Луіджы Ванвітэлі | |
---|---|
Дата нараджэння | 12 мая 1700[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 1 сакавіка 1773[4][5][…] (72 гады) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Бацька | Gaspar van Wittel[d][3] |
Дзеці | Carlo Vanvitelli[d] |
Член у | |
Уплыў | Нікола Сальві[d] |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Луіджы Ванвітэлі (італ.: Luigi Vanvitelli; 26 мая 1700, Неапаль — 1 сакавіка 1773, Казерта) — прыдворны архітэктар неапалітанскіх Бурбонаў, найбуйнейшы ў Італіі прадстаўнік позняга барока. Пабудаваў самы вялікі будынак XVIII стагоддзя — Казерцкі палац.
Сын галандскага ведутыста Гаспара ван Вітэля, які каля 1675 года пасяліўся ў Рыме і стаў клікацца на італьянскі лад Ванвітэлі. У маладосці Луіджы працаваў са сваім настаўнікам Нікола Сальві над пашырэннем бернініеўскага палацца Кіджы[8] і з ім жа распрацаваў праект каштоўнай капліцы для лісабонскай царквы Св. Рока.
Яго першыя самастойныя працы — рымскае палацца Полі (адразу за фантанам Трэві) і велізарная па плошчы лячэбніца ў Анконе — прыцягнулі да Ванвітэлі ўвагу неапалітанскага караля Карла VII, які запрасіў яго будаваць свой загарадны палац у Казерце, закліканы стаць італьянскім адказам Версалю[8].
Над гэтым праектам Ванвітэлі працаваў да самай смерці. Апроч палаца са 1200 памяшканнямі і тэатрам, ён працаваў над садова-паркавым комплексам, клапоцячыся аб забеспячэнні найбольш эфектных відаў на палац, а для водазабеспячэння палаца спраектаваў акведук Ванвітэлі, які лічыўся цудам інжынернага мастацтва. Ён таксама шмат працаваў над упрыгожваннем Неапаля, а на возеры Фузара выбудаваў для караля мініяцюрны домік для паляўнічых забаў.
Складанасць працы ў Казерце складалася ў тым, што за час будаўніцтва барока выйшла з моды і Ванвітэлі прыйшоўся прыстасоўвацца да эстэтыкі класіцызма. Тым не менш Казерцкі палац з навакольнымі пабудовамі лічыцца яго поспехам і складаецца пад аховай ЮНЕСКА як помнік Сусветнай спадчыны.