Зоф’я Налкоўская

Зоф’я Налкоўская
польск.: Zofia Nałkowska
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні польск.: Zofia Nałkowska
Дата нараджэння 10 лістапада 1884(1884-11-10)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 17 снежня 1954(1954-12-17)[1][2][…] (70 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства  Расійская імперыя
Сцяг Польшчы
Бацька Wacław Nałkowski[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменніца, журналістка, публіцыст і драматург
Гады творчасці 1903—1954
Мова твораў польская
Дэбют 1903
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
Ордэн Адраджэння Польшчы 1-й ступені
Ордэн Адраджэння Польшчы 1-й ступені
 Ордэн Сцяг Працы I ступені
Ордэн Адраджэння Польшчы 2-й ступені
Ордэн Адраджэння Польшчы 2-й ступені
Ордэн Адраджэння Польшчы 4-й ступені
Ордэн Адраджэння Польшчы 4-й ступені
Залаты крыж Заслугі
Залаты крыж Заслугі
Медаль «10-годдзе Народнай Польшчы»
Медаль «10-годдзе Народнай Польшчы»
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Зоф’я Налкоўская (польск.: Zofia Nałkowska; 10 лістапада 1884, Варшава — 17 снежня 1954) — польская пісьменніца.

Біяграфічныя звесткі

[правіць | правіць зыходнік]

Скончыла Варшаўскую прыватную гімназію (1901). У 1922—1927 гадах жыла ў Гродне, была куратарам патранату (апекі) вязняў гродзенскай турмы, памагала зняволеным.

Творчасць

[правіць | правіць зыходнік]

Дэбютавала як паэтэса вершам «Я памятаю» (1898), як празаік — навелай «Арліца» (1903). Першыя раманы «Жанчыны» (1906), «Князь» (1907), «Нарцыза» (1910) напісаны ў стылявой манеры, уласцівай літаратуры «Маладой Польшчы». У зборніку апавяданняў «Таямніцы крыві» (1917), рамане «Граф Эміль» (1920) праявілася маральнае асуджэнне Першай сусветнай вайны. Праблеме адбудавання Польшчы прысвечаны «Раман Тэрэзы Генерт» (1923). Гродзенская тэматыка ў аснове яе раманаў «Нядобрае каханне» (1928), «Мяжа» (1935), «Вузлы жыцця» (1948), драмы «Дзень яго вяртання» (1931), эсэ «У шалашы» (1924), «Гродна» (1926), «Нёман» (1934) і інш. Вострыя сацыяльныя і палітычныя праблемы, псіхалогія чалавека адлюстраваны ў раманах «Галкі» (1927), «Нецярплівыя» (1938), драме «Дом жанчын» (1930) і інш. Аўтар зборнікаў псіхалагічных мініяцюр «Характары» (1922), навел пра лагеры смерці «Медальёны» (1946), літаратурна-крытычных і публіцыстычных твораў, дзённікаў.

На беларускую мову асобныя яе апавяданні пераклаў Янка Брыль.

Прэміі і ўзнагароды

[правіць | правіць зыходнік]
  • Дзяржаўная прэмія Польшчы (1953).

Бібліяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Беларускія пераклады

[правіць | правіць зыходнік]
  • у кн.: Сад: Кніга польскіх апавяданняў. Мн., 1982.

Зноскі

  1. ↑ а б Zofia Nałkowska // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ а б Zofia Nałkowska (1.v. Rygierowa, 2.v. Gorzechowska) // Internetowy Polski Słownik Biograficzny

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Мусіенка С. Налкоўская // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).
  • Мусиенко С. Ф. Гродненский период творчества Зофьи Налковской // Советское славяноведение. 1984. № 1. — С. 46-56.
  • Rogatko B. Zofia Nałkowska. — Warszawa, 1980.