Эйман дэ Валера | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Eamon de Valera / Éamonn de Bhailéara | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Шон Томас О'Келі | ||||||
Пераемнік | Эрскін Чайлдэрс | ||||||
|
|||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
14 кастрычніка 1882 |
||||||
Смерць |
29 жніўня 1975 (92 гады) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Бацька | Juan Vivion de Valera[d][2] | ||||||
Маці | Catherine Coll[d][2] | ||||||
Жонка | Sinéad de Valera[d][3] | ||||||
Дзеці | Brian de Valera[d], Emer de Valera[d], Vivion de Valera[d][2], Máirin de Valéra[d][2], Éamon de Valera[d][2], Rúaidhrí de Valera[d][2] і Terry de Valera[d][2] | ||||||
Веравызнанне | Каталіцкая Царква | ||||||
Партыя | Фіяна Файл | ||||||
Член у | |||||||
Адукацыя | |||||||
Навуковая ступень | бакалаўр мастацтваў[d] і бакалаўр навук[d] | ||||||
Аўтограф | |||||||
Прыналежнасць | Ірландыі | ||||||
Бітвы | |||||||
Узнагароды |
|
||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Эйман дэ Валера (англ.: Éamon de Valera, ірл.: Éamonn de Bhailéara; 14 кастрычніка 1882, Нью-Ёрк—29 жніўня 1975, Дублін) — ірландскі палітычны і дзяржаўны дзеяч.
Быў адным з кіраўнікоў Ірландскага паўстання 1916. У 1917 узначаліў партыю Шын Фейн і патрыятычную ваенную арганізацыю «Ірландскія валанцёры». У 1919-22 дэ Валера прэзідэнт і кіраўнік урада, які дамагаўся нацыянальнай незалежнасці Ірландыі. У перыяд Грамадзянскай вайны 1922-23 узначальваў войскі рэспубліканцаў супраць прыхільнікаў англа-ірландскага дагавору 1921, па якім Паўночная Ірландыя засталася пад уладай англічан, а астатняя частка краіны абвяшчалася брытанскім дамініёнам. У 1927 годзе, выйшаўшы з Шын Фейн, увайшоў у парламент дамініёна ў якасці кандыдата створанай ім ў 1926 партыі «Фіян Файл». У 1932-48 кіраўнік ірландскага ўрада і міністр замежных спраў. Праводзіў курс, накіраваны на заахвочванне развіцця нацыянальнай эканомікі і паслабленне яе залежнасці ад брытанскіх манаполій і разам з тым на ўціск дэмакратычных свабодаў ўнутры краіны. У гады 2-й сусветнай вайны 1939-45 ўрад дэ Валера абвясціў аб нейтралітэце. У 1951-54 і ў 1957-59 Дэ Валера прэм'ер-міністр Ірландскай Рэспублікі; палітыка яго ўрада была накіравана на актыўнае прыцягненне ў эканоміку краіны замежнага капіталу і ў той жа час на недалучэнне да ваенна-палітычных блокаў. З 1959 Дэ Валера прэзідэнт Ірландскай Рэспублікі.