Луі Люм’ер

Луі Люм’ер
фр.: Louis Lumière
Род дзейнасці	вынаходнік, інжынер, кінарэжысёр, фатограф, прадпрымальнік, хімік, аператар-пастаноўшчык
Дата нараджэння	5 кастрычніка 1864(1864-10-05)[1][2]^[…]
Месца нараджэння	Безансон, дэпартамент Ду, Franche-Comté^[d], Францыя[3]
Дата смерці	6 чэрвеня 1948(1948-06-06)[4][2]^[…] (83 гады)
Месца смерці	Бандоль^[d], дэпартамент Вар, Францыя[5][3]
Месца пахавання	Grave of Winckler and Lumière Families^[d]
Грамадзянства	Францыя[6]
Бацька	Antoine Lumière^[d]
Маці	Joséphine Costille^[d]
Дзеці	Suzanne Lumière^[d]
Месца працы	Société Lumière^[d]
Член у	Французская акадэмія навук[7]
Узнагароды і прэміі	Нацыянальная Зала славы вынаходнікаў^[d] (2007) зорка на галівудскай «Алеі славы» (8 лютага 1960) медаль Эліята Крэсана^[d] (1909) Вялікі залаты медаль SEP^[d]
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Луі Жан Люм’ер (фр.: Louis Jean Lumière; 5 кастрычніка 1864, г. Безансон, Францыя — 6 чэрвеня 1948) — вынаходнік кінематографа; пачынальнік французскай кінавытворчасці і кінарэжысуры. Член Парыжскай АН (1919). Малодшы з братоў Люм’ер.

Біяграфічныя звесткі

Скончыў прамысловую школу. Быў фатографам. У 1895 пры ўдзеле брата Агюста стварыў кінаапарат для здымання і праекцый «фатаграфій, якія рухаюцца». Запатэнтаваны апарат атрымаў назву «кінематограф». Першы публічны сеанс адбыўся 25 снежня 1895 года ў Парыжы. Першыя кінапраграмы браты Люм’ер дэманстравалі сцэнкі, знятыя з натуры: «Выхад рабочых з завода Люм’ер», «Снеданне дзіцяці» і інш. Фірма Люм’ер выпусціла 1,5 тыс. фільмаў, час праекцыі якіх — 1—2 хвіліны (простыя рэпартажы, відавыя і ігравыя сцэнкі з простым дзеяннем на літаратурныя і гістарычныя сюжэты). З 1898 года Луі Люм’ер займаўся толькі вытворчасцю кінаапаратуры. Пазней працягваў доследы ў галіне аб’ёмнага і каляровага кіно.

Зноскі

1. Louis Jean Lumiere // Léonore database — ministère de la Culture. Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602"></a>
2. Louis Lumière // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
3. Artists + Artworks Праверана 27 ліпеня 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q84575091"></a>
4. Люмьер Луи Жан // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
5. Люмьер Луи Жан // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
6. RKDartists Праверана 2 чэрвеня 2020.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
7. NNDB — 2002.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

Літаратура

• Люм’ер // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).