Пардубіцкі край

Пардубіцкі край
чэшск.: Pardubický kraj
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Краіна Сцяг Чэхіі Чэхія
Статус Край
Уваходзіць у
Уключае 4 раёны
Адміністрацыйны цэнтр Пардубіцы
Дата ўтварэння чэрвень 2005
Гетман Марцін Неталіцкі
Насельніцтва (2011) 511 627 чал.
Шчыльнасць 113,22 чал./км²
Плошча 4 519 км²
Вышыня
над узроўнем мора
 • Найвышэйшы пункт

 1424 м
Пардубіцкі край на карце
Часавы пояс CET (UTC+1, улетку UTC+2)
Код ISO 3166-2 CZ-PA
Код аўтам. нумароў E
Афіцыйны сайт
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пардубіцкі край (чэшск.: Pardubický kraj) — адміністрацыйная адзінка Чэшскай рэспублікі, утвораная ў чэрвені 2005 года. У парушэнне гісторыка-этнаграфічных межаў, Пардубіцкі край «захапіў» у свае межы як усходнюю частку ўласна Чэхіі (Багеміі), так і паўночна-заходні «кавалачак» Маравіі. На ўсходзе Пардубіцкі край мяжуе з Оламаўцкім краем (краінай ганакаў — субэтнічнай групай мараван), на паўднёвым усходзе з Паўднёвамараўскім краем, на паўднёвым захадзе з краем Высачына, на захадзе са Сярэднечэшскім краем, на паўночным захадзе з Кралавеградзецкім краем і на паўночным усходзе з Ніжнесілезскім ваяводствам Польшчы. Адміністрацыйным цэнтрам края з'яўляецца горад Пардубіцы.

Геаграфія края

[правіць | правіць зыходнік]

Край займае плошчу 4519 км², што адпавядае 5,7 % агульнай плошчы Чэхіі. 44,6 % тэрыторыі выкарыстоўваецца ў сельскай гаспадарцы, 29,4 % займаюць лясы. Пра Пардубіцкі край гавораць: «Тут пачынаецца залатая паласа чэшскіх зямель». Бо менавіта ў Пардубіцкім рэгіёне размяшчаюцца самыя ўрадлівыя землі Чэхіі.

Вялікую плошчу края займаюць драбнасопачнікі і ўзвышшы, якія працягнуліся да нізін берагоў Лабы. На мяжы з Польшчай ляжыць адзін з самых высокіх горных масіваў Чэхіі — Краліцкі Снежнік. Паўночны захад масіва складаюць нізкія, з плоскімі вяршынямі Орліцкія горы. На поўдні пачынаецца Жалезнымі і Ждзярскімі гарамі Чэшска-Мараўскага ўзвышша.

Самай доўгай ракой Пардубіцкага края з'яўляецца левы прыток Лабы — рака Хрудзімка. Таксама па тэрыторыі края праходзіць Галоўны еўрапейскі водападзел паміж Паўночным і Чорным морамі, які служыць натуральнай мяжой паміж уласна Чэхіяй і Маравіяй.

Адміністрацыйны падзел

[правіць | правіць зыходнік]
Адміністрацыйная карта края

Край падзелены на 4 раёны:

Раён Плошча,
км² 		Насельніцтва,[1]
чал. (2011) 		Колькасць населеных пунктаў
Пардубіцы 880,09 168 423 112
Хрудзім 992,62 103 199 108
Усці-над-Орліцы 1258,31 136 760 115
Світаві 1378,56 103 245 116

Гарады і насельніцтва

[правіць | правіць зыходнік]

У краі налічваецца 451 населены пункт, у якіх пражывае 507 000 чалавек (5 % насельніцтва Чэхіі). У паселішчах з колькасцю жыхароў менеш за 500 чалавек пражывае 14 % усяго насельніцтва края. У гарадах з колькасцю жыхароў больш за 10 000 чалавек пражывае 42 % насельніцтва, у адміністрацыйным цэнтры края Пардубіцах жыве 18 % насельніцтва.

Ніжэй прыведзены спіс найбуйнейшых гарадоў:

Горад Насельніцтва
Пардубіцы 90 171
Хрудзім 23 484
Світаві 17 476
Чэска-Тршэбава 16 533
Усці-над-Орліцы 15 151
Вісаке-Міта 12 390
Мораўска-Тршэбава 11 599
Глінска 10 452
Літамышль 10 231

Эканоміка і транспарт

[правіць | правіць зыходнік]

Пардубіцкі край з'яўляецца аграрна-прамысловым рэгіёнам. 4 % тэрыторыі края занята сельскагаспадарчымі ўгоддзямі. Доля апрацоўчай вытворчасці ў валавым унутраным прадукце края складае 34 %, а гандаль — 12 %.

Чыгуначная сетка края мае агульную працягласць 500 кіламетраў. Праз рэгіён праходзяць важныя міжнародныя чыгуначныя лініі Парыж — Нюрнберг — Прага — Вена і Берлін — Прага — Брно — Вена. Галоўная аўтамагістраль края злучае гарады Пардубіцы і Хрудзім. Таксама будуецца аўтабан Прага — Подэбрады. Важную ролю ў паветраным паведамленні адыгрывае аэрапорт Пардубіцаў. Апроч грамадзянскага аэрапорта, у Пардубіцах таксама дзейнічае ваенны аэрадром. У суднаходнай частцы Эльбы грузаперавозкі ажыццяўляюцца водным транспартам, асноўным портам таксама з'яўляюцца Пардубіцы.

Турызм і славутасці

[правіць | правіць зыходнік]

У культурным жыцці рэгіёна турыстаў прыцягваюць музычныя фестывалі: «Музычная вясна ў Пардубіцах», музычны фестываль Бедржыха Сметаны ў Літамышлі. У Пардубіцах маецца драматычны тэатр. Асноўныя славутасці края:

  • Замак у Літамышлі, уключаны ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА;
  • Замак Пардубіцаў з экспазіцыямі музея Усходняй Чэхіі;
  • Музей марыянетак у Хрудзіме;
  • Афрыканскі музей у Холіцы.

Зноскі

  1. ↑ Перапіс насельніцтва Чэхіі (2011)

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]