцей, а ўся акцыя ў цэлым прыцягнула ўвагу грамадства да праблем анкалагічных хворых. Шлях у мастацтве і гісторыя хваробы Жанны Фрыске, якую прэса называла «сімвалам мужнасці і народнай гераіняй»[крыніца?], доўгі час абмяркоўваліся ў Расіі.