Моніка Цэтэрлунд

Моніка Цэтэрлунд
шведск.: Monica Zetterlund
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 20 верасня 1937(1937-09-20)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 12 мая 2005(2005-05-12)[1][3] (67 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Дзеці Eva-Lena Zetterlund[d]
Музычная дзейнасць
Прафесіі спявачка, актрыса, джазвумен, кінаактрыса, студыйны музыкант
Інструменты вакал
Жанры vocal jazz[d]
Узнагароды
monicazetterlund.se (шведск.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Моніка Цэтэрлунд (швед. Monica Zetterlund, пры нараджэнні Ева Моніка Нільсан (швед. Eva Monica Nilsson); нар. 20 верасня 1937 — 12 мая 2005) — шведская спявачка і актрыса.

Цэтэрлунд пачала з вывучэння класічных джазавых песень з радыё і з дыскаў, першапачаткова не ведаючы мовы і таго, пра што яны спявалі на англійскай мове. У яе хіты ўвайшлі «Sakta vi gå genom stan» (шведскі кавер на «Walking My Baby Back Home»; па-шведску даніна павагі да горада Стакгольм), «Visa från Utanmyra», «Sista jäntan», «Trubbel», «Gröna små äpplen» («Little Green Apples»), «Monicas vals» («Waltz for Debby»), «Stick iväg, Jack!» («Hit the Road Jack»), «Att angöra en brygga», «Var blev ni av», «Måne över Stureplan» (кавер на «Moon Over Bourbon Street» Стынга) і «Under vinrankan!», і шмат іншых.

Яна таксама інтэрпрэтавала творы такіх шведскіх аўтараў-выканаўцаў, як Эверт Тоб, Оле Адольфсан і Павел Рамель, а таксама міжнародных джазавых музыкаў/аўтараў песень. Яна працавала з некаторымі з самых вялікіх міжнародных джазавых імёнаў, уключаючы Луі Армстронга, Біла Эванса, Стэна Гетца, Стывы Куна і Куінсі Джонса, і ў скандынаўскім джазавым свеце з такімі людзьмі, як Георг Рыдэль, Эгіль Ёхансан, Арнэ Домнерус, Свен Асмусен і Ян Юхансан.

У 1964 годзе яна запісала крытычны джазавы альбом «Waltz for Debby» з Білам Эвансам, альбом, які яна сама ахарактарызавала як «лепшае, што я зрабіла»  і вельмі ім ганарылася. Яе прафесійнае майстэрства было яскрава прадэманстравана ў гэтым альбоме ў выкананні складанай песні Гаральда Арлена «So Long, Big Time».

У яе шматгадовую кар’еру таксама ўваходзіла песня «En gång i Stockholm» («Зімовы горад»); джазавая балада, з якой яна прадстаўляла Швецыю на конкурсе песні «Еўрабачанне» 1963 года . Аднак яна фінішавала апошняй (галоўным чынам таму, што жанр песні не падыходзіў да спаборніцтваў)  і набрала ганебныя нуль балаў, але ў Швецыі засталася паспяховай.

Яе супрацоўніцтва з камічным дуэтам Hasse & Tage (у 1960-х і 1970-х) у выніку прывяло да сцэнічнай кар’еры ў рэвю і фільмах. Памятнымі з’яўляюцца яе удзел у фільмах Прычал лодкі і Яблычная вайна, з яе самых запамінальных роляў вылучаецца Ульрыка ў фільме Яна Труэля Эмігранты, з Ліў Ульман і Максам фон Сюдавам, былая прастытутка, якая разам з дачкой-падлеткам Элін (у вобразе дачкі Цэтэрлунд, Евы Лены Цэтэрлунд) далучаюцца да галоўных герояў у эміграцыі ў Амерыку ў 1850-х гадах, роля за якую Цэтэрлунд атрымала прэмію Гульдбэджа за лепшую жаночую ролю другога плана. Знялася ў больш чым 20 фільмах і тэлесерыялах.

Здароўе і смерць

[правіць | правіць зыходнік]

Яна пакутавала на цяжкі скаліёз, які пачаўся пасля дзіцячай аварыі, і ў выніку была вымушана сысці са сцэны ў 1999 годзе. 

12 мая 2005 года яна загінула пасля выпадковага пажару ў сваёй кватэры ў Стакгольме, верагодна, з-за звычкі паліць у ложку.

  • Swedish Sensation (Columbia, 1958)
  • Ahh! Monica! (Philips, 1962)
  • Make Mine Swedish Style (Philips, 1964)
  • Ohh! Monica! (Philips, 1964)
  • Waltz for Debby with Bill Evans (Philips, 1964)
  • Monica Zetterlund (Philips, 1967)
  • Monica — Monica (Gazell 1971)
  • Chicken Feathers (SR, 1972)
  • Hej, Man! (Odeon, 1975)
  • Folk Som Har Sånger Kan Inte Dö (YTF 1976)
  • It Only Happens Every Time with Thad Jones/Mel Lewis Orchestra (Inner City, 1978)
  • Holiday for Monica (Phontastic, 1983)
  • Monica Zetterlund Sjunger Olle Adolphson (Phontastic, 1984)
  • Monica Z (RCA, 1989)
  • Varsamt (RCA, 1991)
  • Topaz (RCA, 1993)
  • The Lost Tapes at Bell Sound Studios NYC (RCA Victor, 1996)
  • Det Finns Dagar (RCA, 1997)
  • Bill Remembered: A Tribute to Bill Evans (RCA Victor, 2000)
  • Diamanter (EMI, 2005)
  • Sista Gången Du Var Med (National, 2006)
  • På Café Katalin Torsdag 14 September 1989 (Gazell, 2006)
  • På Berns 1964 (Vax, 2016)

Адметныя песні

[правіць | правіць зыходнік]
  • «Va' e' de' där»
  • «En gång i Stockholm»
  • «Sakta vi gå genom stan»
  • Шведскія партрэты (1964) (Svenska bilder) у ролі Меджрамы
  • Прычал лодкі (1965) (Att angöra en brygga) у ролі Берыт
  • Начныя гульні (1966) (Nattlek) у ролі Лотэн
  • Эмігранты (1971) (Utvandrarna) у ролі Ульрыкі
  • Яблычная вайна (1971) (Äppelkriget) у ролі Ганны Ліндберг
  • Новая зямля (1972) (Nybyggarna) у ролі Эрыкі
  • Фімпэн (Stubby) у якасці настаўніцы
  • Вадасцёк (1974) (Rännstensungar) у ролі Малінды Карлсан
  • Швецыя для шведаў (1980) (Sverige åt svenskarna) у якасці міністра фінансаў
  • Дзеці з гары Блакітнае возера (1980) (Barnen från Blåsjöfjället) у ролі Хульды Крок
  • Руская піца-блюз (1992) (Russian Pizza Blues) саму сябе

Зноскі

  1. а б в г 19370920-6282 Zetterlund, Eva Monica // Sveriges dödbok Праверана 10 красавіка 2018.
  2. Hagfors kyrkoarkiv, Församlingsböcker, SE/VA/13182/A II a/8 (1926-1937), bildid: 00046385_00200 — С. 999. Праверана 10 красавіка 2018.
  3. а б Zetterlund, Eva Monica // Sveriges dödbok 1830–2020 — 8 — Sveriges Släktforskarförbund, 2021. Праверана 8 студзеня 2023.
  4. Hagfors kyrkogård Праверана 24 снежня 2020.
  5. LIBRISКаралеўская бібліятэка Швецыі, 2012. Праверана 24 жніўня 2018.
  6. Hagfors kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/VA/13182/C/2 (1921-1937), bildid: 00046433_00253 — С. 247. Праверана 10 красавіка 2018.