Міраслаў Валек

Міраслаў Валек
славацк.: Miroslav Válek
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	17 ліпеня 1927(1927-07-17)[1][2]
Месца нараджэння	Трнава, Раён Трнава, Першая Чэхаславацкая Рэспубліка
Дата смерці	27 студзеня 1991(1991-01-27)[1][2] (63 гады)
Месца смерці	Браціслава, Славацкая Сацыялістычная Рэспубліка^[d], ЧССР^[d]
Грамадзянства	Чэхаславакія
Дзеці	Міраслава Валава^[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, палітык, пісьменнік, перакладчык
Грамадская дзейнасць
Партыя	Камуністычная партыя Славакіі^[d] Камуністычная партыя Чэхаславакіі
Узнагароды	Народны артыст Чэхаславакіі^[d] (1977)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мі́раслаў Ва́лек (славацк.: Miroslav Válek; 17 ліпеня 1927 — 27 студзеня 1991) — славацкі паэт, публіцыст, перакладчык, дзяржаўны дзеяч.

Біяграфія

Міраслаў Валек нарадзіўся ў Трнаве. У 1947—1949 гадах навучаўся ў эканамічным коледжы ў Браціславе. У 1949—1963 працаваў рэдактарам часопісаў «Slovenský roľník», «Týždeň», «Družstevný obzor», галоўным рэдактарам «Mladá tvorba». У 1966—1967 гадах — галоўны рэдактар часопіса «Romboid», сакратар Саюза славацкіх пісьменнікаў (у 1967—1968 гадах — старшыня).

Член Камуністычнай партыі Чэхаславакіі з 1962 года. Актыўна ўдзельнічаў у палітычным жыцці. З 1969 года быў членам Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Славакіі, з 1979 года — ЦК Кампартыі Чэхаславакіі. У 1969—1988 гадах — міністр культуры Славакіі.

Памёр у Браціславе.

Творчасць

Паэзія

• «Dotyky» (Дотыкі, 1959)
• «Príťažlivosť» (Прывабнасць, 1961)
• «Nepokoj» (Непакой, 1963)
• «Milovanie v husej koži» (Каханне ў гусінай скуры, 1965)
• «Súvislosti» (Умоўнасці, 1973)
• «Slovo» (Слова, 1976)
• «Z vody» (З вады, 1977)
• «Zakázaná láska» (Забароненае каханне, 1977)
• «Básne» (зборнік вершаў, 1983)

Дзіцячая літаратура

• «Kúzla pod stolom» (1959)
• «Pozrime sa do prírody, kto osoží a kto škodí» (1960)
• «Kde žijú vtáčky» (1961)
• «Veľká cestovná horúčka pre malých cestovateľov» (1964)
• «Do Tramtárie» (1970)
• «Panpulóni» (выбранае, 1975)

Эсэ

• «O literatuře a kultuře» (1979)
• «Štyri knihy nepokoja» (1975)
• «Inšpirácie» (1999)

Пераклады

• Юліян Тувім: «Zázraky a divy» (1961)
• Віцезслаў Незвал: «Nový Figaro» (1962)
• Андрэй Вазнясенскі: «Trojúhelníková hruška» (1964, 1980)
• Генадзь Айгі: «Žena zprava» (1967)
• Поль Верлен: «2 výběry z poezie P. Verlaina» (1969, 1977)
• Райнер Марыя Рыльке: «Písně o láske» (1968, разам з П. Грыўнякам)
• Грэгары Корса: «Zmttvýchvstání smrti» (1968, разам з Й. Вілікоўскім)
• Поль Верлен: «Vôňa tvojho tela» (1977)
• Яніс Рыцас: выбраныя басні новагрэчаскага басняра (разам з Уладзімірам Рэйзелем)

Для дзяцей

• Ян Чарэк: «Ráj domova» (1957)
• Юліян Тувім: «Zázraky a divy» (1961)
• Сяргей Баруздзін: «Prvé písmená» (1964)

Беларускія пераклады

Пятрусь Макаль быў перакладчыкам вершаў Валека на беларускую мову^[3][4].

Прэміі і ўзнагароды

• Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Клемента Готвальда (1966)
• прэмія «За заслугі ў будаўніцтве» (1972)
• памятны медаль да 30-годдзя вызвалення Чэхаславакіі Савецкай арміяй (1974)
• Заслужаны артыст (1975)
• Народны артыст (1977)
• Ордэн працы^[5] (1977)

Зноскі

1. Miroslav Válek // Brockhaus Enzyklopädie
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
2. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
3. Крылы: Вершы: Пер. са славац. / Прадм. П.Макаля. — Мн. : Мастац.літ., 1978. — 95 с
4. Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
5. Přehled funkcionářů ústředních orgánů KSČ 1945 - 1989 (чэшск.) (9 снежня 2012).

Літаратура

• Miroslav Válek: Básnické dielo. Bratislava: Kaligram, 2005.
• Portréty slovenských spisovateľov 3. Bratislava: Vydavateľstvo UK, 2003.
• Sedlák, I. a kol.: Dejiny slovenskej literatúry II. Martin: Vydavateľstvo Matice slovenskej, 2009.