Эмануэль Сведэнборг | |
---|---|
Дата нараджэння | 29 студзеня (8 лютага) 1688 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 29 сакавіка 1772[1][2][…] (84 гады) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Бацька | Jesper Swedberg[d][3][1] |
Род дзейнасці | фізік, філосаф, багаслоў, матэматык, містык, пісьменнік, навуковец, вынаходнік |
Навуковая сфера | тэасофія |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Асноўныя інтарэсы | спірытуалізм |
Член у | |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Эмануэль Сведэнборг (шведск.: Emanuel Swedenborg, 29 студзеня 1688, Стакгольм — 29 сакавіка 1772, Лондан) — шведскі рэлігійны філосаф, тэолаг і вынаходнік.
Нарадзіўся ў сям’і лютэранскага біскупа, прафесара тэалогіі. З дзяцінства цікавіўся навукамі, навучаўся па самастойна абранай праграме, што ў выніку паўплывала на фарміраванне рознабаковых ведаў. У 1709 г. скончыў Упсальскі ўніверсітэт.
У 1710—1715 гг. вандраваў па еўрапейскіх краінах, некаторы час жыў у Лондане, дзе вывучаў фізіку і механіку. У 1716—1718 гг. выдаваў у Швецыі навуковы часопіс «Паўночны Дэдал», у якім апублікаваў праект свайго лятальнага апарата. Займаў пасаду асэсара кіраўніцтва шахтамі, выконваў даручэнні пры двары Ульрыкі Элеаноры. З-за заікання адмовіўся ў 1724 г. выкладаць ва Упсальскім універсітэце.
У 1744 г. выехаў у працяглую вандроўку. Падчас знаходжання ў Нідэрландах у мроях убачыў Ісуса Хрыста, пасля чаго завёў дзённік мрояў і прыняў рашэнне займацца тэалогіяй.
Памёр у 1772 г. у Лондане пасля перанесенага інсульту.
Эмануэль Сведэнборг меў досвед у розных навуках свайго часу, напісаў некалькі прац па мінералогіі, даследаваў чалавечы мозг і адным з першых прапанаваў ідэю нейрона. Выступаў за вегетарыянства. У рэлігійных пытаннях прытрымліваўся плюралізму. У канцы жыцця сфармуляваў так званае «нябеснае вучэнне», у якім выступаў за матэрыяльнасць душы, спасціжэнне свету праз інтуіцыю і ўяўленні, казаў пра тое, што другое прышэсце Ісуса Хрыста і Страшны Суд ужо адбыліся ў духоўным свеце.
Стаўленне сучаснікаў і нашчадкаў да спадчыны Эмануэля Сведэнборга не было адназначным, паколькі многія сцверджанні ён будаваў на аснове мрой і ўяў, да якіх адносіўся надзвычай сур’ёзна. Аказаў прамы ўплыў на погляды Імануіла Канта і Джона Уэслі. Тэалагічныя працы садзейнічалі станаўленню спірытуалізму.