Кандык

Кандык
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Аднадольныя[2] Парадак:  Лілеякветныя Сямейства:  Лілейныя Падсямейства:  Лілейныя Трыба:  Tulipeae Род:  Кандык
Міжнародная навуковая назва
Erythronium L., Sp. Pl. 1: 305 (1753)
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   42926 NCBI   49641 EOL   44484 IPNI   24241-1

Канды́к, эрытроніум^[3] (Erythronium) — род кветкавых раслін сямейства Лілейныя (Liliaceae).

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя травяністыя цыбульныя расліны. Цыбуліна мае яйцападобна-цыліндрычную форму. Сцябло прамое. Лісце (іх 2) простае, суцэльнае, завостранае, з гладкім краем і клінападобнае каля асновы. Кветкі з пяццю пялёсткамі, ружовага, пурпуровага, белага або жоўтага колеру, часцей за ўсё па адной на верхавінцы сцябла. Плод — каробачка.

Распаўсюджанне і экалогія

Эфемероіды ва ўмераных зонах горных лясоў Еўразіі і Паўночнай Амерыкі. Любяць зацененыя месцы.

Віды

Паводле сайта The Plant List род налічвае 29 відаў. Сярод іх:

• Erythronium albidum Nutt.
• Erythronium americanum Ker Gawl.
• Erythronium californicum Purdy — Кандык каліфарнійскі
• Erythronium caucasicum Woronow — Кандык каўказскі
• Erythronium citrinum S.Watson
• Erythronium dens-canis L. typus^[4] — Кандык сабачы зуб, ці Кандык еўрапейскі
• Erythronium elegans P.C.Hammond & K.L.Chambers
• Erythronium grandiflorum Pursh
• Erythronium helenae Applegate
• Erythronium hendersonii S.Watson
• Erythronium howellii S.Watson
• Erythronium idahoënse H.St.John & G.N.Jones
• Erythronium japonicum Decne. — Кандык японскі
• Erythronium klamathense Applegate
• Erythronium mesochoreum Knerr
• Erythronium montanum S.Watson
• Erythronium multiscapideum (Kellogg) A.Nelson & P.B.Kenn.
• Erythronium oregonum Applegate
• Erythronium pluriflorum Shevock, Bartel & G.A.Allen
• Erythronium propullans A.Gray
• Erythronium purpurascens S.Watson
• Erythronium pusaterii (Munz & J.T.Howell) Shevock, Bartel & G.A.Allen
• Erythronium quinaultense G.A.Allen
• Erythronium revolutum Sm.
• Erythronium rostratum W.Wolf
• Erythronium sibiricum (Fisch. & C.A.Mey.) Krylov — Кандык сібірскі
• Erythronium taylorii Shevock & G.A.Allen — Кандык Тэйлара
• Erythronium tuolumnense Applegate
• Erythronium umbilicatum C.R.Parks & Hardin

Гаспадарчае значэнне

Дэкаратыўныя расліны. Цыбуліны некаторых відаў выкарыстоўваюць у ежу.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
3. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
4. NCU-3e. Names in current use for extant plant genera Архіўная копія ад 6 мая 2009 на Wayback Machine (англ.) (Праверана 28 мая 2009)

Літаратура

• Кандык, эрытроніум // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 472.

Спасылкі

• Кандык — род Erythronium: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Erythronium // ИАС «ООПТ России»
• Кандык // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Erythronium (англ.) // The Plant List
• Genus: Erythronium L. (англ.) // Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy)