Стэфан Штыльянавіч

Стэфан Штыльянавіч
Нараджэнне 2 тысячагоддзе
Смерць 1543
Месца пахавання
Веравызнанне Сербская праваслаўная царква
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

св. Стэфан Штыльянавіч (сербск.: Стефан Штиљановић, падпісваў свае лісты як Шкільянавіч[1], Сімён Пішчэвіч згадвае яго як Шкрыльянавіча у сваёй «Гісторыі сербскага народа»; 1498—1543) — апошні князь Паштроўскі, кашталян Врховацкі каля Пожагі [2], дабрадзей і сербскі святы.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў з Паштровічаў. Яго жонкай была Алена Багдановіч[3]. Ён пакінуў усю сваю маёмасць свайму народу і накіраваўся ў Срэм у 1498 годзе з-за канфлікту з венецыянцамі. У Срэме ён жыў у мястэчку Моравіч. Народная традыцыя паказвае дэспата Стэфана Штыльянавіча як найбольш узорнага хрысціянскага кіраўніка і прыпісвае яму шмат высакародных учынкаў, а таксама гераічную барацьбу з туркамі. Падчас барацьбы за венгерскі трон паміж каралём Фердынандам і герцагам Янам Запальяі падтрымаў Фердынанда. Удзельнічаў у грамадзянскай вайне ад бітвы пры Мохачы ў 1526 годзе[4]. Ад Фердынанда ён атрымаў маёнткі ў Віравіціцкай жупаніі (1527), а таксама горад Валпава, дзе княжыў.

Апошнія звесткі пра Стэфана Штыльянавіча паходзяць з 1540 года, калі ён быў прэфектам умацаванага горада Валпава, пасля чаго яго сляды згубіліся. Мяркуецца, што пасля таго, як горад захапіў туркі, ён адступіў у Шыклаш, дзе і скончыў сваё жыццё[4].

Лічыцца, што ён памёр, хутчэй за ўсё, каля 1543 года. Паводле падання і запісу ў «Повесном слову», спачатку ён быў пахаваны на суседнім узгорку Джунтыр[4]. Ужо ў 1545 годзе яго мошчы знаходзіліся ў манастыры Шышатавац у Срэме. У эпоху турэцкага валадарства яго мошчы ў Срэме, несумненна, мелі вялікую значнасць, лічылася, што яны маюць асаблівай гаючую моц[4]. Ён быў прылічаны СПЦ да ліку святых. Восенню, 17 кастрычніка, штогод згадваецца і адзначаецца яго імя.

У 1942 годзе яго мошчы былі перанесены з манастыра ў Сабор Святога Міхаіла ў Бялградзе[5].

Зноскі

  1. ↑ Seletković, Petar (2022). Scrinia Slavonica 22, Stefan Štiljanović — od kaštelana do despota i sveca. Slavonski Brod: Hrvatski institut za povijest.
  2. ↑ Seletković, Petar (2022). Scrinia Slavonica 22, Stefan Štiljanović — od kaštelana do despota i sveca. Slavonski Brod: Hrvatski institut za povijest. p. 21.
  3. ↑ Seletković, Petar (2022). Scrinia Slavonica 22, Stefan Štiljanović — od kaštelana do despota i sveca. Slavonski Brod: Hrvatski institut za povijest. p. 25.
  4. ↑ а б в г Половина, Наташа (2013). Далић, Јован, ур. «Акатист Светом апостолу и првомученику Стефану зографа Лонгина (текст и коментари)». 61. Нови Сад: Матица српска. ISSN 0543-1220
  5. ↑ Стојановић, Александар (2012). «Радослав Грујић о преносу моштију српских светитеља априла 1942. године из НДХ У окупирану Србију». Токови историје: Часопис Института за новију историју Србије (1): 69—86.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]