Юджын Сернан

Юджын Сернан
англ.: Eugen Cernan
Краіна:	ЗША
Воінскае званне:	captain^[d][1]
Экспедыцыі:	Джэміні-9A, Апалон-10, Апалон-17
Дата нараджэння:	14 сакавіка 1934(1934-03-14)
Месца нараджэння:	Чыкага, акруга Кук, Ілінойс, ЗША[2][3]
Дата смерці:	16 студзеня 2017(2017-01-16) (82 гады)
Месца смерці:	Х’юстан, акруга Харыс, Тэхас, ЗША[4]
Узнагароды:	Медаль за выдатную службу, НАСА Медаль за выдатную службу, НАСА Медаль НАСА «За выключныя заслугі» Кавалер ордэна Падвойнага белага крыжа 2 класа
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сернан напачатку трэцяга выхаду на Месяц

Юджын Эндру Сернан (англ.: Eugen Cernan; 14 сакавіка 1934 года — 16 студзеня 2017 года) — астранаўт ЗША. Апошні, на дадзены момант, чалавек, які стаяў на паверхні Месяца.

Біяграфія

Нарадзіўся 14 сакавіка 1934 года ў горадзе Чыкага, штат Ілінойс. Мае славацкія і чэшскія карані. Прозвішча дзеда-славака было Чэрнан, яно ператварылася ў Сернан з-за англійскіх правіл чытання.

Ён быў у космасе тройчы: у якасці другога пілота «Джэміні-9А» у чэрвені 1966 года, як пілот «Апалона-10» у маі 1969 года, і як камандзір «Апалона-17» у снежні 1972 года.

У наш час Сернан з'яўляецца апошнім чалавекам, які стаяў на паверхні Месяцы (14 снежня 1972 года). Апошнія словы, сказаныя чалавекам на Месяцы, належаць Сернану:

«Боб, гаворыць Джын, я на паверхні, і, робячы апошні крок чалавека з паверхні [Месяцы], вяртаючыся дахаты, каб калі-небудзь вярнуцца — але, мы верым, у не вельмі далёкай будучыні — я б проста хацеў [сказаць] тое, што, я думаю, застанецца ў гісторыі. Што сённяшні выклік Амерыкі вызначыў будучыя лёсы чалавецтва. І, пакідаючы Месяц у [раёне] Таўрус-Літраў, мы сыходзім гэтак жа як і прыйшлі і, з Божай дапамогай, вернемся — з мірам і надзеяй для ўсяго чалавецтва. Поспеху экіпажу „Апалона-17“». (8:14:00 UTC, 14 снежня 1972)^[5]

Узнагароды і заслугі

• Узнагароджаны Крыжам «За выдатныя лётныя заслугі» ад ВМС (Distinguished Flying Cross),
• двума медалямі ВМС «За выдатныя заслугі» (Navy Distinguished Service Medal).
• Узнагароджаны двума медалямі НАСА «За выдатныя заслугі» (NASA Distinguished Service Medal),
• медалём НАСА «За выключныя заслугі» (NASA Exceptional Service Medal).
• Яго імя ўнесена ў Залу славы амерыканскіх астранаўтаў (US Astronaut Hall of Fame).
• Ордэн Двайнога белага крыжа 2 класа (Славакія, 25 верасня 1994 года)

Зноскі

1. https://www.nasa.gov/sites/default/files/atoms/files/_cernan_eugene_a._deceased_pdf_75_kb_.pdf
2. Artists + Artworks Праверана 3 верасня 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q84575091"></a>
3. https://www.newspapers.com/clip/28981781/the_miami_news/
4. 最后漫步月球宇航员辞世 — 联合早报, 2017. Праверана 22 студзеня 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3273611"></a>
5. EVA-3 Close-out (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 кастрычніка 2011. Праверана 17 ліпеня 2012.

Літаратура

• Сернан Юджын // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 351. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

• Юджын Эндру Сернан
• Космас: храналогія замежных пускаў і падзей, 1972 Архівавана 14 кастрычніка 2013.