Куру (хвароба)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Куру.
Куру
МКХ-10 A81.881.8
МКБ-10-КМ A81.81 і A81.8
МКХ-9 046.0046.0
МКБ-9-КМ 046.0[1][2]
OMIM 245300
DiseasesDB 31861
MedlinePlus 001379
eMedicine med/1248 
MeSH D007729
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ку́ру — хвароба, якая сустракаецца амаль выключна ў высакагорных раёнах Новай Гвінеі ў абарыгенаў племені фарэ, упершыню знойдзена ў пачатку XX стагоддзя.

Хвароба была падрабязна апісана ў 1957 годзе аўстралійскім урачом Зігасам і амерыканцам славака-венгерскага паходжання Карлтанам Гайдузекам.

Слова «куру» на мове племені фарэ мае два значэнні - «дрыжыкі» і «сурокі»[3]. Члены племені фарэ верылі, што хвароба з'яўляецца вынікам суроку чужым шаманам.

Хвароба таксама вядома сярод племені фарэ як "смяючаяся смерць" з-за паталагічных выбухаў смеху людзей, якія пакутуюць на гэту хваробу.

Апісанне

[правіць | правіць зыходнік]

Хвароба распаўсюджвалася праз рытуальны канібалізм[4]. З выкараненнем канібалізму куру практычна знікла. Аднак, усё яшчэ з'яўляюцца асобныя выпадкі, таму што інкубацыйны перыяд можа доўжыцца больш за 30 гадоў.

Куру - найбольш тыповы прыклад трансмісіўных прыёнавых захворванняў чалавека - губкападобных энцэфалапатый[5]. Менавіта пры вывучэнні куру сфармавалася канцэпцыя трансмісіўных спангіяформных энцэфалапатый чалавека.

За адкрыццё інфекцыйнага характару хваробы куру Карлтан Гайдузек быў уганараваны ў 1976 годзе Нобелеўскай прэміяй па фізіялогіі і медыцыне. Грошы прэміі ён ахвяраваў племю фарэ.

Прыёнавую тэорыю развіцця губчатай энцэфалапатыі распрацаваў іншы амерыканскі вучоны Стэнлі Прузінер (англ.: Stanley Prusiner), за што таксама быў уганараваны Нобелеўскай прэміяй па фізіялогіі і медыцыне ў 1997 годзе.

Імунітэт

[правіць | правіць зыходнік]

У 2009 годзе амерыканскія вучоныя зрабілі нечаканае адкрыццё: некаторыя члены племені фарэ маюць прыроджаны імунітэт да куру дзякуючы новаму палімарфізму гена PRNP, які з'явіўся ў іх у параўнальна нядаўнім часе[6]. Вынікі сваіх даследаванняў яны апублікавалі ў «Новаанглійскім медыцынскім часопісе» (англ.: «The New England Journal of Medicine »)[7].

Зноскі

  1. ↑ Disease Ontology — 2016. Праверана 15 мая 2019.
  2. ↑ Monarch Disease Ontology release 2018-06-29 — 2018-06-29 — 2018. Праверана 3 ліпеня 2018.
  3. ↑ "Kuru : Article by Paul A Janson". eMedicine. 2009-04-13.
  4. ↑ Lindenbaum S (November 2008). "Review. Understanding kuru: the contribution of anthropology and medicine". Philos. Trans. R. Soc. Lond., B, Biol. Sci. 363 (1510): 3715–20. doi:10.1098/rstb.2008.0072. ISSN 0962-8436. PMC 2735506. PMID 18849287.
  5. ↑ Wadsworth JD, Joiner S, Linehan JM, et al. (March 2008). "Kuru prions and sporadic Creutzfeldt-Jakob disease prions have equivalent transmission properties in transgenic and wild-type mice". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 105 (10): 3885–90
  6. ↑ Gen schützte Kannibalen vor Hirnerkrankung 20 ноября 2009 (ням.)
  7. ↑ Mead S, Whitfield J, Poulter M, Shah P, Uphill J, Campbell T, Al-Dujaily H, Hummerich H, Beck J, Mein CA, Verzilli C, Whittaker J, Alpers MP, Collinge J (November 2009). "A Novel Protective Prion Protein Variant that Colocalizes with Kuru Exposure". N. Engl. J. Med. 361 (21): 2056–2065. doi:10.1056/NEJMoa0809716. PMID 19923577.{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (спасылка)