Сіянь

Горад Сіянь 西安 Краіна  Кітай Статус Горад субправінцыйнага значэння Правінцыя Шэньсі Каардынаты 34°16′ пн. ш. 108°54′ у. д.^HGЯO Мэр Чэнь Баагэнь Заснаваны XI стагоддзе да н.э. Плошча 9 983 км² Вышыня цэнтра 405 м Насельніцтва 12 952 907 чал. (2020)[1] Шчыльнасць 1962 чал./км² Часавы пояс UTC+8, летам UTC+9 Тэлефонны код 29 Паштовыя індэксы 710000 - 710090 Аўтамабільны код 陕A і 陕U Афіцыйны сайт xa.gov.cn (кіт.) Сіянь на карце Кітая

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сіянь^[2], Сі'ань^[3] — горад у Кітаі, адміністрацыйны цэнтр правінцыі Шэньсі. Сіянь — адзін з самых знамянальных гістарычных і культурных цэнтраў Кітая, на працягу 13 дынастый быў сталіцай Кітая, у прыватнасці ў перыяды Чжоу, Цынь, Хань і Тан. Дынастыйныя сталіцы размяшчаліся звычайна ў розных месцах на невялікай адлегласці ад цэнтра сучаснага Сіяня. Горад існуе больш за 3100 гадоў, некаторы час з’яўляўся самым буйным (як па плошчы, так і па ліку жыхароў) горадам свету.

Горад Сіянь (Чан’ань) быў месцам прызначэння гандлёвых караванаў, якія ішлі па Вялікаму шаўковаму шляху ў Кітай. У наваколлях горада знаходзіцца знакамітая грабніца імператара Цынь Шыхуана і Тэракотавая армія.

З 1990 года, у адпаведнасці з планам эканамічнага развіцця Кітая для цэнтральных і паўночных рэгіёнаў краіны, Сіянь пераўтварыўся ў важны цэнтр культуры, адукацыі і прамысловасці.

Транспарт

Грамадскі транспарт

У горадзе больш 200 аўтобусных маршрутаў.

Метро

З 2011 года дзейнічае сетка метро.

Чыгунка

У Сіяні 5 вакзалаў, і будуецца шосты. Асноўным лічыцца Цэнтральны вакзал. У 2010 годзе была пабудавана высакахуткасная чыгуначная лінія працягласцю 456 км да горада Чжэнчжоу.

Аэрапорт

У прыгарадзе размешчаны міжнародны аэрапорт, самы вялікі ў рэгіёне.

Гарады-пабрацімы

• Афіны (грэч. Αθήνα), Грэцыя
• Бірмінгем (англ.: Birmingham), Англія
• Бразіліа (парт.: Brasilia), Бразілія
• Дніпро (укр.: Дніпро), Украіна
• Дортмунд (ням.: Dortmund), Германія
• Ісфахан (перс.: صفهان), Іран
• Яганэсбург (англ.: Johannesburg), ПАР
• Каытханэ (турэцк.: Kağıthane), Турцыя
• Канзас-Сіці (англ.: Kansas City), шт. Місуры, ЗША
• Катманду (непальск.: काठमाडौं), Непал
• Квебек-Сіці (фр.: Ville de Québec, англ.: Quebec City), прав. Квебек, Канада
• Кёнджу (кар.: 경주시, 慶州市), Паўднёвая Карэя
• Кіёта (яп.: 京都市), Японія
• Кордава (ісп.: Córdoba), Аргенціна
• Куска (ісп.: Cuzco), Перу
• Лахор (урду: لاہور), Пакістан
• Нара (яп.: 奈良市), Японія
• По (фр.: Pau), Францыя
• Пампеі (італ.: Pompei, лац.: Pompeii), Італія
• Стамбул (турэцк.: Istanbul), Турцыя
• Фунабасі (яп.: 船橋市), Японія
• Эдынбург (англ.: Edinburgh), Шатландыя
• Ясы (рум.: Iaşi), Румынія

Зноскі

1. Seventh National Population Census of the People's Republic of China
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65059106"></a>
2. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8). — табліца «Адміністрацыйны падзел Кітая»
3. Склады піньінь і іх беларуская транскрыпцыя (нявызн.). Кітайска-беларускі і беларуска-кітайскі слоўнікі.

Літаратура

• Сія́нь // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 429. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Сіянь
• Афіцыйны турыстычны сайт Сіяня (кіт.)
• Municipal government website Архівавана 7 красавіка 2019. (кіт.)
• Xian City Map Архівавана 1 ліпеня 2007. (260 kb, (англ.)]
• Photos of Xi’an Архівавана 20 чэрвеня 2015. (англ.)
• Фатаграфіі Сіяня (кіт.)
• Карта Сіяня (кіт.)
• Спадарожнікавыя фатаграфіі Сіяня (Google Maps)
• Xi’an map (Chinese)
• Сіянь на сайце Руска-кітайскага клуба Архівавана 21 лютага 2010.