Фронт аль-Нусра

Джэбхат ан-Нусра
Выява лагатыпа
 
З'яўляецца часткай Аль-Каіда
Ідэалогія Ісламізм
Этнічная прыналежнасць  
Лідары Абу Махамад аль-Галані
Актыўная ў Сірыя
Сфарміравана 23 студзеня 2012
Расфарміравана 28 ліпеня 2016
Саюзнікі Сірыйская свабодная армія, Ісламскі фронт (Сірыя)
Праціўнікі Сірыя, Расія, Ліван
Колькасць членаў 5 000 (у 2016), 15 000 (у 2017)
Удзел у канфліктах

Грамадзянская вайна ў Сірыі:

Джэбхат ан-Нусра[1] (Фронт Перамогі) (араб. جبهة النصرة لأهل الشام‎‎) — аддзяленне міжнароднай ісламісцкай тэрарыстычнай арганізацыі «Аль-Каіда» на тэрыторыі Сірыі і Лівана[2][3][4][5].

Групоўка заснавана 23 студзеня 2012 года падчас грамадзянскай вайны ў Сірыі. З тых часоў яна разглядаецца як адна з найбольш паспяховых сярод паўстанцкіх апалчэнняў. Прызнана тэрарыстычнай арганізацыяй Аўстраліяй[6], Вялікабрытаніяй[7][8], Іранам[9], ААН[10][11], Канадай[12], Канадай[12], Новай Зеландыяй[13], ААЭ[14], Расіяй[15], Саудаўскай Аравіяй[16], ЗША[17], Турцыяй[11] і Францыяй.

У жніўні 2014 года групоўка стала адной з мэтаў авіяўдараў ЗША і іх саюзнікаў па тэрыторыі Сірыі, якія наносіліся ў рамках барацьбы з «Ісламскай дзяржавай»[18]. Яна неаднаразова заяўляла пра сваё расфарміраванне і далучэнне атрадаў да іншых арганізацый, у прыватнасці, з сакавіка 2015 года яна ўваходзіла у Джэйш-аль-Фатх[19].

Назвы

[правіць | правіць зыходнік]

У публіцыстыцы групоўка вядомая пад назвамі Фронт Падтрымкі (Фронт аль-Нусра (ан-Нусра))[20] або Джабхат ан-Нусра ці Ахль аш-Шам. У ліпені 2016 года яна змяніла найменне на «Джабхат Фатх аш-Шам» — «Фронт заваёвы Сірыі»[21]. Таксама вядома як «Аль-Каіда ў Сірыі»[22].

Гісторыя

[правіць | правіць зыходнік]

За час свайго ўдзелу ў грамадзянскай вайне ў Сірыі «Фронт ан-Нусра» набыў рэпутацыю самай хуткарослай і агрэсіўнай часткай узброенай сірыйскай апазіцыі[23]. У прыватнасці, арганізацыя прыняла на сябе адказнасць за 57 з 70 нападаў смяротнікаў, учыненых за перыяд ад пачатку канфлікту ў Сірыі да пачатку чэрвеня 2013 года[24].

Акрамя таго, «Фронт ан-Нусра» абвінавачваецца ў шматлікіх ваенных злачынствах, у тым ліку расправах над палоннымі салдатамі ўрадавай арміі[25] і мірным насельніцтвам, у асноўным з прадстаўнікамі алавітаў і шыітаў[26].

Падчас бітвы за Алепа байцы Фронту ан-Нусра прымалі ўдзел у баявых дзеяннях на баку паўстанцаў з ССА[27].

У лістападзе 2013 году лідар «Аль-Каіды» Айман аз-Завахіры абвясціў, што адзіным законным прадстаўніком «Аль-Каіды» ў Сірыі з’яўляецца «Фронт ан-Нусра»[28].

28 студзеня 2017 года Джэбхат Фатх аш-Шам разам з шэрагам іншых груповак сфарміравалі новую групоўку — Хаят Тахрыр аш-Шам. Лідарам новага фарміравання стаў перабежчык з Ахрар аш-Шам — Абу Джабер. Гэта зліццё адбылося праз некалькі дзён пасля таго, як некалькі груповак сірыйскай апазіцыі абвясцілі аб далучэнні да Ахрар аш-Шам для абароны ад нападаў баевікоў Джэбхат Фатх аш-Шам[29].

Склад

[правіць | правіць зыходнік]

У шэрагах групоўкі ваявалі сірыйцы, а таксама грамадзяне Саудаўскай Аравіі, Ірака, Пакістана, Лівана, Туркменістана, Расіі, Францыі, Вялікабрытаніі і іншых краін[30]. У 2013 годзе лідары арганізацыі заяўлялі пра намер напасці на Ізраіль пасля паспяховага заканчэння вайны ў Сірыі[31].

Кіраўніцтва

[правіць | правіць зыходнік]

Аб лідары «Фронту аль-Нусра» невядома нічога, акрамя таго, што ён выступаў пад псеўданімам «Абу Мухамад аль-Джулані/Галані» (магчыма, адсылка да Галанскіх вышынь[32]).

Выкраданне міратворцаў ААН

[правіць | правіць зыходнік]

У канцы жніўня 2014 года баевікам арганізацыі «Фронт ан-Нусра» атрымалася захапіць сірыйскі горад Кунейтра і навакольныя вёскі, выцесніўшы адтуль урадавыя войскі прэзідэнта Башара Асада[33]. 28 жніўня тэлеканал Аль-Арабія паведаміў, што ў раёне Кунейтры, недалёка ад мяжы з Ізраілем, баевікамі былі выкрадзены вайскоўцы міратворчага кантынгенту сіл ААН па назіранні за раз’яднаннем на Галанскіх вышынях (UNDOF). Пазней стала вядома, што ісламістамі захоплены грамадзяне Фіджы[34]. Міратворцы ўваходзілі ў падраздзяленні ААН, якія пасля заканчэння Вайны Суднага дня з 1974 года кантралявалі на Галанскіх вышынях дэмілітарызаваную зону паміж Ізраілем і Сірыяй. У ноч з 1 на 2 верасня 2014 гады камандуючы арміяй Фіджы паведаміў, што сірыйскія ісламісты прадставілі свае патрабаванні ў абмен на вызваленне палонных. Сярод патрабаванняў радыкалаў — выключэнне «Фронту ан-Нусра» са спісу ААН тэрарыстычных арганізацый, дастаўка гуманітарнай дапамогі ў асобныя раёны Дамаска, выплаты грашовай кампенсацыі за гібель трох баевікоў, забітых у перастрэлцы з назіральнікамі міжнароднай арганізацыі[35].

5 верасня паведамлялася, што баевікі «Фронту ан-Нусра» маюць намер «судзіць міратворцаў па законах шарыяту»[36].

11 верасня ў сетцы з’явіўся ролік, датаваны 10 верасня, у якім паказаны 45 міратворцаў ААН. На відэазапісы працягласцю каля 15 хвілін бачны двое барадатых мужчын, якія размаўлялі па-арабску, а на заднім плане на зямлі сядзяць фіджыйскія назіральнікі ААН. У канцы запісу (13:30) слова даецца аднаму з выкрадзеных (капітан Савенака Рабука). Ён паведаміў дату запісу — аўторак, 9 верасня, і падзякаваў ісламістам за тое, што яны абыходзяцца добра з палоннымі:

«Улічваючы тое, што іх рэсурсы абмежаваны, яны далі нам лепшае з таго, што ў іх ёсць. Для нас гэта вельмі шчаслівы дзень. Нас запэўнілі ў тым, што хутка мы выйдзем на волю. Мы вельмі шчаслівыя, што вернемся на радзіму».

Паводле яго слоў, усе 45 назіральнікаў жывыя і здаровыя, знаходзяцца ў бяспецы. Прадстаўнікі фіджыйскай арміі ідэнтыфікавалі салдат на відэа і пацвердзілі, што гаворка ідзе менавіта пра выкрадзеных вайскоўцаў[37].

У другой палове дня 11 верасня тэлеканал Аль-Джазіра паведаміў, што групоўка «Фронту ан-Нусра» вызваліла палонных. Міратворцы дастаўлены на памежны пункт Кунейтра, адкуль былі перапраўленыя ў Ізраіль. Германскае агенцтва навін удакладніла: фіджыйцаў удалося вызваліць з палону джыхадзістаў дзякуючы «пасярэдніку адной з краін Персідскага заліва»[38][39]. Пазней урад Катара афіцыйна прызнаў, што выступаў пасрэднікам у перамовах з баевікамі «Фронту ан-Нусра» па пытанні вызвалення міратворцаў. Прадстаўнікі сірыйскай апазіцыі сцвярджалі, што ўрад Катара заплаціў ісламістам за вызваленне закладнікаў выкуп памерам 20 мільёнаў долараў[40].

Пасля таго як назіральнікі місіі UNDOF на Галанскіх вышынях пакінулі Сірыю, іх база «Эль-Фуар» была захоплена арганізацыяй «Фронт ан-Нусра». Ваеннае абсталяванне, узбраенне і ваенная тэхніка дасталіся ісламістам. Паўнамоцны прадстаўнік Сірыі ў ААН Башар Джафар паведаміў 17 верасня 2014 года, што ісламскія баевікі захапілі ўсю тэрыторыю сірыйскай частцы Галанскіх вышынь.

Іншыя выкраданні

[правіць | правіць зыходнік]
  • У жніўні 2013 года паўстанцкая групоўка «Фронт аль-Нусра» паланіла беларуску Святлану Маркіяновіч і яе малдаўскую сяброўку Карыну Кальца. Баевікі абвінавацілі іх у шпіянажы на «Хезбалу». Відэа з затрыманымі дзяўчатамі было апублікавана на YouTube. У верасні палонніцы здзейснілі ўцёкі. Яны вылезлі з вокнаў дома, спусціліся па канатах і схаваліся ў мячэці, імам якой не здаў уцекачоў. Затым дыпламаты вывезлі іх у Ліван, а адтуль вярнулі дадому[41].

Забойства палонных

[правіць | правіць зыходнік]
  • У сярэдзіне верасня 2015 года баевікі Фронту ан-Нусра пакаралі смерцю 56 палонных вайскоўцаў сірыйскай арміі, захопленых імі пры ўзяцці 9 верасня 2015 года аэрадрома Абу-эд-Духур, размешчанага ў правінцыі Ідліб[42].

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Решение Верховного Суда РФ т 29 декабря 2014 г. N АКПИ14-1424С — признать международные организации "Исламское государство" и Джебхат ан-Нусра (Фронт победы) террористическими и запретить их деятельность на территории Российской Федерации Национальный антитеррористический комитет (руск.). Национальный антитеррористический комитет. Праверана 12 красавіка 2017.
  2. ↑ Zawahiri disbands main Qaeda faction in Syria(недаступная спасылка). GlobalPost (8 лістапада 2013). Архівавана з першакрыніцы 9 лістапада 2013. Праверана 15 лістапада 2013.
  3. ↑ Zawahiri disbands main Qaeda faction in Syria(недаступная спасылка). The Daily Star (8 лістапада 2013). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2013. Праверана 15 лістапада 2013.
  4. ↑ Al-Qaeda leader orders main branch in Syria disbanded. Russia Today. Праверана 9 November 2013.
  5. ↑ Al Qaeda-linked group Al Nusra Front claims deadly car bombing in Lebanese capital Beirut Australian Broadcasting Corporation, 21 January 2014
  6. ↑ Australian Government lists anti-Assad Syrian group as terrorist organisation - ABC News (Australian Broadcasting Corporation). Australian Broadcasting Corporation (29 чэрвеня 2013). Праверана 15 November 2013.
  7. ↑ List of Proscribed organisations UK government, 27 March 2015. Retrieved 2 September 2015. Page 6: "The Government laid an Order, in July 2013, which provided that the al-Nusrah Front (ANF) and Jabhat al-Nusrah li-ahl al Sham should be treated as alternative names for the organization which is already proscribed under the name Al Qa'ida."
  8. ↑ Britain bans Syria's al-Qaida-linked Nusra Front on terrorism grounds, Fox News Channel, 19 July 2013, Праверана 15 November 2013
  9. ↑ Jabhat al-Nusra | Australian National Security(недаступная спасылка). Australian National Security. Архівавана з першакрыніцы 13 красавіка 2019. Праверана 18 August 2014.
  10. ↑ "UN blacklists Syria's al-Nusra Front". Al Jazeera. 31 May 2013. Праверана 2 September 2015.
  11. ↑ а б "Turkey lists al-Nusra Front as terrorist organization", Hürriyet Daily News, 3 June 2014, Праверана 3 September 2015
  12. ↑ а б ’Public Safety Canada. Currently listed entities.’. Publicsafety.gc.ca (20 лістапада 2014). Праверана 3 September 2015.
  13. ↑ (List of) "Designated individuals and organisations" in New Zealand as "terrorist entities"
  14. ↑ UAE to try nine for recruiting militants to fight in Syria: agency, Reuters, 19 May 2014, Архівавана з арыгінала 1 кастрычніка 2015, Праверана 18 August 2014
  15. ↑ Russia calls on all states to put Islamic State, Jabhat al-Nusra on terrorist lists(недаступная спасылка). TASS. Архівавана з першакрыніцы 29 мая 2016. Праверана 29 December 2014.
  16. ↑ "Saudi Arabia lists terrorist groups - Xinhua | English.news.cn". Xinhua News Agency. 8 March 2014. Праверана 18 August 2014.
  17. ↑ "U.S. Places Militant Syrian Rebel Group on List of Terrorist Organizations", New York Times, 10 December 2012, Праверана 4 March 2015
  18. ↑ «Фронт Нусра» угрожает Западу из-за авиаударов по ИГ // Русская служба Би-би-си, 28.09.2014
  19. ↑ [1]
  20. ↑ Forvo: Jabhat al-Nusra(недаступная спасылка) (ar) — произношение (мужчина, Иордания).
  21. ↑ "Политологи: переименование "Джабхат-ан-Нусры" не повлияет на расклад сил". РИА Новости(руск.). Праверана 2017-04-12.
  22. ↑ "Al-Qaeda Upgrades Its Presence In Syria". MEMRI. 25 November 2013. Праверана 12 December 2013.
  23. ↑ Al-Qaeda affiliate playing larger role in Syria rebellion (англ.). The Washington Post (11 чэрвеня 2013). Праверана 14 жніўня 2013.
  24. ↑ «Suicide bombers kill 14 in Damascus». Long War Journal, 11 июня 2013 г. (англ.)
  25. ↑ Syria conflict: rebel war crime caught on video (англ.). The Guardian (2 лістапада 2012). Архівавана з першакрыніцы 24 чэрвеня 2013. Праверана 14 жніўня 2013.
  26. ↑ A Catholic priest killed. Bishop Hindo: he offered his martyrdom for peace (англ.). Agenzia Fides (24 чэрвеня 2013). Праверана 14 жніўня 2013.
  27. ↑ LaFranchi, Howard. For newly recognized Syrian rebel coalition, a first dispute with US (англ.). The Christian Science Monitor (12 снежня 2012). Праверана 2 жніўня 2013.
  28. ↑ «Аль-Каеда» уполовинила свое представительство в Сирии // Лента.ру, 08.11.2013
  29. ↑ Conflict Intelligence Team. Тахрир аш-Шам: новая группировка в Сирии на базе бывшей ан-Нусра (руск.). Эхо Москвы (29 января 2017). Праверана 22 ліпеня 2017.
  30. ↑ Inside Jabhat al Nusra — the most extreme wing of Syria’s struggle (англ.). Daily Telegraph (2 снежня 2012). Праверана 14 жніўня 2013.
  31. ↑ «Фронт ан-Нусра» внесли в «черный список»(недаступная спасылка). MIGnews (1 чэрвеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 4 кастрычніка 2013. Праверана 2013-8-14.
  32. ↑ Jabhat al-Nusra: A Strategic Briefing (англ.). Архівавана з першакрыніцы 22 ліпеня 2014. Праверана 14 жніўня 2013.
  33. ↑ Кровавые бои на сирийской границе. Праверана 10 верасня 2014.
  34. ↑ Боевики «Джабхат ан-Нусра» похитили солдат ООН в Кунейтре(недаступная спасылка). newsru.co.il. Архівавана з першакрыніцы 3 ліпеня 2019. Праверана 10 верасня 2014.
  35. ↑ За наблюдателей ООН требуют выкуп. 9 канал. Праверана 10 верасня 2014.
  36. ↑ «Джабхат ан-Нусра» угрожает «судить миротворцев ООН по законам шариата». newsru.co.il. Праверана 11 верасня 2014.
  37. ↑ Захваченных миротворцев ООН с Фиджи сняли на видео. 9 канал. Праверана 11 верасня 2014.
  38. ↑ 45 фиджийских военнослужащих из Израиля проследовали на базу ООН в Сирии. newsru.co.il. Праверана 11 верасня 2014.
  39. ↑ Сирийские повстанцы освободили 45 фиджийских миротворцев. 9 канал. Праверана 11 верасня 2014.
  40. ↑ Катар выкупил миротворцев у джихадистов за 20 миллионов долларов. 9 канал. Праверана 13 верасня 2014.
  41. ↑ Белоруска Светлана Маркиянович сбежала из сирийского плена
  42. ↑ Исламисты казнили 56 сирийских военных на захваченной авиабазе. Regnum. Праверана 21 верасня 2015.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]